در مورد سفرهاي استاني نود / چرا فردوسي پور، احمدي نژاد نيست؟

1) متهم شدن برنامه نود به «احمدي نژاديسم» به هيچ وجه اتفاق تازه اي نيست. در واقع سال هاست كه بخشي از منتقدان اين شوي تلويزيوني در مواجهه با بسياري از جنبه هاي پاپيولار اين برنامه، انگ عوام گرايي به آن مي زنند و مشي عادل را در اين زمينه، با سبك وسياق پوپوليستي دولت سابق مقايسه مي كنند. كساني كه حتي نظرسنجي پيامكي و انجام مصاحبه با تماشاگران روي سكوها را هم تحمل نمي كردند، حالا و با آغاز سفرهاي دوربين نود به مناطق فاقد نماينده در ليگ برتر، بهانه اي تازه براي احمدي نژادي خواندن اين برنامه يافته اند. قياس اين آيتم جديد با سفرهاي استاني رييس دولت پيشين، حالا به برگ برنده گروهي تبديل شده است كه در سيماي عادل، معجزه هزاره سوم را مي بينند و اصرار دارند كه فردوسي پور به احمدي نژاد برنامه هاي تلويزيوني تبديل شده است! با اين وجود اما، تكرار مكرر و بيش از حد اين اتهام در شرايطي رخ مي دهد كه بعيد به نظر مي رسد دست كم در حوزه سركشي به مناطق محروم، شباهتي بين آيتم تازه نود و سفرهاي استاني دو دولت نهم و دهم وجود داشته باشد.

2) ترديدي نيست كه نود، برنامه اي براي كل مردم ايران است؛ مجموعه اي تلويزيوني كه بايد بازتاب دهنده معايب و مشكلات فوتبالي در سراسر كشورمان باشد. در اين ميان كاملا طبيعي به نظر مي رسد كه گردانندگان اين برنامه، به صرافت تهيه گزارش از مناطقي بيفتند كه طي 15 سال گذشته هرگز بهانه اي براي سفر به آنها نداشته اند. شهروندان فوتبال دوست اردبيل، زاهدان و ابوموسي هم حق دارند بعد از اين همه مدت، حداقل براي چند دقيقه يك تريبون داشته باشند و از خودشان براي بقيه هم وطنان شان حرف بزنند. اين گناه آنها نيست كه استان شان در ليگ برتر نماينده ندارد. همان طور كه اين گناه فردوسي پور نيست كه محل زندگي آنها، از كمترين امكانات ورزشي و رفاهي محروم است. تيم برنامه ساز نود قطعا فلاكت را جست وجو نمي كند، اما اين كه در بسياري از مقاصد سفر آنها فقر و نداري انتظارشان را مي كشد، شاهكار مديران، وزرا و وكلاي اين مملكت است. برنامه اي همچون نود، مثل هر رسانه نسبتا سالم ديگري شبيه آيينه عمل مي كند. دوربين اين برنامه همان طور كه استاديوم شيك و نوساز زاهدان را به تصوير مي كشد، در سيب و سوران هم چاره اي غير از نمايش كم و كاستي ها و تنگدستي مردم ندارد. اين نفتي كه از قرار هر بشكه يك خروار دلار به فروش مي رسد، نفت بچه هاي سيستان و بلوچستان هم هست، اما اگر كودكان اين منطقه ناچارند با اين همه سرمايه به سنگ و كلوخ لگد بزنند، مسوولان لشكري و كشوري بايد كلاه شان را بالاتر بگذارند. جام جم ايران بيشتر از 100 شبكه راديويي و تلويزيوني دارد، اما باز زحمت انعكاس صداي عطش و بي آبي زابلي ها گردن نود مي افتد؛ برنامه اي كه حالا اتفاقا به همين جرم، به احمدي نژاديسم متهم مي شود!

3) بين اين دو نوع مسافرت، تفاوت از زمين تا آسمان است. برخلاف رييس دولت پيشين كه شايد علاقه داشت مردم را دنبال اتوموبيلش بكشاند، مانور قدرت بدهد و براي خودش يا جناح سياسي اش تبليغ كند، نود و سازندگانش محتاج چنين فرمولي نيستند. آنها راي اعتماد هفتگي شان را از چند ميليون پيام كوتاهي مي گيرند كه هر دوشنبه شب به 200090 ارسال مي شود. همچنين هزينه سفرهاي نود، متوجه جيب تهيه كننده اش خواهد بود، نه اينكه به بيت المال و سفره ملت تحميل شود. در كنار اين، به عكس سفرهاي تيم احمدي نژاد كه عمدتا جنبه نمايشي داشت و مصوباتش بدون پيگيري رها مي شد، عادل در همين يك ماه نشان داده به وعده هايي كه پيرامون آيتم جديد برنامه اش داده مي شود حساسيت خاصي دارد و تا تحقق آنها موضوع را دنبال خواهد كرد. در اين ميان طبيعي است كه قسمت تازه نود تا جا افتادن، فاصله قابل توجهي داشته باشد. عادل هنوز در حال آزمون و خطاست و مي تواند به تدريج اشتباهاتش را جبران كند؛ خطاهايي مثل اسم بردن از افراد و موسسات خير كه مي تواند بيم رياكارانه بودن اين كمك ها را به وجود بياورد و به تبليغ افراد نه چندان سالم بينجامد.

4) صرف سركشي به مناطق محروم عيب نيست. آنچه اشكال دارد، استفاده ابزاري از مردماني است كه مورد ظلم و محروميت قرار گرفته اند و ناخواسته نقش پلكان ترقي را براي افراد فرصت طلب بازي مي كنند. بسيار دشوار خواهد بود اگر چنين هدفي را براي يكي مثل فردوسي پور قائل باشيم؛ مجري و تهيه كننده اي كه به اندازه خودش پايگاه اجتماعي دارد و به احتمال فراوان در پي فعاليت در عرصه هاي سياسي هم نيست. اين بار بايد با دوربين شرافتمند او همراه باشيم و لذت ببريم از اينكه فعلا بغض فوتبالي بچه هاي محروم ايران، جاي آيتم قاشق و چنگال نودي را روي آنتن دوشنبه ها پر كرده است.