در جست وجوي ستاره هاي سكو / جيمي جامپ ها چگونه «جيم» مي شوند؟

1-  يكي از مهم ترين بحث هاي حاشيه اي فوتبال ايران طي يك هفته گذشته، ماجراي داخل زمين پريدن دو تماشاگر هيجان زده ورزشگاه حافظيه شيراز بود كه به ويژه محافظت مهدي رحمتي از يكي از آنها، حسابي مورد توجه هواداران اين رشته ورزشي قرار گرفت. ظاهرا استقبال رسانه ها از چنين موضوعاتي، حالا به يكي از محرك هاي اصلي بقيه تماشاگران براي تكرار اين حركت تبديل شده است؛ چنانچه در مسابقات هفته جاري نيز يكي از هموطنان فوتبال دوست مان در جريان بازي آلومينيوم و پرسپوليس وارد زمين شد و به خوش وبش با ميلاد ميداوودي پرداخت. به نظر مي رسد فوتبال پرحاشيه ايران حالا با يك مشكل روبه گسترش ديگر مواجه شده است؛ آفتي به نام علاقه روزافزون جيمي جامپ هاي وطني به خودنمايي در مسابقات پخش زنده. به اين ترتيب بازي هاي ليگ ايران كه خود به خود با مشكل سرعت پايين مواجه هستند و دقايق زيادي را به دليل تمارض بازيكنان از دست مي دهند، هرلحظه ممكن است چنين مهمانان ناخوانده اي نيز پيدا كنند و طعم چند توقف اجباري و طولاني مدت ديگر را هم در طول 90 دقيقه بچشند.

2-  ورود پديده «جيمي جامپ» به فوتبال ايران ، بي گمان محصول افزايش پخش زنده مسابقات اروپايي از سوي تلويزيون كشورمان است. «خائومه مارك كوت» مشهورترين تماشاگر مشتاق به حضور در ميدان است كه شايد جدي ترين عمليات فوتبالي اش، پرش به زمين برگزاري فينال يورو 2004 بين يونان و پرتغال باشد. حركات اين هوادار كه توسط رسانه ها به «جيمي جامپ» ملقب شد، بعدها مورد الگوبرداري بسياري از تماشاگران ورزشي قرار گرفت و صدالبته روي آنتن رفتن اين اتفاقات در ايران، تماشاچيان ما را هم به صرافت تكرار چنين حركاتي انداخت. نكته جالب اما، آن است كه در ميان انبوه كنش هاي مثبت تماشاگران اروپايي، همتايان ايراني آنها در سرزمين ما صرفا به سرمشق گرفتن از همين يك اقدام غلط و زيانبار پرداخته اند و بقيه جنبه هاي رفتاري آنان را مغفول باقي گذاشته اند. واقعا چرا تماشاگران ما از دل پخش اين همه مسابقه ريز و درشت، مثلا لزوم حمايت 90 دقيقه اي از تيم مورد علاقه شان را ياد نمي گيرند و يا به كپي برداري از شيوه هاي مرسوم اعتراض مدني رغبتي نشان نمي دهند؟ آيا سوت زدن يكپارچه در اعتراض به تصميمات داور، بهتر از به ميان كشيدن پاي توپ و تانك و فشفشه نيست؟ آيا به جاي فحاشي و ايجاد استرس، پشت كردن به زمين مسابقه نمي تواند راه كم هزينه تري براي نشان دادن خشم از تيم خودي باشد؟ آيا واقعا همه فرهنگ فوتبال اروپا، در همين جيمي جامپ ها خلاصه مي شود؟

3- بدون شك يكي از بزرگترين انگيزه هاي جيمي جامپ هاي ايراني براي تكرار چنين رفتارهايي، علاقه آنها به «ديده شدن» است. در بسياري از كشورهاي دنيا برگزاري فستيوال ها و جشن هاي فراوان با پوشش رسانه اي مطلوب، برپايي انواع و اقسام «تلنت شو»ها براي كشف غريب ترين و دور افتاده ترين استعدادها و به ويژه حضور پررنگ تلويزيون هاي خصوصي باعث مي شود اين عطش طبيعي انسان ها براي شناخته شدن و مورد توجه قرار گرفتن سيراب شود، اما در ايران قصه ديگري جريان دارد. اينجا شايد يك ايراني ساكن روستاهاي استان فارس يا سيستان و خوزستان و گلستان در تمام زندگي اش هيچ بختي براي ديده شدن نداشته باشد و بالاجبار به چنين فرصت هايي دل خوش كند. در چنين شرايطي چه بايد كرد؟ آيا تنها راه مقابله با اين پديده، باتوم و كتك كاري و قهر و غضب انتظامي است؟ يا مي توان با كمي ظرافت و خلاقيت، به ديده شدن تماشاچي كنجكاو روي همان سكوها كمك كرد؟ در حال حاضر در جريان پخش زنده بسياري از مسابقات اروپايي ، كارگردانان تلويزيون ي از زمان هاي مرده بازي استفاده مي كنند و چهره هاي متفاوت يا واكنش هاي جذاب خيلي از تماشاگران را روي آنتن مي برند. اين تاكتيك تصويري به تازگي چنان رواجي در جهان پيدا كرده كه در مسابقات يورو 2012 در لهستان و اوكراين، براي اولين بار از يك «كارگردان هنري» استفاده شد و او توانست قاب هاي ماندگاري مثل خواب يك تماشاچي يا شادي گل شگفت انگيز يك كودك هوادار را از خودش به يادگار بگذارد. در ايران اما، چنين شيوه هاي خوش فكرانه اي هرگز مورد استفاده قرار نمي گيرند. اينجا مانور روي چهره يك تماشاگر، فقط مربوط به زماني است كه يك مقام سياسي، پيشكسوت ورزشي يا هنرمند مشهور در جايگاه تماشاگران حاضر شوند. مردم عادي هم كه اصطلاحا ول معطلند...!

4- نيازي به حصارهاي بيشتر و اعمال تندخويي افزونتر نيست. براي فتح خيلي از اهداف، «هنر» وسيله اي به مراتب كارآمدتر از خشونت است. فقط بايد فلسفه مشكلات را درك كرد و به مردم خودي، از دريچه مهر و عطوفت نگريست.