بدهی بی انتها

سرمربی سابق پرسپولیس برای حل و فصل مشکل مالیاتی خود، فرصت 2ماهه ای به باشگاه داد. این خبر دیروز به طور رسمی اعلام شد. البته گویا فرصت پرسپولیس تا نیمه های فروردین ماه است. درست 6 سال بعد از عقد قرارداد با پرسپولیس.
گمان اشتباهی بود که پرونده برانکو ایوانکوویچ و دستیارانش با پرسپولیس بسته شده است. دل خوشی نادرستی بود با پرداخت مبلغی که از سوی فیفا حکم شده بود، حداقل این ماجرا به پایان رسیده است. تازه آن چه پرداخت کردیم هم قرض بود و باید از درآمدهای آینده بازگردانده شود.
حساب و کتاب مشکلات پرسپولیس هم دیگر دشوار شده است. فقط بدهی های بین المللی باشگاه در حال سرزدن از تمام پاداش آسیایی است که اصلا معلوم نیست، همان را هم با تحریم های موجود چگونه زنده کرد.
آن روز که نامه ای از جانب برانکو برای فیفا ارسال و از طرف باشگاه منتشر شد برای ما یک نکته نگران کننده وجود داشت. شروع نامه با متنی بود که معلوم می کرد با حساسیت خاصی تنظیم شده است. در همان شروع آورده شده بود؛ «آقا-خانم محترم در ارتباط با پرداخت نهایی طلب و مکاتبه ارسالی از سوی باشگاه پرسپولیس به تاریخ 28 اکتبر، به این وسیله تایید می نماییم که باشگاه پرسپولیس ایران، کلیه ارقام طلب آقای برانکو ایوانکوویچ را مطابق با رای صادره تک داور کمیته تعیین وضعیت بازیکنان فیفا به تاریخ 26 فوریه 2020 پرداخت نمود.»
مشخص است که برانکو نمی گوید دیگر حساب و کتابی با پرسپولیس ندارد. او فقط درباره تسویه مطالبات بر اساس حکم صادره سخن می گوید. در آن زمان بدیهی ترین نتیجه گیری این بود که موضوع به مسایل مالیاتی باز می گردد. هر چند مسایل دیگری هم در میان است که برانکو مدت ها قبل و اخیرا به ان اشاره کرده بود و در ادامه به آن هم می رسیم.
پرسپولیس هنوز یک بحران مالی را حل نکرده با تعهد جدیدی روبه رو می شود. شاید بتوان با قاطعیت گفت؛ چنین وضعیتی در تاریخ باشگاه بی سابقه بوده است. این در حالی است که انجام وظیفه در قبال پرسپولیس که هیچ، حتی در حمایت از مدیرانی که خود انتخاب می کنند نیز اقدامی به چشم نمی خورد. پرسپولیس با مشکلاتی روبه روست که حل بعضی از آن ها صرفا به اقدام مالی مستقیم هم نیاز ندارد ولی از آن نیز دریغ می شود. به نظر می رسد پرسپولیس هرچند مایه افتخار ایران  و متعلق به اکثریت هواداران ایرانی فوتبال است ولی برای حل مشکلاتش روی روسای دولت های کشورهای دیگر چون ترکیه و امیران کشورهای جنوب خلیج فارس، چون امیر قطر بیشتر می تواند حساب کند!

*از فریب تا یقه گیری
تعهد پرداخت مالیات مربیان و بازیکنان از سوی باشگاه های ایرانی از قرارداد با خارجی ها آغاز شد. این برای زمانی بود که بسیاری در مورد مالیات هم می گفتند، چه کسی گرفته و چه کسی داده است؟! از سوی دیگر باشگاه ها دلخوش بودند که خارجی ها بعد از جدایی، از ایران می روند و دیگر نیستند که کسی بتواند گریبان آن ها را بگیرد و در نتیجه باشگاه ها مجبور به پرداخت رقم نمی شود. بعدها قانون سقف پرداخت وضع شد که باعث شد، تعهد پرداخت مالیات از سوی باشگاه به عنوان کارفرما به یک رسم بدل شود. البته قانون کلی این است که اداره امور مالیاتی در نهایت خود بازیکن و مربی را به عنوان مودی مالیاتی می شناسد و مالیات را از او می خواهد و مربیان و بازیکنان هم از طریق مراجع انضباطی مالیات را از باشگاه باز می ستانند.
تعهد پرداخت مالیات از سوی باشگاه ها که به نظر فقط در ایران رواج دارد همچنین راهی برای منحرف ساختن افکار عمومی است تا مدیران رقم قراردادها را پایین تر اعلام کنند. به عنوان مثال یک قرارداد یک میلیون 200 هزار دلاری کمتر از یک میلیون دلار نوشته و اعلام می شود و در بندی دیگر باشگاه پرداخت مالیات را تعهد می کند.
البته این مسایل بعدها گریبانگیر می شود. حالا برانکو ایوانکوویچ و دستیارانش خواهان اجرای این بخش قرارداد هستند و در غیر این صورت باردیگر در فیفا و دادگاه داوری ورزش طرح دعوا خواهد شد.

