در مورد مهدی مهدوی کیا؛ مردی شبیه هیچکس

با هر متر و معياري، مهدي مهدوي كيا يكي از آن آدم هايي است كه وقتي در موردشان حرف مي زنيم بايد قيام كنيم و كلاه از سر برداريم. پسر باد، كارش را در پرسپوليس چنان طوفاني آغاز كرد كه همه را انگشت به دهان گذاشت؛ آنقدر كه فرشاد پيوس افسانه اي روز خداحافظي اش از فوتبال هيچ كس را لايق تر از او نديد و جلوي صد هزار جفت چشم، پيراهنش را بر تن اين پسر 20ساله پوشاند. از اينجا به بعد درخشش مبهوت كننده كيا شروع شد. يك ساعت بعد از بذل شاهانه فرشاد، مهدوي كيا با همان پيراهن به استقلال گل زد و با همان فرمان خودش را به بوندس ليگا رساند؛ اول بوخوم و بعد هم هامبورگ آلمان. الان فوتبال ايران با اين همه اهن و تلپ و زرق و برق و فن پيج و كوفت و زهرمار حتي يك لژيونر «پخش مستقيم» هم ندارد و ملت ناچارند تك و توك گل هاي نیمچه فوتبالیست های صادراتي را با سرعت حلزوني از اينترنت ببينند. آن سال ها اما داستان فرق مي كرد. آن زمان ال.سي.دي نبود، اما در همان جعبه هاي محقر رنگي مي شد هفته اي يك بار شاهكار بچه هاي ايراني را در ليگ آلمان ديد؛ آنهايي كه بي گمان گل سرسبدشان مهدي مهدوي كيا بود، سلطان پاس گل بوندس ليگا و يكي از 11بازيكن برتر قرن هامبورگ. بي خيال، اين حرف ها از دهان فوتبال امروز گنده تر است. متواضع ترين بازيكن اين فوتبال، آن روزها زير پوست ملتش غرور تزريق مي كرد. به عنوان يك ايراني نمي دانستي از كدام يك از اين قاب ها بايد خرسندتر باشي؛ از آن مكث هوشمندانه مهدي براي گریز از آفسايد، فرار تاريخي اش به سمت دروازه آمريكا و توپي كه توي قفس توري كيسي كلر جا داد يا از لحظه اي كه روي پراگر، مهاجم آلماني هامبورگ بعد از دريافت يكي از آن پاس گل هاي رويايي جلوي كيا زانو زد و پاي او را بوسيد. دو هزار سال پيش شاپور يكم در جنگ ادسا، والرين پادشاه روم را به اسارت گرفت و دستور داد در یادبود آن حماسه، تصوير زانو زدن والرین پيش پاي پادشاه ايران را روي سنگ هاي نقش رستم بتراشند. كيا اما بدون خون و خونريزي یک ژرمن را روی خاک کشورش به زانو درآورد و آن قاب جاويدان را خلق كرد. اين جادوي فوتبال است؛ جادوي جواهري مثل مهدوي كيا.

