راز ققنوس سرخ

در روزهایی که گذشت، یک جابه‌جایی مهم آماری در فوتبال ایران رخ داد. بر این اساس پرسپولیس بعد از سال‌ها بالانشینی پیاپی در فوتبال کشور، سرانجام موفق شد در جدول ادوار لیگ برتر از استقلال سبقت بگیرد. سرخ‌پوشان که از اواسط دهه هشتاد تا میانه‌های نود عملکرد فاجعه‌باری داشتند و حسابی از رقیب سنتی خود عقب افتادند، در ۱۰سال گذشته جبران مافات کردند و ضمن به ثبت رساندن عملکردی ستودنی، با ۱۳۲۳ امتیاز بالاتر از استقلال ۱۳۲۱ امتیازی به پرامتیازترین تیم تاریخ لیگ برتر تبدیل شدند. اگر از شوخی‌های چرک و اتهام‌زنی‌های بچگانه صرف‌نظر کنیم، رسیدن پرسپولیس به سقف فوتبال ایران عوامل متعددی دارد که می‌شود بعضی از آنها را در این مطلب مرور کرد. اصلا چه اشکالی دارد برای یک بار هم که شده، به جای تشکیل کمیته عوامل شکست، دلایل یک موفقیت را بررسی کنیم؟ این شاید الهام‌بخش‌تر هم باشد!

نسل طلایی
این یک واقعیت کتمان‌ناپذیر در جهان فوتبال است؛ در تیم‌های ملی و باشگاهی گاهی گروهی از زبده‌ترین بازیکنان طوری کنار هم قرار می‌گیرند که به اصطلاح یک نسل طلایی شکل می‌گیرد. هزارتا مثال هم وجود دارد؛ از بارسلونا و‌ منچستر یونایتد تا تیم‌های ملی بلژیک و‌کرواسی. پرسپولیس هم در این یک دهه یکی از طلایی‌ترین نسل‌هایش را در اختیار داشت. تصور کنید ماه‌هاست رامین رضاییان به مایه فخر خیلی از هواداران استقلال تبدیل شده، درحالی‌که او فقط یکی از ستارگان پرسپولیس یک دهه اخیر بوده است، در کنار امثال طارمی و ترابی و جلال حسینی و مسلمان و بیرانوند و امیری و عالیشاه و خیلی‌های دیگر که یا رفتند، یا با اخرین رمق‌های‌شان هنوز کنار پرسپولیس هستند. استقلال هم‌البته نسل طلایی داشت؛ در دهه هشتاد با ستارگانی همچون رحمتی و منتظری و‌خسرو ‌حیدری و آندو و جباری و برهانی و مجیدی و... ببینید این تیم با آن ستارگان چقدر امتیاز گرفت و موفق بود که پرسپولیسی‌ها تازه توانسته‌اند فاصله امتیازی‌شان با استقلال را جبران کنند!

مربیان
حتی طلایی‌ترین نسل‌ها هم برای ثمردهی نیاز به مربی خوب دارند. اگر مخالفید، به پرویز مظلومی نگاه کنید که چطور استقلالی را که باید قهرمان آسیا می‌شد، حتی نتوانست فاتح لیگ برتر کند! پرسپولیس اما از این نظر خوش‌شانس بود. درباره تاثیر سرنوشت‌ساز برانکو ایوانکوویچ روی این تیم زیاد صحبت شده و هر چیزی گفته شود تکرار مکررات است. یحیی گل‌محمدی هم طی دوران طولانی حضورش در پرسپولیس نتایج خوبی با این تیم گرفت و صرف‌نظر از بعضی نقدها (مثل اهتمام ناکافی به جوانگرایی) نمره بسیار بالایی می‌گیرد. اوسمار ویرا و گابریل کالدرون هم دوره‌های کوتاه و موفقی داشتند و حتی اسم علی دایی را هم با وجود همه نقدهای فنی، از باب ستارگان جوانی که به فوتبال معرفی کرد و سال‌ها به کار پرسپولیس آمدند باید به این فهرست اضافه کرد؛ از احمد نوراللهی و مهدی طارمی تا امید عالیشاه و علی علیپور که این آخری در راه آهن توسط شهریار کشف شد و چندماه پس از ماجرای جدایی دایی از پرسپولیس، لباس قرمز پوشید.

مدیران
عادت داریم و البته عادت درستی هم هست که همیشه سوءرفتارهای مدیران فوتبال ایران را نقد کنیم و به این کار ادامه هم خواهیم داد. با این حال منصفانه باید گفت خیز پرسپولیس مرهون حضور موفقیت‌آمیز دو مدیر در این باشگاه بود. مخصوصا علی‌اکبر طاهری نقش خیلی مهمی در اوج‌گیری قرمزها داشت و پس از او حمیدرضا گرشاسبی هم عملکرد قابل قبولی ارائه کرد. حتی محمدحسین نژادفلاح هم که سال‌ها به درستی از تداوم حضورش در هیات‌مدیره باشگاه انتقاد می‌شد، سر بزنگاه در برگزیدن سرمربی پرسپولیس بین افشین قطبی و برانکو انتخاب بسیار خوبی داشت و با حکم دادن به مربی کروات، کمک بزرگی به قرمزها کرد.

هواداران
اگر قرار باشد فقط به یک حسن هواداران پرسپولیس در این سال‌ها اشاره کنیم، باید برویم سراغ عبور آنها از بازیکن‌سالاری و اعتمادشان به سرمربی. جایی که با برانکو در پیچ‌های سختی مثل حذف پیام صادقیان، محسن مسلمان، رامین رضاییان و... همراهی کردند و نتیجه‌اش را هم دیدند. طبیعتا این آزمون در دوره‌های بعدی و از جمله همین امروز، در قبال اسماعیل کارتال هم پیش روی آنهاست؛ آیا همان می‌کنند که پیش‌تر کردند و به سود پرسپولیس تمام شد؟