*داستانی که تکرار شد
برای برانکو دومین بار است که موضوع مالیات دردسر ساز شد. کارفرمای قبلی او فدراسیون فوتبال ایران بود. او با بی مهری جدا شد، درحالی که روسای جدید فدراسیون برای او کری می خواندند که پاداش وی را پرداخت نمی کنند ولی او شکایت کرد و گرفت با این وجود مالیات او پرداخت نشد. به این ترتیب حکم ممنوع الخروجی برای وی صادر شد در حالی که خیلی پیش از آن، ایران را ترک کرده بود. اموالی هم نداشت که ضبط شود. همه به خاطر داریم که وقتی سرمربی الاتفاق عربستان شد به همین دلیل نتوانست برای یکی از بازی های لیگ قهرمانان به ایران بیاید. اگر آمده بود با مشکل خروج روبه رو می شد و شاید کار تا ایجاد چالش سیاسی بین ایران و کرواسی پیش می رفت.

*پرسپولیس تعهد فدراسیون را گردن گرفت ولی…
گذشت و گذشت تا این که قرار شد او برای سرمربیگری پرسپولیس به ایران بیاید. همه می دانستند یک اتفاق خوب است ولی کسی تصور این همه خوبی را نمی کرد. با وجود این یک مشکل وجود داشت. یک طرف ماجرا عدد قرارداد بود و طرف دیگر بدهی مالیاتی که باید حل می شد. پرسپولیس که قانونا اجازه پرداخت نداشت و تخلف بود. فدراسیون هم زیر بار نمی رفت. در آن زمان حسین هدایتی پای کار آمد. شاید این تنها باری بود که هزینه کردن و پول او برای پرسپولیس دردسرساز که نشد، هیچ. برکت هم کرد.
بدهی مالیاتی برانکو با جرایم و دیرکرد در حدود 400میلیون تومان عنوان می شد. در روز 17فرودین ماه سال1394 که قرارداد بسته شد ارزش دلار، 3هزار و 321 تومان بود. پرسپولیس توانست برای بخش زیادی از جرایم و دیر کرد بخشودگی بگیرد. البته برای این که نگویند لطف عجیب وغریب به پرسپولیس شد باید گفت این اتفاق معمولا برای زنده کردن مالیات های معوق آن هم از نهادهای دولتی اتفاق می افتد و جزو اختیارات کاملا قانونی است.
به هر حال پرسپولیس در آن روزگار تعهد فدراسیون را گردن گرفت در حالی که امروز کسی نیست که به داد پرسپولیس برسد.

*قرارداد همکاری ایران و کرواسی، دردسرساز شد
حالا این سوال پیش می آید که چرا این بار به همان منوال عمل نمی شود؟ شاید برانکو هیچ وقت به ایران بازنگشت و مواردی از این دست.
واقعیت امر، این است که مدیران باشگاه پرسپولیس در زمان جدایی برانکو چنین تفکری داشتند. صحت این ادعا آن جا مشخص می شود که در تمام این مدت هیچ صحبتی درباره مشکلات باشگاه برای اجرای تعهدات مالیاتی در میان نبود. حتی منتقدان و رسانه ها منتظر بودند همه چیز به روال گذشته باشد و در این باره مطلبی را مطرح نکردند. در روزنامه پیروزی البته قبل از این به موضوع پرداخته بودیم که با وجود اجرای حکم فیفا، هنوز بحث مالیات باقی مانده است ولی انتظار این نبود که موضوع به این زودی برای پرسپولیس مساله ساز شود.
دلیل این وضعیت چیست؟ موضوع به قرارداد لغو اخذ مالیات مضاعف بین 2 کشور ایران و کرواسی باز می گردد. این قرارداد برای دفاع از حقوق مودیان است تا وقتی در یکی از 2 کشور مالیات می پردازند، در کشور دیگر نیز مجبور به انجام این کار نشوند. قراداد، در سال های 1376 یا 1377 بسته شد. در واقع همان بار قبل که برانکو از تیم ملی ایران جدا شد هم باید اجرا می شد ولی اتفاق نیفتاد. این مساله می تواند به تغییر نظام مالیاتی دو کشور هم مربوط باشد. گفته می شد این قرارداد راه را برای حضور بیشتر متخصصان و شرکت های کروات  هموار می کند به ویژه که در کرواسی مالیات بیشتری اخذ می شود. حتی شنیده شده است یکی از این شرکت ها در ساخت سازه های مربوط به آسانسورهای برج میلاد حضور داشت هر چند که در جستجوی اینترنتی حداقل برای تامین قطعات کلیدی، اسم یک شرکت سوئدی به میان می آید.

