از پاسخ كتبي منچستر تا شب نامه هاي تمرين پرسپوليس / راهي به جز ترديد نيست!

1- طي چند روز گذشته و در مقطعي كه فضاي باشگاه پرسپوليس تحت تاثير التهاب ناشي از انتخاب سرمربي جديد قرار داشت، اتفاقاتي در حاشيه تمرينات اين تيم رخ داد كه در نوع خودشان زشت، نامناسب و غيرقابل دفاع بودند. ابتدا و با طرح نام برونو متسو، عده اي از اطرافيان باشگاه كه درست يا غلط از آنها به عنوان هواداران تيم ياد مي شد، اعلاميه هايي پخش كردند كه در آنها از عدم تمايل طرفداران براي جذب اين مربي فرانسوي خبر داده شده بود. اين اتفاق، واكنش تند محمد رويانيان را در پي آورد و باعث هرچه پليسي تر شدن فضاي ورزشگاه درفشي فر شد. در مورد اين حادثه طبعا تحليل هاي زيادي وجود داشت كه در اين ميان سردار، سهم بدخواهان پرسپوليس و پيشنهاددهندگان گزينه هاي ديگر را پررنگ تر مي ديد. خاطره اين اتفاق كم كم روبه محو شدن مي رفت كه با مطرح شدن ناگهاني نام هايي مثل علي پروين و علي دايي، آتش صدور قطعنامه و پخش بيانيه دوباره شعله ور شد تا اين بار اين دو ستاره نامدار تاريخ پرسپوليس باشند كه به اين شكل مرموز مورد انتقاد قرار مي گيرند. آنچه مسلم است اينكه اين قبيل اقدامات نامتعارف و دوست نداشتني، به شدت مظنون به فساد و خطي بودن هستند و اين احتمال جدي در موردشان وجود دارد كه محصول اراده آلوده عده اي سودجو باشند. پرسش اساسي اما، اين است كه چطور برخي افراد فرصت طلب به همين راحتي مي توانند به اسم هواداران واقعي اعلام نظر كنند و باشگاه را تحت فشار قرار بدهند؟ كدام خلأ و چه كمبودي باعث مي شود تكليف مان را در قبال اين اعلاميه هاي مشكوك ندانيم و نفهميم كه صدور و توزيع آنها واقعا كار هواداران حقيقي تيم است يا نه؟ به نظر مي رسد براي تفسير اين ماجرا، بار ديگر بايد به نقش ناديده گرفته شده مردم در تعيين مناسبات فوتبال ايران برگرديم و از سياستگذاران ارشد اين حوزه بپرسيم چه راه ديگري براي مشاركت دادن طرفداران در تصميم گيري ها باقي گذاشته اند كه آنها مجبور نباشند براي ابراز عقيده به چنين شيوه هايي رو بياورند؟

2- حقيقت آن است كه هواداران فوتبال ايران ، دقيقا در كف هرم توزيع قدرت اين حوزه ايستاده اند و بيشتر از آنچه با ابزار و آلات منطقي و عقلاني، منشأ اثر در فعل و انفعالات تيم هاي محبوب شان باشند، صرفا تماشاگراني خاموش و ناديده گرفته شده اند. چنانچه در متن يكي از بيانيه هاي توزيع شده در تمرين پرسپوليس نيز به آن اشاره شده، مشكل بزرگ اينجاست كه در اغلب مواقع هواداران راهي براي در ميان گذاشتن ايده هاي شان با مديران فوتبال ايران ندارند و ناچارند از سنتي ترين شيوه ها – كه به راحتي هم مورد سوءاستفاده قرار مي گيرند – بهره ببرند. در كشورهاي مترقي و صاحب فوتبال، هواداران به جاي آنكه صرفا در دنياي شعار «سرمايه هاي اصلي» خطاب شوند، در عمل همين نقش را برعهده دارند. آنها يا مستقيما مديران تيم محبوب شان را انتخاب مي كنند يا با همبسته كردن فعاليت هاي شان در بخش هاي اقتصادي و اجتماعي مرتبط با باشگاه، خشنودي يا ناخشنودي خودشان از جريانات حاكم بر تيم هاي محبوب شان را نشان مي دهند. بالا و پايين شدن ارزش سهام باشگاه ها در بسياري از نقاط دنيا، بهترين ملاك براي سنجش ميزان رضايتمندي هواداران – درواقع مالكان – از سياست هاي جاري در تيم است. كافي است طرفداران يك باشگاه حرفه اي، براي نشان دادن خشم خودشان از يك اتفاق خاص، پروسه همكاري تجاري شان با باشگاه را در زمينه هايي مثل پيش خريد بليت بازي ها، رفتن به كافي شاپ ها و رستوران هاي زنجيره اي تيم يا تهيه شال و كلاه و پيراهن آن متوقف كنند. در فوتبال دولتي ايران اما، كه در آن قرعه انتخاب مديران پرسپوليس و استقلال يك روز به نام مهندس زمين شناسي مي افتد و روز ديگر به اسم وزير تعاون، هيچ كدام از اين راه ها وجود خارجي ندارند و آنچه باقي مي ماند، صرفا همين شيوه هاي قديمي و پيش پا افتاده مثل نصب بنر، سر دادن شعارهاي تنش زا و توزيع بيانيه هاي آن چناني است.

