اگر مردم هم 20:30 داشتند / فوتبال و تلويزيون، ديگ و ته ديگ!

1- تنها چند روز پس از آنكه دو باشگاه پرسپوليس و استقلال با بيانيه هاي چاله ميداني و عجيب و غريب شان به هم يورش بردند، ظهور يك دشمن مشترك باعث شد سرخابي ها در يك جبهه واحد قرار بگيرند و دست دوستي به هم بدهند. 24 ساعت بعد از داربي 78، بخش خبري معلوم الحال 20:30 يك بار ديگر با پخش گزارشي به بهانه كيفيت پايين جدال جمعه به سرخابي هاي تهران يورش برد و نمايش آنها را در حد برداشت هاي ميلياردي شان از بيت المال ندانست. همين مساله كافي بود تا مديران دو باشگاه به شدت عليه صداوسيما موضع بگيرند و روي خط قرمزهايي مثل حق پخش واقعي مسابقات فوتبال، بودجه هنگفت تلويزيون و سطح كيفي نازل توليدات اين رسانه دست بگذارند. در كشوري كه سياستگذارانش بخش خصوصي را نامحرم مي دانند، حالا دو ارگان كاملا دولتي به جان هم افتاده اند و همديگر را به باد بدوبيراه گرفته اند؛ مبادا در قافله متهم كردن ديگري به ريخت و پاش و هزينه كردن از جيب مردم، از هم عقب بيفتند!

2- فوتبال پديده اي فوق العاده جذاب و كالايي استثنايي است كه هيچ رسانه اي نمي تواند از آن چشم پوشي كند. اين نكته را خود تلويزيوني ها هم خوب مي دانند و اصلا به همين خاطر است كه آقايان هميشه حجم بي سابقه اي از سعه صدر و خويشتنداري را در قبال اهالي فوتبال به خرج مي دهند. رسانه اي كه فرزندان و محصولات خودش را يك به يك مي بلعد، امثال فرزاد حسني و رضا رشيدپور را به بهانه هاي واهي ممنوع التصوير مي كند و عطاران و مديري را بي رحمانه بيرون مي راند، هميشه ناچار است در قبال جذابيت كليدي فوتبال دست به سينه باقي بماند و به هرخون جگر خوردني كه هست، مسابقات اين رشته ورزشي را روي آنتن ببرد. درست به همين دليل هم هست كه امثال قلعه نويي و دايي تندترين مواضع ممكن را عليه سازمان اتخاذ مي كنند، اما سهم شان همچنان روي آنتن محفوظ باقي مي ماند. شايد كاري كه كساني مثل علي كريمي، مهدي مهدوي كيا و جواد نكونام در يك مقطع انجام دادند، از نظر عرف حاكم بر صداوسيما كاملا فراتر از خطوط قرمز بود، اما دستگاهي كه امثال شجريان، باران كوثري و رامين پرچمي را به دلايل مشابه طرد مي كند، مقابل ستاره هاي فوتبال ايران چاره اي غير از تسليم و رضا ندارد. حالا كار به جايي رسيده است كه مسوولان تبليغات محيطي استاديوم آزادي رسما روي تابلوهاي كنار زمين به صداوسيما اعتراض مي كنند، اما سازمان حتي از مقابله به مثل با اين حركت هم عاجز مي ماند و به ناچار تصاوير مورد نظر را پخش مي كند. خود دوستان بهتر از هركس ديگري مي دانند كه در برهوت كيفي اين سال هاي شان، فوتبال تنها وسيله اي بوده كه گاه و بيگاه تماشاگران ميليوني رسانه ملي را تضمين كرده و اگر همين يك قلم را هم از جام جم فاكتور بگيريم، ديگر چيز زيادي باقي نمي ماند كه رفقا دل شان را به آن خوش كنند. همين داربي كه حالا چپ و راست از صداوسيما مشت مي خورد، به تنهايي ساعات زيادي از آنتن را پر كرده و ميلياردها تومان سود خالص به آقايان رسانده است. به متلك هاي شان توجه نكنيد؛ دوستان خودشان خوب متوجه اند كه اگر فوتبال و نود نباشد، كسي پاي بساط شان باقي نمي ماند.

3- از همه بامزه تر اما داستان اتكاي تلويزيون به بودجه دولتي فوتبال براي تحقير اين رشته ورزشي است. در اين كه فوتبال ايران يك صنعت پرريخت وپاش و زيان ده محسوب مي شود كه بخش قابل توجهي از پول ملت را به يغما مي برد ترديدي نيست، اما دست كم تلويزيون ايران صلاحيت انتقاد از اين موضوع را ندارد. سخن از صداوسيماي تمام دولتي كشور است؛ مجموعه اي كه علاوه بر در اختيار داشتن بودجه هاي كلان عمومي، با استفاده از انحصار تصويري موجود در كشور سالانه صدها ميليارد تومان نيز از محل آگهي هاي بازرگاني به دست مي آورد، اما دقيقا هيچكس نمي داند آقايان با اين همه پول چه مي كنند؟ تلويزيون ايران حقيقتا چقدر در جذب و تامين رضايت مخاطبان موفق بوده است؟ اگر اين رسانه فقط به اندازه 10درصد از ثروتي كه خرجش مي شود توفيق داشت، باز اين همه عجز و هراس از نفوذ ماهواره در ميان مسوولان وجود مي داشت؟ باز كار متوليان مسايل اجتماعي به جايي مي رسيد كه با كماندو روي پشت بام ملت بروند و ديش بشكنند؟ وظيفه نقادي صداوسيما در جاي خودش محفوظ، اما چه كسي اين امكان را دارد كه عملكرد نااميدكننده خود اين سازمان را زير سوال ببرد و به چالش بكشد؟ اگر در اين كشور تلويزيون خصوصي وجود داشت و اگر غير از 20:30 كامران نجف زاده و شركا، يك 20:30 مردمي و منصفانه هم روي آنتن مي رفت، قطعا وضعيت پر از ابهام صداوسيما مي توانست سوژه يك گزارش استثنايي براي آن باشد. سخن از جام جم است؛ جايي كه خجسته و خندان، خودش براي خودش برنامه مي سازد و خودش به خودش جايزه مي دهد!

4- بدون شك انتقادات بسيار زيادي به نحوه مديريت سرخابي ها وارد است؛ چنان كه فتح ا...زاده و رويانيان بارها «به حق» از سوي مطبوعات مورد سرزنش قرار گرفته اند. با اين حال اما همين باشگاه پرسپوليس چندي پيش يك شبكه ماهواره اي راه اندازي كرد كه طي مدت بسيار كوتاهي توانست در مرحله پخش آزمايشي با اقبال قابل توجه مخاطبان روبه رو شود. جالب اينجاست كه در نهايت هم فعاليت اين شبكه با مخالفت سرسخت مسوولان صداوسيما متوقف شد. حالا مديريت كدام مجموعه نگران كننده تر است؟ پرسپوليس و استقلال يا رسانه اي كه حتي از رقيب مجوزدار محدود آزمايشي خودش هم مي ترسد؟