*بدهی 500 هزار دلاری مالیاتی
گفته می شود اداره مالیات کشور کرواسی از چندی پیش سراغ برانکو ایوانکوویچ رفته است تا ببیند در این چند سال، چه درآمدهایی داشته است. برانکو هم یا باید با اعلام درآمدهای خود، مالیات را پرداخت کند یا براساس آن قرارداد همکاری بین 2 کشور، برگه مفاصاحساب مالیاتی از ایران را ارائه می کرد. مشکل از همین جا آغاز شده است. او قرارداد و درآمد در ایران را اعلام کرد. بنابر اطلاعاتی که به روزنامه پیروزی داده شد کشور کرواسی از ایران استعلام می خواهد که برانکو(در واقع پرسپولیس) چه میزان بدهی مالیاتی دارد؟ پاسخ هم گویا یک رقم بسیار بزرگ بود. 500هزار دلار عددی است که اعلام می شود. چه میزان از این رقم را باشگاه با توجه به پرداخت هایی که انجام داده است، قبول دارد نمی دانیم. البته باشگاه قبل از این اقداماتی را انجام داده بود تا برانکو در کرواسی به مشکل نخورد ولی به نظر ان ها کاری به تعهدات باشگاه در قرارداد ندارند و این را مساله ای بین برانکو و پرسپولیس می دانند. تازه توجه داشته باشید که پرداختی یک میلیون یوروی اخیر بنا بر حکم فیفا، تازه در بهار سال 1400 به مرحله ارسال اظهارنامه می رسد. مالیات بر درآمد اتباع خارجی طبق فرمولی محاسبه می شود که تقریبا 22درصد از درآمد آن ها را شامل می شود. حالا خودتان حساب کنید که باشگاه و مدیران کنونی آن با چه تعهدی بر جای مانده از گذشته روبه رو هستند. اگر باشگاه نتواند اقدام لازم را انجام بدهد، برانکو با وضعیت بدی در کشورش روبرو می شود و در نهایت مجبور به پرداخت رقم از طریق اموال خود خواهد بود و به این ترتیب باید برای عین رقم، شکایت دوباره ای را طرح می کند.

*پرداخت مالیات در کرواسی برای پرسپولیس گران تمام می شود
این وضعیت برای پرسپولیس هم بسیار بد خواهد بود. این احتمال وجود دارد که بخشی از رقم مورد اشاره مربوط به جرائم دیرکرد باشد. از سوی دیگر انتظار می رود معادل ریالی مالیات با نرخ ارز دولتی محاسبه شود که تغییر چشمگیری را ایجاد می کند. نرخ دولتی دلار در حال حاضر 4هزار و 200 تومان است که دولت و مجلس قصد دارند آن را برای سال بعد تا بالای 11 یا 17 هزارتومان ببرند. باید دید در تصویب لایحه بودجه چه اتفاقی روی می دهد. مشخص است که از دست دادن هر روز می تواند برای پرسپولیس گران تمام شود. البته در این باره گفته می شود برای محاسبه مالیات باید نرخ ارز در همان زمان محاسبه لحاظ شود. در واقع پرداخت مالیات در ایران بسیار کمتر از یازده میلیارد تومانی رقم می خورد که معادل ریالی 500 هزار دلار با نرخ ارز آزاد است.

