آرامش در میان مردگان

دربی همیشه دربی است. حتی اگر ساندرلند و نیوکاسل هم باشی و جایی بین Big4 یا Big5 لیگ برتر انگلیس پیدا نکنی دربی باز هم جذابیت های خاص خودش را خواهد داشت. مسابقه ای که از چند روز قبل کری ها را داغ و تیتر روزنامه های محلی را پررنگ و لعاب تر و بعضا جذاب تر می کند. مسابقه ای که برای مربی، بازیکن، هوادار و مدیر باشگاه به اندازه یک فصل اهمیت دارد و نتیجه اش در بدترین حالت تا یکی دو ماه سرمربی تیم برنده را بیمه خواهد کرد.
اینجا در تهران خودمان البته که دربی مسابقه ای ویژه و بزرگ است. مسابقه ای که گستره حساسیت هایش از یک شهر فراتر خواهد رفت و این وجه بارز آن در قیاس با بسیاری از دربی های فوتبال در دنیا مثل همان ساندرلند – نیوکاسل یا یکی از مسابقات منطقه ای مثل اف ث کلن – بایرلورکوزن یا شالکه – بوروسیادورتموند است. دربی تهران بیشتر شبیه دربی سوپرکلاسیکو است با آن تکه کاغذهای کوچکی که کف زمین پخش می شود تا بازیکنان بوکا و ریورپلاته با رژه روی آنها وارد زمین شوند. حالا دربی تهران شاید کمی فراتر از دلامادو نینای میلان باشد اما شور و حرارت دربی استانبول (فنر – گالا) یا غوغای هواداری پانا – المپیاکو در یونان را نداشته باشد. دربی تهران اما کنار همین باز ی های بزرگ درون شهری که یک کشور را حداقل برای چند روز درگیر خودش می کند جزو 10 دربی بزرگ است پس در بدترین حالت ممکن هم حساسیت های خاص خودش را خواهد داشت.
بحث حساسیت این بار بحث پیچیده تری در دربی است. پرسپولیسی ها و استقلالی های قدیم می گویند این دربی از آنجایی که تغییر مهمی در جدول رده بندی و موقعیت دو تیم به وجود نمی آورد از آن سوی بام افتاده و هیچ حساسیتی ندارد. پرسپولیس با پیروزی در این دربی نهایتا هشتم خواهد شد و با قرار گرفتن در میانه جدول فصل را تمام می کند اما در صورت شکست دهم خواهد شد و به این فصل کذایی در این رتبه نازل پایان خواهد داد. استقلال، تیمی که برای قهرمانی می جنگید و سهمیه هم نگرفت در بهترین حالت و با پیروزی در دربی عنوان پنجمی را از آن خود می کند اما در صورت باخت یا تساوی در همان رتبه ششم باقی خواهد ماند که برای هوادارانش فرق زیادی با رتبه دهمی پرسپولیس ندارد.
دو تیم این بار در حالی روبه روی هم قرار خواهند گرفت که نه صاحب جامی شده اند، نه در معادلات قهرمانی اثر می گذارند، نه در تعیین سرنوشت تیم های سقوط کننده دخیلند و نه سهمیه گرفته اند. شاید این برای اولین بار است که دو تیم در هفته پایانی فصل رودرروی هم قرار می گیرند اما ویژه تر از این سیاهی و ناکامی است که سرخابی ها با خود تا بدین جا کشیده اند و برنده دربی حداقل روی جدول خوشبخت نخواهد شد.
اول حرف مان گفتیم دربی همیشه دربی است و اصلا نمی خواهیم زیر حرف مان بزنیم، حالا که خوب می دانیم نتیجه این دربی تاثیری در هیچ چیز لیگ ندارد و به درد هیچ تیمی حتی خود سرخابی ها نمی خورد روی دیگر ماجرا را از یاد نخواهیم برد. کری های 50-40 ساله هواداران دو تیم، اهمیت پیروزی و موفقیت برای مربی و بازیکن و هزار داستان حول نتیجه دربی باز هم حساسیت ها و جذابیت های تازه ای به این مسابقه خواهد داد. پرسپولیسی ها می گویند دبل کردن استقلال یک پوئن فوق العاده برای آنهاست که باعث خواهد شد هواداران این تیم ناکامی های متوالی این فصل را از یاد ببرند و استقلالی ها معتقدند یک پایان خوش بهتر از تلخی بی پایانی است که برای هواداران شان به بار آورده اند. پرسپولیسی ها می خواهند نشان دهند برد بازی رفت آنطور که استقلالی ها تصور می کنند شانسی و اتفاقی نبوده  و آبی ها دنبال این هستند که ثابت کنند شکست دور رفت و ناکامی اخیر مقابل تراکتورسازی فقط یک حادثه بوده که یک بار اتفاق افتاده و عروسی به کوچه آنها هم خواهد آمد.