بی گمان ظلم بزرگی است که موقع نوشتن از مهدوی کیا، فقط مهارت فنی او را به یاد بیاوری. بالاتر از آن فرارهای اعجاب برانگیز و سانترهایی که بین دو ابروی مهاجمان فرود می آمد، مهدی «آدم» خوبی است. امثال مهدوي كيا در اين مملكت خيلي كم پيدا مي شوند. دور و برتان را نگاه كنيد؛ جامعه ما پر شده از آدم هاي متوسط هميشه طلبكار، مردمان افاده اي با دماغ هاي سربالا كه هيچ آورده خاصي براي كشورشان ندارند، اما از زمين و زمان متوقع اند. همه شبانه روزمان را به جان دولت غر زده ايم كه چرا چنين و چنان نمي كند، اما هيچ كدام مان محض رضاي خدا يك بار هم به كم و كاستي هاي خودمان نگاه نكرده ايم. ما شهروندان غیراستاندارد جهان سومي هستيم كه كل عمرمان را در حسرت يك دولت استاندارد جهان اولي سوخته ايم و هرگز هم نفهميده ايم كه چنين پيوندي غيرممكن است. اين لابه لا اما نوادري مثل آقا مهدي هم پيدا مي شوند كه خاك و سرشت شان كلا فرق دارد؛ يكي كه نه تنها خدمت كرده، بلكه بر خلاف اغلب مردم ايران فكر نمي كند خدمت، توجيه خيانت است و چون ديروز چهار تا كار خوب از او سر زده، پس امروز حق دارد هر اشتباهي كه دلش خواست انجام بدهد. مهدي مهدوي كيا يك روز جوان اول پرسپوليس شد، در ليگ درخشيد و در داربي تركاند. همان روزها ترانسفرش كردند به آلمان. قرارداد كيا طوري بود كه تا سال ها بعد از رفتنش پول به حساب پرسپوليس مي آمد؛ مبالغ هنگفتي كه هيچ وقت هم درست و حسابي سرنوشت شان معلوم نشد. پس هر جوري كه نگاه كنيم، مهدي براي پرسپوليس سرشار از سود و بركت بود. 13سال بعد اما وقتي او به پرسپوليس برگشت، هيچ طلبي بابت آن گذشته طلايي نداشت. او در قامت يك سردار رفت و در لباس يك سرباز برگشت؛ بي ادعا، سربه زير و گوش به فرمان. هر وقت خواستند بازي كرد و هر وقت نخواستند روي نيمكت و سكو نشست. در اين فوتبال كه بازيكن درجه چهار هم به تعويضش عارض مي شود و رو ترش مي كند، يحيي گل محمدي پنج دقيقه پنج دقيقه به مهدوي كيا بازي مي داد، اما امپراطور ادب لام تا كام حرف نمي زد. وقتی اين همه نامهرباني دلش را شكست و در آن شب عجيب برنامه نود چشمه اشكش را خروشاند، همه ايران گفتند كار تمام شده و ديگر خط مهدي از پرسپوليس جداست. او اما نجيبانه كنار تيمش ایستاد و به همه نشان داد جور دیگری هم می شود به زندگی نگاه کرد. پرسپوليس ليگ را از دست داده بود و گل محمدي حتي در همان شرايط هم به كيا بازي نمي داد. همه فقط منتظر نيمه نهايي و فينال جام حذفي بودند كه مهدي بازي كند، كفش هايش را بياويزد و از اين همه جفا و محنت خلاص شود. آن روزها اما بخت به او پشت كرده بود. دو شب قبل از نيمه نهايي، وقتي پرسپوليسي ها ساك مي بستند كه به سمت رشت بروند و با داماش بازي كنند، مادر مهدي از دنيا رفت. كيا در همان نود تاريخي در مورد فرشته خانه اش گفته بود: «يك روز دشمن خانوادگي ما به منزل آمد و مادرم بي نهايت مهربانانه از او پذيرايي كرد. تعجب كردم و پرسيدم چرا؟ گفت چون او اينجا ميهمان ماست و ميهمان حرمت دارد.» در آن روزهاي جهنمي، مهدي چنين جواهري را تحويل خاك داد. 48ساعت بعد اما وقتي پرسپوليسي ها در سخت ترين بازي فصل، در محاصره هزاران هوادار تيفوسي داماش داشتند خودشان را گرم مي كردند كه بازي را شروع كنند، آقا مهدي با ته ريش و پيراهن سياه از پله هاي راهرو بالا آمد و به آنها پيوست. ستاره داغدار مادر، فقط آمده بود كه به تيمش روحيه بدهد، به تيم يحيي، همان يحيايي كه اگر مادر مهدي زنده بود، لبخد مي زد و به او چاي تعارف مي كرد. آن روز وقتي 20هزار رشتي معرفت مهدي را ديدند، از جا كنده شدند و تا چند دقيقه ايستاده به افتخارش كف زدند. اينها را همه ما بايد بخوانیم. اينها را به خصوص آن چهارتا بچه ژيگول بايد بخوانند كه وقتي واليبال ايران رشد كرد و اسمش سر زبان ها افتاد، جوگير شدند و به بهانه هاي آبكي رژه المپيك پشت پرچم ملي كشورشان را تحريم كردند. هرچند كه روي اين خاك، بدبختانه آنها در اكثريت اند و امثال مهدوي كيا در اقليت محض. صداي ما را از قلب تيره شبي مي شنويد كه دلش به همين چند تا فانوس خوش است.

ورزش ایران آفتابه و لگن زیاد دارد. تا دل تان بخواهد عنوان و لقب به این و آن می بخشند و از چوب، بت می تراشند. شاید خیلی از این جماعت جذابیت هایی هم داشته باشند و بعضا در مجموع آدم های خوبی هم باشند، اما آخر آخرش، هر کدام اشکالاتی دارند که مخاطب را برای پذیرفتن شان بلاتکلیف می کند؛ یکی زیادی منفعت طلب و متکبر است و یکی مرز بین آزادگی و شورش بی دلیل را نمی فهمد. یکی که فولاد سرد را رام کرده، شش دانگ وجودش را به اصحاب قدرت فروخته و آن یکی که زیر دو خم کل دنیا را گرفته، با کمال میل در خاک شورای شهر نشسته و مایه فیتیله اش را دست صاحبان زر و زور داده. وسط این هیاهو اما، یکی هم مثل مهدی مهدوی کیا پیدا می شود که سرش به کار خودش گرم است. در حالی که بازیکنان تازه بازنشسته با یک دهم اعتبار او کت و شلوار پوشیده اند و تیم های لیگ برتری را از لب خط کوچ می کنند، مهدی در این سال ها همه پیشنهادها را رد کرده تا یک مشت بچه بااستعداد را به خرج خودش از سراسر کشور جمع کند و در آکادمی آموزش بدهد. خودش می گوید اگر یکی از این بچه ها هم گل کرد و 10 سال بعد ستون تیم ملی شد، «آکادمی کیا» ماموریتش را تمام و کمال انجام داده. کاش اما هر کدام از این بچه ها فقط یک سر سوزن از مرام معلم شان را به ارث ببرند تا دنیای فردا، دنیای بهتری باشد. شبی که کیا در تلویزیون اشک ریخت، آخر حرف هایش رو به دوربین زنده گفت: «اگر جایی از زندگی ام اشتباه کرده ام، از همه عذر می خواهم. البته مردم می دانند که من همیشه کنار آنها ایستاده ام. حالا لازم نیست بگویم کی و کجا.» بگذار ما هم کی و کجایش را ننویسیم، چون آن روز سبز، هنوز آنقدر کهنه نشده که مردم یادشان رفته باشد. زنده باد پسر باد!