اعاده حیثیت از برانکو

برگردیم به 11 سال پیش؛ روزهای دل انگیز بهار سال 85. تیم ملی بار خود را برای سفر به سوییس بسته بود تا اردوی یکماهه خود را پیش از جام جهانی 2006 آغاز کند.

هتل گلشهر؛ ما پیش روی برانکو نشسته ایم. چند روزنامه نگار منتقد که به شیوه بازی تیم ملی انتقاد داریم. خبری از خونسردی برانکو و پاسخ های کلیشه ای اش در آخرین ملاقات نیست. گفت وگوی چالشی و پر از بحث ما حدود دو ساعت طول می کشد. در پایان، نه ما قانع می شویم و نه برانکو. هنگام خداحافظی و در حالی که برانکو دم در آسانسور ایستاده، آخرین جمله هایش را می گوید: «من با تیم ملی به جام جهانی می روم و پس از آن دیگر به ایران برنمی گردم اما خیلی زود – کمتر از یک سال دیگر – از من اعاده حیثیت خواهد شد!»
 
تیم ملی به جام جهانی رفت؛ جریان حاکم بر ورزش ایران که از ماه ها قبل آگاهانه سطح انتظارات را بالا برده بود تا پس از شکست تیم ملی در مصاف با مکزیک، پرتغال و آنگولا، فدراسیون فوتبال را از راس تا پایین تغییر دهد، جوی به راه انداخت که انگار فاجعه ای رخ داده است. آن روزها جوری از نتایج تیم ملی در جام جهانی حرف زده می شد که انگار باید پرتغال – یکی از 4 تیم برتر جهان با آن همه ستاره – را می بردیم. دو شکست و یک مساوی در جام جهانی برای ایجاد تغییرات کافی بود تا فدراسیون فوتبال صاحب مدیران جدیدی شود و هدایت تیم ملی – تیمی که قهرمانی بازی های آسیایی بوسان، سومی جام ملت ها و صعود بی دغدغه و بدون اما و اگر به جام جهانی را تجربه کرده بود – به دست مربیان ایرانی سپرده شود. آرزوی بزرگ منتقدان برانکو به واقعیت تبدیل شد. ابتدا امیر قلعه نویی و سپس علی دایی اما شکست های تیم ملی – ابتدا در جام ملت ها و سپس در مقدماتی جام جهانی 2010 – صدای انتقادها را بالا برد. یک سال از آن جمله معروف برانکو نگذشته بود که با شکست در جام ملت های آسیا در مالزی، حسرت روزهای شیرین گذشته را خوردیم که چه تیم ملی با شکوه و مقتدری داشتیم. فدراسیون فوتبال ناامید از قلعه نویی و دایی، سراغ افشین قطبی رفت که ظاهر و اسمی ایرانی داشت اما فوتبال را جای دیگری آموخته بود.
او هم نتوانست انتظارات علاقه مندان به فوتبال ایران را برآورده کند. چاره ای نبود؛ فوتبال ایران یک مربی بین المللی بزرگ می خواست تا به حسرت ها پایان دهد؛ کارلوس کی روش کشتی به گل نشسته فوتبال ملی را تحویل گرفت؛ آرام، آرام جلو آمد و همراه با نتایج بهتر، نسلی ساخت که امروز دوباره فوتبال ایران بر قله موفقیت نشسته است. اگرچه با او هم در جام جهانی دو شکست و یک تساوی را تجربه کردیم اما مدیران فدراسیون فهمیده بودند که برای رسیدن به جمع 32 تیم برتر دنیا، چه بهای سنگینی پرداخته اند و باید قدر مربی بزرگ را دانست. نتیجه حمایت از کی روش، صعود مقتدرانه به جام جهانی 2018 روسیه است که در سال 96 محقق خواهد شد.
 
13 سال پس از آن جمله معروف برانکو، سرمربی پیشین تیم ملی به ایران بازگشت. این بار در قامت سرمربی پرسپولیس، عنان کشتی به گل نشسته سرخ ها را که سال ها در حسرت قهرمانی لیگ برتر به سر می برد، در دست گرفت. خیلی زود حضور او در پرسپولیس نتیجه داد و اثر انگشت سرمربی در بازی های پرسپولیس پررنگ شد. کیفیت بازی های این تیم رفته رفته تغییر کرد و هواداران که تشنه بازی های خوب بودند، سکوهای ورزشگاه را پر کردند. پرسپولیس خوب بازی می کرد و فوتبالی متفاوت در لیگ را به نمایش می گذاشت که اعتراف مربیان لیگ از جمله قلعه نویی را به همراه داشت. پرسپولیس در سال اول حضور برانکو آنقدر چشم نواز و متفاوت بازی کرد که تا آستانه گرفتن جام هم رفت اما اتفاقات نیم فصل اول و امتیازات از دست رفته باعث شد تا جام گرفتن سرخ ها یک سال به تاخیر بیفتد.
 
دیروز چهارشنبه 30 فروردین 96، در یک روز دل انگیز بهاری، پرسپولیس با برانکو جام قهرمانی را پس از 9 سال بالای سر برد. روز باشکوهی بود؛ یکصد هزار هوادار شادمان در ورزشگاه و میلیون ها بیننده تلویزیونی جشن بزرگی را به راه انداختند.
اما در پشت این جشن بزرگ و شادی سرخ ها، یک نام ایستاده بود، برانکو ایوانکوویچ که سبکی تازه را به فوتبال باشگاهی ما وارد کرد. پس از 11 سال، به زیبایی از برانکو اعاده حیثیت شده است و امروز فارغ از احساس و به دور از هرگونه سیاسی کاری، همه ما فهمیده ایم یک مربی باسواد و بادانش مثل برانکو، تا چه اندازه می تواند در تحول فوتبال ایران نقش داشته باشد. باید قدر برانکو، کی روش و امثال آنها را دانست و تلاش کنیم که همه تیم های باشگاهی ما به کیفیتی چه بسا بالاتر از آنچه در 2 سال اخیر در پرسپولیس دیده بودیم برسند. درخشش برانکو و کی روش، مربیان ایرانی را با یک پرسش کلیدی مواجه کرده است؛ وقت آن نرسیده که خودمان را به سطحی بالاتر برسانیم؟

نویسنده:  سعید زاهد یان