از نامه 70 نماینده مجلس تعجب کردید؟

نامه 70 نماینده مجلس به وزیر ورزش و جوانان برای بازگشت حمیدرضا گرشاسبی به سمت مدیرعاملی باشگاه پرسپولیس اگرچه معنای دخالت در امور یک باشگاه را می دهد اما انتقاد از این واکنش نمایندگان مجلس نیز تناقض های اساسی در ذهن می سازد. به چند پرده از این تناقض ها نگاه کنیم:

بسیاری از این نمایندگان در شهرهای خود با این مطالبه از سوی باشگاه های آن شهر و حتی هواداران آن شهر مواجهند که به تیم شهر کمک کنند. این یک جریان همیشگی در بسیاری از شهرهاست. باشگاه های ورزشی تحت تأثیر تصمیمات نمایندگان آن شهرها در مجلس اداره می شوند و حتی در تغییر مالکیت و تعیین مدیرعامل و حتی تعیین سرمربی تیم ها، نمایندگان مجلس نقش دارند. نکته عجیب تر این است که بسیاری از رسانه های محلی چنین دخالتی را تحسین می کنند و آن نماینده به واسطه چنین دخالت هایی صاحب اعتبار و اشتهار می شود و حتی این تلقی وجود دارد که در انتخابات صاحب رأی بیشتری از سوی هواداران آن تیم هاست. این رویه هرگز نقد نمی شود و حاصلش می تواند این باشد که نماینده مجلس دخالت در باشگاه پرسپولیس را عرصه ای جذاب تر برای خود بداند.

امروز پرشمار بودند کسانی که نامه 70 نماینده مجلس را دخالت سیاست در فوتبال معنا کردند. در حالی که بسیاری از همین منتقدان همیشه دولت را به هزینه های بیشتر در باشگاه های دولتی و حتی خصوصی دعوت می کنند و کمک مالی دولت به فوتبال را خواسته یا ناخواسته یک مطالبه مردمی جلوه می دهند، در حالی که هیچ آمار رسمی برای طرح مردمی بودن چنین مطالبه ای وجود ندارد و بازتاب مردمی اش فقط تجمع چند لیدر مقابل وزارت ورزش و جوانان یا یک باشگاه است. مطالبه مردمی از این نمایندگان برای دخالت در امور باشگاه پرسپولیس نیز وجود نداشته اما تا روزی که برای هزینه های گزاف در باشگاه های دولتی فوتبال مطالبه مردمی ساختگی طرح می شود، برای دخالت نمایندگان مجلس هم می تواند مطالبه مردمی ساختگی را باور کرد!

دخالت وزارتخانه ها و نهادهای دولتی در باشگاهداری حرفه ای، چیدن هیأت مدیره، تعیین مدیرعامل و تصمیمات دیگر در ورزش ایران باب است و ساز و کار باشگاهداری دولتی همین است. بسیاری از باشگاه ها در واقع خصولتی هستند و نمایشی از یک باشگاه خصوصی را ارائه می دهند. بنابراین نامه 70 نماینده مجلس در چنین موقعیتی چندان بعید و عجیب نیست و جای حیرت ندارد.

بله می توانیم این را نشانه دخالت در امور یک باشگاه بدانیم اما دخالت در کدام باشگاه؟ وقتی باشگاهداری در ایران ساز و کار فعلی را دارد، چه کسی می تواند جلودار کدام جریان سیاسی بر اساس کدام قوانین باشد؟ 70 نماینده مجلس نامه نوشته اند که تصمیم یک وزارتخانه را در تعیین مدیرعامل تغییر دهند، نه تصمیم یک باشگاه را. این نکته را اگر درک کنیم، آن وقت نه فقط منتقد این نامه، بلکه منتقد جریان بزرگتری خواهیم بود که هیچ شباهتی به ساز و کار ورزش حرفه ای ندارد اما خود را ورزش حرفه ای جا زده است. نه فقط وزارت ورزش و جوانان بلکه وزارتخانه های دیگر و کارخانه های دیگر و خودروسازها و دیگران باشگاهداری را به اقتصاد ورزش واگذار کنند. اجازه بدهند تا ورزش خودش چرخ خودش را بچرخاند، ورزش را گران اما بی درآمد نکنند، ورزش را با مماشات و هزار روش غلط در مواجهه با تلویزیون و اسپانسر و ... گرفتار جلوه ندهند تا آن وقت دیگر هیچ باشگاهی حتی رسید تحویل چنین نامه هایی را نیز امضا نکند اما از این نامه ها باز هم نوشته خواهد شد، چون در این ساز و کار باشگاهداری دخالت سیاست در امور باشگاه بیشتر به یک شوخی شباهت دارد. نامه 70 نماینده مجلس بی شک رفتاری خارج از عرف در فوتبال حرفه ای است اما کدام نشانه حرفه ای در مدیریت و مالکیت پرسپولیس (که حتی مالک مشترکی با رقیب دیرینه اش دارد) دیده ایم که این نامه ما را متعجب کند؟ تعجب کرده اید؟ نه، این نمایشی از متعجب بودن است، چون به واقعیت های مهم تری عادت کرده ایم.