اوضاع روی نیمکت سرخابی ها اوضاع پیچیده ای است. امیر قلعه نویی که تا همین چند ماه پیش مرد بی شکست تمام دربی ها بود حالا هم باخت دور رفت را در کیسه دارد هم اینکه با از دست دادن جام و سهمیه آسیایی برای دومین سال متوالی موقعیت متزلزلی نزد هواداران استقلال دارد و دیگر آن ژنرال 5 ستاره سابق نیست. این وضعیت وقتی بدتر می شود که بدانیم هیات مدیره و مدیرعامل باشگاه استقلال بعد از ماه ها حمایت از او حالا با صراحت از پایان کار قلعه نویی بعد از دربی حرف می زنند. این حرف ها و انتقادات پیرامونی اش حتی اگر از نظر فنی غیرفنی باشد (که تا حدودی حق با قلعه نویی است) اما او را تحت فشار قرار خواهد داد و لای منگنه به دربی می فرستد. حالا قلعه نویی می داند تنها راه برای یک پایان آبرومندانه و حفظ مقبولیت نزد دوستداران و هواداران متعصبش شکست رقیب دیرینه در گام آخر است وگرنه زمین و زمان علیه او خواهد شد. با علم به این ماجراها و تنگنایی که قلعه نویی در آن قرار گرفته او برای پیروزی در گام آخر و جبران شکست دور رفت قطعا به آب و آتش خواهد زد. ما که نگران قلب قلعه نویی در این بازی هستیم و فریادهایی که هم می تواند گوش بازیکنان استقلال را خراش دهد هم در حالتی ویژه آنها را به سمت پیروزی و جبران تمام تلخی های اخیر سوق دهد.
یک نگاه بکنیم به نیمکت قرمزها. نیمکتی که نسبت به استقلال نونوار به نظر می رسد و حداقل با بازی رفت دو تیم تفاوت های زیادی پیدا کرده است. حالا درخشانی روی نیمکت نیست تا قلعه نویی برای انتقام سراغش بیاید بلکه یک مرد آرام و کم سر و صدا سرخ ها را هدایت می کند که در تمام سال های حضورش در ایران دربی را از جایگاه ویژه یا نهایتا اتاقش در هتل گلشهر دیده است. برانکو نه مثل درخشان سال ها به عنوان بازیکن حساسیت ها و کری های قبل و بعد از دربی را درک کرده نه مثل قلعه نویی در این مسابقه بزرگ رکورددار است. او فردا برای نخستین بار حضور در دربی بزرگ تهران را تجربه خواهد کرد که این یک اتفاق ویژه برای پرسپولیس و هوادارانش خواهد بود. ناآگاهی برانکو از حساسیت های دربی و قرار نگرفتن او در جو پیرامون این مسابقه بزرگ، پرسپولیسی ها را ترسانده که او برای رسیدن به برد و دبل کردن حریف  دست به هر کاری نزند بخصوص که او می داند نتیجه بازی الهلال و صعود به جمع هشت تیم آسیا شاید اهمیتی بیشتر از پیروزی در دربی داشته باشد. با این طرز تفکر و شناختی که اهالی فوتبال نسبت به برانکو دارند پیش بینی بازی محتاطانه از سوی او و تیمش چندان بیراه نیست. بالاخره پرسپولیس بازی رفت را برده و یک برد و یک مساوی مقابل رقیب دیرینه این تیم را در کری های هواداری بالاتر از رقیبش قرار خواهد داد. از سویی همه می دانیم برانکو هیچ وقت مربی ریسک پذیری مثل مصطفی دنیزلی نیست و از همین حالا سخت است که بتوان پیش بینی کرد پرسپولیس با انبوه مشکلات فنی اش دنبال ارائه فوتبال جذاب و یک پیروزی دلچسب مقابل رقیب دیرینه باشد. شاید زوم روی این ویژگی های برانکو و البته علم به اینکه نباختن قلعه نویی در بازی برگشت به هر حال شرایط نرمالی را برای او رقم خواهد زد پیش بینی های غالب و دور از احساس را به سمت تساوی بکشاند؛ نتیجه ای که البته برای برانکو مطلوب تر از همتایش روی نیمکت آبی ها خواهد بود.
