«انسجام تیمی» تا چه زمانی پاسخگو است؟

پیروزی بر «استقلال تاجیکستان» که تیم برجسته‌ای به شمار نمی‌آید، نمی‌تواند مبنای برآورد صحیح یا غلطی از میزان توان واقعی پرسپولیس باشد اما همین واقعه نیز یک بار دیگر نشان داد این تیم تهرانی بیش از آنکه وامدار ستاره‌هایش باشد، نان انسجام تیمی‌اش را می‌خورد. تیم تاجیکستان البته رقیب خوب و پر توانی بود و در اندازه‌هایی بالاتر از استانداردهای مرسوم در فوتبال کشورش ظاهر شد و بسیار خوب و پر تعداد ومستحکم دفاع می‌کرد و نفراتش بشدت می‌دویدند و سرخ‌های تهرانی را واقعاً خسته کردند اما برای یافتن عیار حقیقی پرسپولیس در اوایل یک فصل تازه و طولانی به هیچ‌ روی سنگ محک کافی و مناسبی نبوده و نیست. با وجود این در لایه‌های بازی سه‌شنبه گذشته پرسپولیس با همین حریف نه چندان شاخص نیز می‌شد باز هم راز بردهای پرشمار سرخ‌های تهرانی طی شش، هفت سال اخیر را رؤیت و لمس کرد و متوجه شد که چرا آنها به‌رغم کوچ گسترده و متعدد ستاره‌های خود به سایر تیم‌ها همچنان سرحال و پرتوان و مدعی جام‌ها مانده و نه تنها نزول آشکار و خسران‌سازی نداشته‌اند بلکه ریتم دائمی رو به‌جلوی‌شان را حفظ کرده و پیوسته در صف اول و در پیشاپیش مدعیان مانده‌اند.

دوندگی بی‌حد و حصر
آنچه سبب شده پرسپولیس به‌رغم از دست دادن بیش از 20مهره قابل ذکر طی پنج، شش سال اخیر همچنان قوی و پر فروغ بماند، انسجام تیمی و تکیه روی عامل «روحیه گروهی» است. درست است که تک گل سرنوشت‌ساز میدان «دوشنبه» و حرکتی که سرانجام به مقاومت نگران کننده استقلال تاجیکستان پایان داد، محصول هنرهای فردی یکی از ستاره‌های باقی‌مانده پرسپولیس (مهدی ترابی) بود ولی آنچه سبب شد پرسپولیس از این گذرگاه سخت مثل گلوگاه‌های صعب‌العبور قبلی به ‌سلامت عبور کند، یک تلاش گروهی بزرگ و تازه و ارائه یک بازی منضبط و حساب شده و دوندگی بی‌حد و حصر از آغاز تا پایان مسابقه بود. پرسپولیس که مجبور شده بود به‌خاطر دوره تازه‌ای از کوچ ستاره‌هایش به ‌تازه واردانی مثل علی نعمتی و رضا اسدی جایی در ترکیب فیکس خود بدهد، از این عامل ضربه منفی سنگینی را متحمل نشد و برعکس با دوندگی و بازی پر تعصب همین نفرات و بازیکنان قبلی‌اش و همچنین فرشاد فرجی که فقط 7 ماه از سرخ‌پوش شدنش می‌گذرد یا میلاد سرلک و حامد لک که تنها از 14 ماه پیش پرسپولیسی شده‌اند، به آنچه می‌خواست، دست یافت و هرچند بسیار دیر گل رهایی‌بخش خود را زد اما همچون گذشته بر کار تیمی تکیه کرد و اجازه نداد که کوچ‌های جدیدش، تیم را به‌ لحاظ روحی و فیزیکی به کلاس پایین‌تری تنزل بدهند. بر اثر انتقال‌های مورد بحث دیگر خبری از نوراللهی، کنعانی‌زادگان و مغانلو در ترکیب سرخ‌ها نبود و کامیابی‌نیا هم به سبب استمرار مصدومیت طولانی‌مدت اخیرش در میدان دیده نمی‌شد اما آنها که بودند و در میدان شهر «دوشنبه» ظاهر شدند، بازی را به ‌اصطلاح درآوردند و یک بار دیگر پرسپولیس را به مرحله یکچهارم نهایی لیگ قهرمانان آسیا رساندند.

آنها خم به ابرو نمی‌آورند
شاید عنوان شود که ابقای وحید امیری، سیامک نعمتی، امید عالیشاه، احسان پهلوان، عیسی آل‌کثیر، سعید آقایی، مهدی ترابی و البته سیدجلال حسینی به معنای ادامه بهره‌گیری پرسپولیس از افرادی است که هر یک در حد خود و به‌گونه‌ای کم یا زیاد ستاره هستند و بنابراین همین‌ها هستند که سرانجام و دیر یا زود گره‌ها را می‌گشایند و به‌ راه پیروزی‌بار قرمزها استمرار می‌بخشند و این نمی‌تواند یک برداشت غلط باشد اما وقتی کل اسامی نفرات شاخص جدا شده از پرسپولیس طی 6 تا 7 سال گذشته را از نظر بگذرانیم، متوجه این نکته می‌شویم که بحث پرسپولیس و دستاوردهای پرتعدادش در سال‌های اخیر چیزی بیش از تأثیرگذاری تک ستاره‌ها است و آنچه این تیم را همواره مدعی نگه داشته، یک کار گروهی پیوسته و تلاش تیمی پایان‌ناپذیر بوده است. از این طریق است که پرسپولیس بر عوارض کوچ شجاع‌ خلیل‌زاده، علیرضا بیرانوند، علی علیپور، شایان مصلح، سروش رفیعی و پیش از تمامی آنها مهدی طارمی به تیم‌های خارجی یا ایرانی فایق آمده و خم به ابرو نیاورده است. با سلاح‌های فوق پرسپولیس در هر پنج فصل گذشته قهرمان لیگ برتر فوتبال ایران شده و طی شش فصل اخیر مجموعاً 10 جام برده و یکی از طلایی‌ترین اعصار خود را رقم زده است.