3- به اتفاقات عجيب و غريب همين چند روز اخير برمي گرديم؛ واقعا اگر محمد رويانيان پاي تصميم وحشتناكش مي ايستاد و علي پروين را سرمربي سرخپوشان مي كرد، چه كاري از دست فوج فوج مردم ناراضي برمي آمد؟ آنها چگونه مي توانستند كادر اجرايي باشگاه شان را از فكر كردن به گزينه هولناكي مثل محمد مايلي كهن منصرف كنند؟ مي گويند سردار سه روز قبل براي دومين بار ظرف چند ماه اخير قصد كناره گيري از كارش را داشته؛ اگر راست بگويند، تريبون هوادار براي اظهارنظر در مورد اين اتفاق كليدي در شريان حياتي باشگاه محبوبش چه مي توانست باشد؟ در كشوري كه طرفداران فوتبال راهي براي ابراز وجود و اعمال سليقه ندارند، فقط فريادهاي احساسي روي سكوها باقي مي ماند و البته شيوه هاي مبتذلي مثل همين شب نامه نوشتن ها كه به آساني مي توانند مورد بهره برداري نامشروع متخلفان قرار بگيرند. ما در كشوري زندگي مي كنيم كه در آن، نهايت لطف مديرعامل فلان تيم محبوب اين است كه گاهي از پشت فنس با هواداران حاضر در تمرين گفت وگو كند و براي چند لحظه شنواي دل گويه هاي آنان باشد؛ مديري كه تازه آمدن و رفتن خود او هم با نظر و مشورت اين جماعت رخ نداده و اغلب مربوط به جريانات سياسي و غيرورزشي بوده است.

4- چند سال قبل يكي از مجلات ورزشي كشورمان ماجراي مكاتبه يك هوادار ايراني منچستريونايتد با تيم محبوبش را به چاپ رساند كه در نوع خودش بسيار جالب بود. اين طرفدار شياطين سرخ كه فرسنگ ها دورتر از انگلستان زندگي مي كند، در يك نامه چند سطري به مقصد اين باشگاه علاقه اش به يونايتد را با مسوولان تيم در جريان مي گذارد و جالب اينكه كمتر از يك ماه بعد، پاسخ اين نامه با دو كاتالوگ رنگي و روغني بسيار شيك در مورد تاريخچه منچستريونايتد و نيز تاسيسات اولدترافورد، به آدرس منزل اين هوادار فرستاده مي شود. اين سياستگذاري يك باشگاه بزرگ در مورد چگونگي تعامل با هوادار ايراني اش – كه هيچ نوع سود مالي هم نمي تواند به آن برساند -  است، بنابراين به راحتي مي توان حدس زد آنها در قبال هموطنان خودشان و سهامداران رسمي باشگاه چه رويكردي دارند. اين رويه را مقايسه كنيد با استراتژي باشگاه پرسپوليس كه مثلا روي سايت رسمي اش حتي از اعلام نتايج نظرسنجي غيراستانداردش پيرامون سرمربي بعدي تيم به كاربران هم طفره مي رود و آن را فقط در اختيار مديران تيم قرار مي دهد. اگر اينجا اطلاعيه هاي ترديدآفرين قاچاق نكنند، پس در تمرينات منچستريونايتد بايد اين اتفاق رخ بدهد؟