در جبهه دو تیم اوضاع آرام و نرمال به نظر می رسد. بازیکنان مثل همیشه برای دربی با انگیزه اند و می خواهند خودشان را نشان دهند و برنده بازی بزرگ باشند. برای آبی ها البته اوضاع کمی متفاوت است. آنها فردا برای آخرین بار روبه روی هواداران شان بازی خواهند کرد و دنبال Happy end هستند در حالی که پرسپولیسی ها در 90 دقیقه دیگر (حداقل) زمان برای خودنمایی مقابل آبی های ریاض خواهند داشت. شاید برای بسیاری از بازیکنان پرسپولیس البته شکست آبی های تهران و دبل کردن رقیب دیرینه شیرین تر از شکست الهلال باشد و حتی اگر رتبه و سهمیه و عنوانی در کار نباشد این برد مثل برگ برنده ای در اختیارشان قرار بگیرد و دیگر همه فراموش کنند که آنها حق پوشیدن پیراهن پرسپولیس را نداشتند.
در جبهه مقابل استقلالی ها دنبال اثبات خود به امیر قلعه نویی و هواداران شان خواهند بود و بعد از نمایش ناامیدکننده اخیر مقابل تراکتورسازی تنها یک 90 دقیقه فرصت دارند تا نشان دهند لیاقت پوشیدن پیراهن تیم ملی و استقلال را داشته اند و پتانسیل هایشان آنقدر بالاست تا از پس تیم بحران زده و رده نهمی پرسپولیس برآیند.
برآیند این انگیزه ها حتما دربی 80 را تبدیل به یک دربی پربرخورد، فیزیکی، درگیرانه و مهیج خواهد کرد تا جایی که حتما میانه های بازی یادمان خواهد رفت برنده این دوئل در جدول به هیچ جا نمی رسد.
معمولا به دربی که نزدیک می شویم همه برای این مسابقه بزرگ آماده می شوند تا جایی که بازیکنی که هفته ها مصدوم بوده در آستانه این مسابقه انتظار دارد سرمربی حداقل او را روی نیمکت بنشاند و برای دقایقی هم که شده شانس بازی کردن پیدا کند. از آنجایی که دربی برای تمام بازیکنان از جوان گمنام گرفته تا باتجربه 15-14 دربی دیده و خارجی و داخلی اهمیت فوق العاده ای دارد پس انتظار می رود دو تیم فردا با تمام قوا روبه روی هم بازی کنند. مطمئنا هادی نوروزی و احمد نوراللهی درد شدید در سر و کتف شان را فراموش می کنند و بنگر با تمام توان آماده بازی حتی از دقیقه صفر است. یقین بدانید امید ابراهیمی همان بازیکن آماده هفته های قبل و هافبک جنگنده وسط زمین تیمش خواهد بود همانطور که کرار بعد از غیبت در بازی رفت با تمام توان و انگیزه به میدان می آید و برای شکست پرسپولیس هر چه در چنته دارد رو خواهد کرد. با همه این تفاسیر قرار گرفتن مقابل هم در هفته پایانی می تواند تا حدی مقابل این انگیزه های وحشتناک و فوران کننده ایستادگی کند. انجام بازی های فشرده و متوالی با فاصله چهار روز (بخصوص برای پرسپولیس که درگیر دیدارهای لیگ قهرمانان بوده) به احتمال فراوان بخشی از طراوت بازی را خواهد گرفت. حالا بازیکنان نه چندان آماده دو تیم در هفته پایانی یک لیگ فرسایشی (با نزدیک دو ماه تعطیلی در نیم فصل) رودرروی هم قرار خواهند گرفت و شاید نباید انتظار داشت دقیقه نود استارت انفجاری یکی از مهره های سریع دو تیم سرنوشت بازی را عوض کند. کمبود خلاقیت هم در بین بازیکنان دو تیم می تواند انتظارها برای خلق اتفاقات ویژه در مسابقه را کاهش دهد چرا که دیگر مجتبی جباری در کار نیست تا دقیقه 89 از 40 متری پاس گل بدهد یا علی کریمی در کار نخواهد بود تا با به هم پیچاندن مدافعان حریف آنها را مجبور به اشتباه یا اهدای پنالتی به حریف کند.
با تمام این نقایص و نکات منفی فردا عصر سوت بازی که زده شود تن استقلالی ها و پرسپولیسی های دو آتشه با سوت شروع بازی از استرس می لرزد، پس دربی را با حساسیت تمام تماشا خواهیم کرد و یادمان نمی رود هر نتیجه ای غیر از مساوی می تواند تبعات متفاوتی برای دو تیم از مدیر و مربی گرفته تا بازیکن داشته باشد.