از برانکو تا جانشینان موفق‌اش
خوردن نان بازی‌های گروهی و متکی نبودن صرف به تک‌ ستاره‌ها حتی به ‌کادر فنی این تیم نیز بسط یافته و به همین سبب هر مربی خوب و پر توانی که رفته، فرد جانشین او اگر هم با فرد رفته کاملاً برابری نکرده باشد، چندان هم از او ضعیف‌تر عمل نکرده‌است. درست است که برانکو ایوانکوویچ با فتح هفت جام طی چهار سال‌ونیم زمامداری‌اش سرآمد مربیان «سرخ» در بازه زمانی مورد بحث بود اما یحیی گل‌محمدی هم طی حکومت 18 ماه‌اش برنده سه جام شده و اگر جامی به‌ نام گابریل کالدرون به ثبت نرسید، به این سبب بود که این مرد آرژانتینی بسیار زود و فقط در عرض شش ماه بر سر مسائل مالی مدیریت وقت پرسپولیس به بن‌بست رسید و تنها در نیم فصل اول لیگ نوزدهم رهبر سرخ‌ها بود و برای نیم‌فصل دوم آن لیگ جایش را به گل‌محمدی داد و اگر می‌ماند و نمی‌رفت، حداقل یکی از این جام‌ها نصیب وی و نام او هم به جمع صیادان عنوان‌ها و جام‌ها در پرسپولیس اضافه می‌شد.

نیازهای مهم میدان عربستان
امروز گل‌محمدی امیدوار است همان روحیه ناب و انسجام تیمی پرسپولیس را از گردنه‌های راه طولانی و سختی که پیش‌رو دارد، عبور بدهد و عامل و فاکتور کسب بردهای تازه و فتح مجدد جام‌هایی شود که این تیم در فصول اخیر به تصاحب آن عادت کرده‌است.
بازی حساس 24 مهرماه سرخ‌ها با الهلال عربستان در ادامه جام باشگاه‌های آسیا یکی از میدان‌هایی است که سرمربی پرسپولیس امید دارد خصلت‌های فوق به بهترین شکل و وسیع‌ترین اندازه به کمک سرخ‌ها بیاید، بخصوص که برگزاری دیدارهای واپسین منطقه غرب آسیا در خاک عربستان چنان ویژگی‌هایی را برای کسب پیروزی قطعاً می‌طلبد. قرمز‌ها در صورت عبور از سد الهلال احتمالاً با یک تیم عربستانی دیگر (النصر) نیز روبه‌رو خواهند شد و آنجا هم به سلاح‌های ویژه خود نیاز مبرمی خواهند داشت و در همان حد فاصل زمانی (27 مهرماه) شروع فصل جدید لیگ برتر ایران را هم شاهد خواهیم بود و در این عرصه هم که اغلب بازی‌ها فرسایشی و سنگین و بشدت فیزیکی است، بدون استقامت بالای جسمانی، دوندگی جمعی، انسجام تیمی و در یک کلام بدون کار گسترده گروهی هیچ توفیق بزرگی در دسترس نخواهد بود.

هم بیم، هم امید
اینها چیزهایی است که در شروع یک فصل تازه به پرسپولیس امید و در عین حال بیم می‌بخشد. جواب سؤال‌های این فصل در این نکته نهفته است که سرخ‌ها تا چه حد از همان انسجام تیمی‌شان سود جسته و تا چه میزان از کار گروهی چشمگیرشان بهره خواهند برد و نفرات تازه اضافه شده به تیم که شامل علیرضا ابراهیمی، رضا دهقانی و حامد پاکدل هم می‌شوند، چقدر می‌توانند در تأمین و اجرای این اصول و مشخصه‌ها موفق باشند و تا چه میزان قادرند به عناصر و فاکتورهای مورد بحث استمرار بیشتری را ببخشند. اگر آنها همان‌قدر در تکرار و اجرای مجدد آن اصول موفق باشند که سایر تازه‌واردان پرسپولیس ظرف پنج تا شش سال اخیر به توفیق رسیده‌اند، یحیی و مردانش سیکل تازه‌ای از موفقیت‌ها را چه کم و چه زیاد پیش رو خواهند داشت و در غیر این‌ صورت پرسپولیس به این نقطه و نتیجه تلخ خواهد رسید که بفهمد هر گردی گردو نیست و کوچ دائمی ستاره‌ها هم باید حد و اندازه‌ای داشته باشد و روزگاری خواهد رسید که انسجام عالی تیمی و کار فوق‌العاده گروهی هم شما را از دریاهای پر تلاطم عبور نخواهد داد و نام‌تان به‌جای «استادان مهار توفان‌ها» به جمع «قربانیان تلاطم‌ها» اضافه خواهد شد.