اعتراض وارد نيست / غروب غربي و آلترناتيوهاي بي بخار

1-  تيم ملي فوتبال كشورمان عصر شنبه گذشته باوجود كسب پيروزي نوبرانه برابر يمن از راهيابي به مرحله نيمه نهايي بازي هاي غرب آسيا بازماند. بحريني ها كه سال گذشته به شكلي نه چندان سالم(!) به دست ايران از مسابقات مقدماتي جام جهاني كنار رفته بودند، اين بار توانستند با كسب پيروزي بر عربستان جوان شده به جمع چهار تيم برتر منطقه اضافه شوند و تيم ما را از اين تورنمنت خارج كنند. پيش از آنكه اين حذف زودرس به دستاويزي براي انتقادات تند و بي محابا تبديل شود، مي توان چند نكته مهم را دوباره مرور كرد. مسابقات غرب آسيا از سال 2000 راه اندازي شد كه تا سال 2010 فقط شش تيم در آن شركت مي كردند. صعود دو تيم از دو گروه سه تيمي به نيمه نهايي، اعتبار مرحله گروهي را در اين رقابت ها به حداقل ممكن مي رساند. دو سال پيش اما، اين بازي ها براي اولين بار با 9 تيم برگزار شد و امسال در كويت شاهد شركت 11 تيم در اين رقابت ها بوديم. در اين ميان استراتژي مسوولان برگزار كننده مسابقات كارها را به هم گره زده بود. از دو گروه چهار تيمي و يك گروه سه تيمي فقط سرگروه ها بالا مي آمدند، به اضافه بهترين تيم دوم كه اين مساله به ويژه كار را براي تيم هاي حاضر در گروه ما سخت مي كرد. بحرين با تيم اصلي اش به مسابقات آمده بود و ايران و عربستان با تيم هاي دوم شان به كويت رفته بودند. تامل در اين مسايل كمك مي كند تا از قضاوت هاي شتابزده بپرهيزيم. براي تيم «ب» ايران رقم خوردن دو تساوي برابر بحرين و عربستان و يك پيروزي خفيف مقابل يمن فاجعه نيست، اما به ويژه وقتي كيفيت بازي كشورمان در اين مسابقات و 10 نفره بودن بحرين در نيمي از زمان بازي را در نظر مي گيريم، مي توانيم به شاگردان كي روش در اين رقابت ها نيز نمره مردودي بدهيم. ما در كويت بازنده بوديم، اما حقيقت آن است اين بار نوع شكست خوردن مان با گذشته و مثلا با جايي مثل مقدماتي جام جهاني تفاوت داشت.

2- از زمان حضور كارلوس كي روش در ايران، برخي از سياست هاي او مثل اصرارش روي جذب بازيكنان موسوم به «دورگه» و نيز حلقه بسته مهره هاي محبوبش در تيم ملي مورد اعتراض بسياري از منتقدان قرار گرفته است. خيلي از معترضان با استفاده از جملاتي مثل «خودمان در ايران استعدادهاي بهتري داريم» استراتژي هاي كي روش را زير سوال مي بردند، اما به نظر مي رسد تورنمنت غرب آسيا با همه كم و كاستي هايش دست كم اين بخش از باورهاي مربي پرتغالي را توجيه كرده است. تركيب تيم ايران حاضر در مسابقات كويت، شامل ليست بلندبالايي از بازيكناني مي شد كه در تمام اين دو سال با برچسب «شايسته هاي ليگي» به كي روش توصيه مي شدند. بعد از هر ناكامي ملي اسم مهره هايي مثل اولادي، يعقوب كريمي، ميلاد نوري، قاسم دهنوي، شجاع خليل زاده، پيام صادقيان و ديگران بر سر كادر فني تيم ملي كوبيده مي شد. در اين مدت كارلوس كي روش آماج تندترين حملات بود كه مثلا چرا براي تماشاي برخي از بازي هاي ليگي راهي شهرستان هاي دورتر از تهران نمي شود. اين تورنمت اما، به خيلي از اين پرسش ها پاسخ داد و عيار ليگ رو به افول ايران را به شكلي عريان محك زد. اينها همه آن موجودي هاي بكري بودند كه قرار بود در اولين فرصتي كه گيرشان مي آيد، تفكر كليشه اي كي روش را به آتش بكشند. عصاره ليگ ما در يك تورنمنت متوسط بيش از چهار ساعت و نيم فوتبال بازي كرد و فقط دو گل زد كه تازه يكي از آنها با پاي نازل ترين دو رگه وارداتي آقاي مربي به ثمر رسيده است! آيا از اين به بعد مي توان همچنان به چشمان نيمه بسته كي روش و شركا اعتراض كرد؟

3- اين يك رفع اتهام از كارلوس كي روش نيست. عملكرد او در حوزه خاص خودش محل اشكالات فراواني است كه بايد بابت شان مواخذه شود، اما گاهي خوب است كه به جاده انصاف برگرديم و نگاهي هم به بضاعت فوتبال كشورمان بيندازيم. ليگ فوق العاده بي كيفيتي كه هم اكنون در كشورمان جريان دارد، كجا و چگونه خواهد توانست تيم اول ايران را تغذيه كند؟ متوسط تماشاگراني كه اين بازي ها را تماشا مي كنند به كمتر از 2 هزار نفر تنزل كرده است، قهرمان نيم فصل ما يكي از معدود صدرنشينان حال حاضر ليگ هاي جهان است كه ميانگين امتيازات اكتسابي اش در هر بازي حتي به عدد دو هم نمي رسد، آقاي گل اين فوتبال تنها 11 گل به ثمر رسانده كه شش تاي آنها از روي نقطه پنالتي بوده اند. اين ارقام حقارت بار كه به ندرت مي توان مشابهش را جاي ديگر پيدا كرد، تصوير روشني ارايه مي دهند از فضايي كه كارلوس كي روش ناچار است در آن دست به معجزه بزند. فوتبال ايران به طور مستمر استانداردهايش را از دست مي دهد. فساد، سوءمديريت و ورود بي رويه و غيرعقلاني پول به اين حوزه، تمام معادلات را عميقا تحت تاثير قرار داده است. آنخل ديماريا در حال حاضر و پس از افزايش قراردادش، سالي 4 ميليون يورو دستمزد از رئال مادريد مي گيرد كه نيمي از آن به صورت خالص تحت عنوان ماليات از حسابش برداشت مي شود. كار سختي نيست يك محاسبه سرانگشتي و رسيدن به اين حقيقت تلخ كه وضع خيلي از فوتباليست هاي بنجل يا هميشه مصدوم ايراني از حرفه اي هايي مثل ستاره آرژانتيني مادريد به مراتب بهتر است! در ايران- بهشت تن پرورها و دلال ها- چرا بايد بابت عقبگرد پايان ناپذير ليگ و سوپر استارهايش يا غروب ستاره اقبال لژيونرهاي موفق شگفت زده شويم؟ اين پسروي، بخشي از فرجام خودخواسته ماست.

4- كارلوس كي روش كه بعد از بازي با ازبكستان در رختكن تيم ملي به برخي از ستاره هاي اسم و رسم دار خودش حمله كرده بود، حالا لابد قدر همان ها را بيشتر از قبل مي داند؛ آنهايي كه هرچه باشند، هنوز يك سر و گردن از اين آلترناتيوهاي بي بخار بالاترند!