دنیزلی ایرانی تر است یا مجیدی؟

چرا نباید امروز گمان کنیم مصطفی دنیزلی ترک تبار از فرهاد مجیدی ایرانی تر است وقتی او برای عواطف و احساسات مردم ما بیشتر از هموطن خودمان ارزش قائل می شود؟


1) تصادف عجیبی بود. اولین روز حضور مصطفی دنیزلی در تمرینات پرسپولیس ، دقیقا مقارن شد با نخستین جلسه تمرینی فرهاد مجیدی با الغرافه قطر که به تازگی به آن پیوسته است.
در اولین روزهای زمستان سرد 90، مردی که در ترکیه هواخواهان زیادی داشت به ایران آمد تا سرنوشت حرفه ای اش را اینجا دنبال کند و در مقابل، ستاره ای که در تهران از هواداران بی شماری بهره می برد، به قطر رفت تا ادامه فصل پیش رو را در حاشیه خلیج فارس بگذارند. گاهی اقامتگاه آدم ها با زادگاه شان تفاوت پیدا می کند و این مساله به ویژه در حوزه فوتبال «حرفه ای» امروز، چیز غریبی نیست. با این وجود اما، در مورد این دو انتقال خاص، همه چیز به همین سادگی قابل هضم نیست و نمی توان یک بار دیگر با استناد به اصول حرفه ای گری، اوضاع را کاملا موجه جلوه داد. اگر بدانی مسافر بامداد شنبه ترکیش ایرلاین، به گواه رسانه های این کشور از دو قطب فوتبال ترکیه پیشنهاد داشته و با دستمزدی نازل تر به ایران آمده و اگر بدانی کاپیتان استقلال در حساس ترین شرایط ممکن تیمش را رها کرده تا به بهانه دلتنگی برای عزیز در امارات مانده اش، از «قطر» سر در بیاورد(!) به سختی می توانی لبخند بزنی و با موضوع کنار بیایی. اتفاقات اخیر رخ داده در فوتبال ایران، یک بار دیگر نشان می دهد در عصر سلطنت آهن پاره ها، در دوران اقتدار ماشین و تکنولوژی و در روزگار فرمانروایی حرفه ای های بی رحم، هنوز جایی برای عشق و احساس پیدا می شود؛ آنچه بعضی ها روی چشم می گذارندش و بعضی های دیگر چشم بر آن می بندند!


2) فرهاد مجیدی از استقلال جدا شد، پیراهن الغرافه را پوشید و تمریناتش را به طور رسمی با این تیم آغاز کرد. این حق هر بازیکنی است که باشگاه آینده اش را انتخاب کند و فرهاد مجیدی هم از این قضیه مستثنی نیست. او یا از نظر قانونی حق فسخ قراردادش را با آبی پوشان داشته که در این صورت قصور حقوقی بر گردنش نیست یا استقلالی ها به طور فوق العاده با تقاضای خارج از برنامه او موافقت کرده اند که در این حالت هم مدیران باشگاه گناهکارند و باید پاسخگو باشند. به خاطر تعلقات خانوادگی باشد یا دغدغه های مالی، فرهاد اختیار آینده اش را داشته و می توانسته برای خودش تصمیم بگیرد. نکته کلیدی اما آن است که محافظه کاری های عقلانی و ملاحظات مالی و منفعت طلبانه، به ندرت می توانند با «اسطوره» ماندن در یک ظرف جمع شوند. نمی توان در تعیین کننده ترین شرایط ممکن دست تیمی را که میلیون ها نفر دل نگران آن هستند در پوست گردو گذاشت و هنوز چهره ای اساطیری داشت. اگر امثال حجازی و حاجیلو و ورمزیار به بخشی از ماندگارترین صفحات تاریخ باشگاه استقلال تبدیل شده اند، دلیلش آن است که بارها در شرایط مشابه دست رد به سینه این قبیل وسوسه ها زده اند و بابت تعلق خاطرشان به رنگ آبی، هزینه های گزاف پرداخته اند؛ وگرنه نه کرشمه های تیم های متمول ایرانی و خارجی منحصر به برهه کنونی بوده و نه نگرانی پدرها برای آینده بچه های شان چیزی است که مربوط به امروز و دیروز بشود.


3) چرا نباید امروز گمان کنیم مصطفی دنیزلی ترک تبار از فرهاد مجیدی ایرانی تر است وقتی او برای عواطف و احساسات مردم ما بیشتر از هموطن خودمان ارزش قائل می شود؟ بالاترین احترام ها سزاوار پیرمرد روشن ضمیری است که نیمه های شب در فرودگاه تهران روی قلمدوش هوادارانی رفت که به گفته خودش نمی توانسته شور و اشتیاق آنان را بی پاسخ بگذارد؛ گرچه پیش از او یک آقای ستاره توانسته بود اشک و آه و التماس شبانه جماعتی از همین جنس را پشت در خانه اش نادیده بگیرد و بی جواب رها کند. مرز بین اسطوره بودن یا نبودن، شاید همین باشد؛ همین که یک نفر همیشه از مردم می خواهد شرایطش را درک کنند و با مال اندوزی جوانی و عافیت طلبی میانسالی اش کنار بیایند، اما یک نفر دیگر خودش داوطلبانه شرایط مردم را درک می کند و با نادیده گرفتن مشکلات شخصی و خانوادگی اش، به کشوری می رود که حتی برای هجوم مشتاقانه فیس بوکی آدم هایش هم احترام قائل است. مصطفی دنیزلی که یک سال و نیم پیش بعد از قهرمان کردن بشیکتاش در لیگ و جام حذفی و نیز شکست دادن منچستریونایتد، در اوج افتخار و به خاطر بیماری قلبی از کارش کنار رفت، امروز در حالی به ایران می آید که هم در بزرگترین تیم های مملکت خودش می توانست کار کند و هم پول پرسپولیس را از شبکه های تلویزیونی ترکیه بگیرد، اما او اینجا آمد، چون تپش قلب هواداران را حس کرد و خودش را در قبال این ضربان مقدس، مسئول دانست. تفاوت ها روی همین لبه باریک رقم می خورند؛ جایی که یک ایرانی نمی تواند فرزندش را برای چهار ماه به سرزمین آبا و اجدادی اش بیاورد، اما یک مربی خارجی با وجود ایران هراسی وسیع در جهان، دست همسر جوانش را می گیرد و به رغم بیماری پدرش، او را با خودش به تهران می آورد. دنیزلی و مجیدی هر دو انسان های بالغی هستند که در چارچوب اختیارات قانونی شان برای خودشان تصمیم گرفته اند؛ بنابراین مجبوریم به رفتار هر دوی آنها احترام بگذاریم، اما خوشبختانه مجبور نیستیم حرکت هر دو نفرشان را دوست داشته باشیم!

4) عشق و علاقه، مرز و ممیز نمی شناسد و چه بسا غیر ایرانی هایی که شوق خوشحال کردن ایرانیان را بیش از ساکنان همین سرزمین داشته باشند. ایرانی بودن، به سجل و سنت و سیره ایرانی داشتن نیست. ملیت آدم ها را سمت و سوی تپش قلب آنها تعیین می کند. متاسفیم اما، ایرانی بودن حتی به فارسی حرف زدن هم نیست؛ چه بسا کاپیتان هایی که عارشان بیاید به فرزندشان فارسی یاد بدهند!