تبارشناسی دلواپسان، از سیاست تا فوتبال

یک- اصطلاح «دلواپسان» در ادبیات سیاسی ایران از زمانی به وجود آمد که همایشی با همین نام توسط برخی سیاسیون اصولگرای کشورمان برگزار شد؛ یک گردهمایی در انتقاد به آنچه توافق ضعیف ژنو خوانده شده بود. در شرایطی که بدنه جامعه ایران بعد از عبور از سال های سخت تحریم نگاهی نسبتا مساعد و امیدوارانه به مذاکرات متفاوت هسته ای دارد، دلواپسان دست بردار نیستند و همچنان بر این باورند که صلاح مردم آن چیزی نیست که خودشان باور دارند! به طور قطع برای ریشه یابی تحرکات جماعت مربور باید به این نکته اساسی توجه کرد که اغلب افراد گرد آمده در این تجمع سیاسی، متعلق به طیفی بوده اند که اخیرا بعد از سال ها قدرت را در ایران از دست داده اند و حالا باید از بیرون گود، مدیریت یک سلیقه متفاوت را در ایران تماشا کنند. با این اوصاف، جدی ترین ابهامی که باقی می ماد این است؛ شما دلواپس مردم هستید یا دلواپس قدرتی که از دستش داده اید و ممکن است به این زودی ها هم به دستش نیاورید؟

دو- بعد از حضور نسبتا آبرومندانه تیم ملی کشورمان در جام جهانی برزیل، گروهی از مربیان قدیمی ایرانی با صدور بیانیه ای به تخطئه نمایش یوزپلنگ ها پرداختند و آن را برای فوتبال این مملکت نوعی «درجا زدن» به شمار آوردند. در شرایطی که اغلب هموطنان علاقه مندمان نسبت به عملکرد تیم ملی احساس رضایت ضمنی دارند، باز گروهی گرد هم آمده اند که گمان می کنند صلاح مردم را بهتر از خودشان می فهمند؛ جماعتی که با نگاه از بالا، شادی و شعف را واکنشی سزاوارانه به عملکرد شاگردان کی روش نمی دانند. این دوستان در حالی بازی تدافعی ایران در مقابل آرژانتین را مورد ملامت قرار داده و آن را بازخوانی یک مدل تاکتیکی کهنه به شمار آوردند که تنها دو هفته بعد از حماسه ایرانی بلوهوریزنته، تیم ملی سوییس با همه بازیکنان و مربیان نامدارش نمایشی به شدت محافظه کارانه تر از ما را در مقابل آلبی سلسته به اکران درآورد. سوییس؛ کشوری که ژنو در آن قرار دارد، سرزمین توافق های ضعیف لابد!

سه- مقایسه تطبیقی دو بند بالا، می تواند دستاوردهای عجیبی به همراه داشته باشد. این همه شباهت، واقعا نشانه چیست؟ یک جا سیاسیون خلع شده از قدرت نگاهی خصمانه به موفقیت های دیپلماتیک کشور دارند و جای دیگر، مربیان برون شده از سطح اول فوتبال ایران نمی توانند سر بالا آوردن دوباره این رشته ورزشی را ببینند. یک جا رسیدن از احمدی نژاد به روحانی و میل از افراط به تعادل موجب دلواپسی یک گروه شده و جای دیگر جابه جایی از دایی و قلعه نویی به کارلوس کی روش موجبات نگرانی جماعتی را فراهم کرده است. آنجا اگر با زبان بی زبانی تحریم را تایید می کنند تا شاید از این نمد کلاهی برای خودشان ببافند، اینجا هم با پس زدن یک عملکرد عزتمندانه در جام جهانی، آب فوتبال را گل آلود می خواهند تا شاید دوباره ماهی های درشت به تورشان بیفتد.

چهار- دلواپسی تان را درک می کنیم رفقا. سخت است به هر حال؛ می دانیم که اگر تعادل زیر دندان این ملت مزه کند ممکن است هیچگاه دوباره به سمت سیاسیون تندرو و سیرهای بی خبر از گرسنه اقبال نکنند. می فهمیم که اگر طعم بازی آبرومندانه با مربیان حرفه ای و متخصص به کام این مردم خوش بیاید، ممکن است دکان و دستک مربیان داخلی بی اعتبار شود. حس تان را می شناسیم رفقا و به خاطر همین مزاحم تان نمی شویم؛ شما دلواپس باشید و ما دلگرم به آینده ای بدون شما!