*پول جیب پرسپولیس را خرج ایران کنید، نه کرواسی
با اوصافی که آمد حالا تصویر روشن تری از شرایط داریم. سوال این است که چه کسی باید به داد پرسپولیس برسد؟ ما البته از یک لطف سخن نمی گوییم. پرسپولیس به دلیل دولتی بودن با محدودیت های زیادی برای کسب درآمد روبرو است و به تعبیری تاوان زیادی پس می دهد. در واقع مضرات دولتی بودن برای پرسپولیس وجود دارد ولی از منافع آن خبری نیست. بودجه و امکانات دولتی در کار نیست. ولی باید به همه جا پاسخ گو باشد. به جاهایی که در چنین مواقعی به دادش نمی رسند. یکی هم مجلسی ها هستند. به عرصه های زیادی نمی تواند ورود کند و حتی نمی تواند برای احقاق حق خود نهادهایی مثل صدا و سیما را تحت فشار بگذارد.
در چنین شرایطی حداقل انتظار این است که در چنین مواقعی، اقدامی انجام شود. همه کاره پرسپولیس وزارت ورزش و جوانان است و وزارت اقتصاد و اموردارایی هم بخشی از دولت است. اصلا صحبت از اقدام های فرا قانونی نمی کنیم. صحبت از ظرفیت های قانونی است که وجود دارد. به این ترتیب اگر قرار است پولی هم از جیب پرسپولیس برود، چرا برای کرواسی هزینه شود.

* از دولت ایران بیش از دولت ترکیه و امیر قطر انتظار می رود
از سوی دیگر ما پیش از این ها شاهد بوده ایم که در بزنگاه های مهم با دخالت روسای دولت های خارجی مشکلاتی از پرسپولیس، حل شده است. یک نمونه اش از سوی اردوغان اتفاق افتاد و یک مورد خیلی قدیمی تر در زمان مدیریت امیر عابدینی با کمک امیر قطر. البته این اتفاق ها هم بدون رایزنی های دولتمردان ایرانی روی نمی داد هر چند از این توجهات برای تیم های دیگر مثل استقلال و تراکتور و سپاهان هم با انواع مختلف بوده است.
با تمام این اوصاف وقتی قرار است ماحصل کار این باشد که ارز از کشور خارج نشود و پول مملکت هم در همین مملکت هزینه شود، حداقل انتظار این است که دولت و نهادهای نظارتی وارد عرصه شوند و با استفاده از قوانینی که وجود دارد و همه روزه اجرا می شود این کار را انجام بدهند و در این میان نفع بردن پرسپولیسی باعث دوری جستن ان ها نشود.
از سوی دیگر طبیعی است که افکار عمومی هم از دکتر روحانی، بیش از اردوغان و امیر قطر انتظار داشته باشد. هر چند مشکلات دیگری هم در میان است که حل شود. مثلا فراهم آوردن امکان انتقال پاداش آسیایی به ویژه اگر شرایطی فراهم نیاید بدهی های بین المللی پرسپولیس، مستقیم از این محل در کنفدراسیون پرداخت شود.

*برانکو، طلب قراردادی دارد؟
و اما مطلب ناگفته دیگری هم باقی است. همان طور که پیش از این در خبرها آمده بود، دستیاران برانکو مطالبات جدیدی را بر اساس آپشن های قرارداد خود، مطرح کرده اند. برانکو هم چندی پیش گفت: خود او فعلا تصمیم به اقدام نگرفته است ولی همکارانش این خواسته را دارند. برانکو هیچ گاه اعلام نکرد به کلی این ماجرا را دنبال نمی کند. به نظر می رسد اگر مسایل مالیاتی او را گرفتار کند وی نیز درخواست خود را برای اخذ بعضی اپشن ها به فیفا ارسال کند. گویا این مطلب، از سوی نماینده وی به اطلاع باشگاه رسیده است. در این ارتباط صحبت از 500 هزار یورو به عنوان پاداش قهرمانی لیگ برتر و کسب سهمیه لیگ قهرمانان می شود. البته این ها مواردی است که به ما اعلام شده است وقطعا باشگاه می تواند اطلاع رسانی دقیق تری داشته باشو. با فرض صحت، این سوال پیسش می آید که مدیران وقت چگونه دو پاداش مجزا برای قهرمانی لیگ و کسب سهمیه در نظر گرفتند در حالی که قهرمانی لیگ به صورت خودکار متضمن کسب سهمیه بود. با توجه به این که در مورد علیرضا بیرانوند هم شاهد چنین اختلاف نظری بودیم، به نظر وجود این بحث درست است. حالا این که در صورت طرح دعوا، مرجع انضباطی چه رایی بدهد، یک بحث دیگر است. البته در این ارتباط گویا از سوی باشگاه هم پاسخ داده شده است که فیفا قبل از این چنین مطالبه ای را رد کرده است ولی گویا از جانب وکیل برانکو مطرح می شود که در خواست برانکو در آن زمان این موارد را شامل نمی شود و الان هم برای کمک به پرسپولیس کنار می آید ولی این امر منوط به حل مشکل مالیاتی وی است.