رویانیان چرا آمد و چرا می رود / چه کسی برای پرسپولیس سناریو نوشته!

 این گزارش نگاهی است به پشت پرده تصمیمات و سناریویی که برای پرسپولیس نوشته شده. قصه یک مدیر که از نظر مسئولان دولت ، تاریخ مصرفش تمام شده و باید بی آنکه بازی را به هم بزند ، برود!

محمد رویانیان باید از پرسپولیس برود ، این چیزی است که به وزارت ورزش تکلیف شده. گفته اند او نباشد و رویانیان که روز آمدنش به پرسپولیس ، با شعارهای تند هواداران تیم روبرو بود حالا با فشار آنهاست که دولتی ها برای برداشتنش به مشکل خورده اند.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین ؛ تقریبا 2 ماه مانده تا زمان حضور رویانیان در پرسپولیس دو سال بشود. 2 سال قبل وقتی پرسپولیس با تصمیمات حبیب کاشانی و انتخاب حمید استیلی به جای دایی ، تیم به بحران رفت ، محمد عباسی که تازه از وزارت تعاون به وزارت ورزش تازه تاسیس آمده بود چرخی زد و ناگهان محمد رویانیان را برای پرسپولیس برگزید. فرمانده پیشین راهور که محبوبیتی بالا داشت و بعد از راهور به ستاد سوخت رفته بود ، ناگهان سر از پرسپولیس در آورد. تا چند روز او با انتقادهایی وسیع روبرو بود چون هواداران اعتقاد داشتند پرسپولیس باید سیاست زدایی شود. با این وجود او بعد از چند هفته شرایطی دیگر برای تیمش رقم زد. تحول اقتصادی در تیم ، آمدن دنیزلی و پروژه های اقتصادی کم کم محبوبیت مدیر پرسپولیس را بالا برد. او دو سال متوالی در این تیم بود اما جامی نبرد با این وجود محبوبیتش را حفظ کرد چون خیلی خوب هیجانات هوادارانش را پوشش می داد. او اما روز به روز هرچه دولت به سمت پایانش پیش می رفت ، محبوبیتش در بین دولتی ها کم می شد و لب به انتقاد می گشود. با اوج گرفتن بحث تحقیق و تفحص از ستاد سوخت ، ناگهان دولت او را از این سمت برداشت و حتی گفته شد از فوتبال هم می رود اما این اتفاق به دلیل بازتاب های منفی هواداران نیفتاد. رویانیان ماند تا زمان رسید به یک ماه پایانی دولت. درحالی که دوات جدید مشغول چیدمان کابینه است ، حکم شده تا رویانیان برود. این تصمیم را به وزیر اعلام کرده اند. وزیر این مسئولیت را به رئیس هیات مدیره تیم یعنی فداحسین مالکی سپرد تا او هم قبل از هر چیز به سراغ یکی از دوستان قدیمی اش برود که رابطه ای صمیمی هم با حمید سجادی دارد. حمید سجادی که با لابی های قوی بدنه دولت رابطه ای نزدیک دارد. اصلا همین نزدیکی او با محمدرضا رحیمی و عدم شفافیت در ارتباط او با اسفندیار رحیم مشایی بود که باعث شد وزیر ورزش نشود.

رویانیان چرا آمد و چرا می رود؟
محمد رویانیان را احمدی نژاد برای ورزش می خواست. او یک ویژگی مهم داشت. روابط عمومی خوب و رسانه ای بودن. رویانیان یک ویژگی مهم هم داشت . او یکی از معدود نزدیکان به محمد باقر قالیباف ، شهردار تهران بود که از سوی دولتی ها یارگیری شد. او بعد از رفتن قالیباف در مسئولیتش ماند و به عکس طلایی یا دیگر یاران همیشگی قالیباف از نیروی انتظامی جدا نشد تا دولت برای او اهمیت ویژه ای قائل شود. بر همین اساس هم بود که او بلافاصله با پایان ماموریتش در نیروی انتظامی از سوی دولت یارگیری شد. دبیر ستاد سوخت ، دبیر ستاد دولت الکترونیک ، رئیس کارگروه ساخت واگن های ریلی و بعد هم مدیریت پرسپولیس. او البته برای حضور در ورزش وعده بزرگتری هم گرفته بود. بحث فدراسیون فوتبال . قرار بود برای جانشینی کفاشیان روی او اجماع شود اما ناگهان دور خورد و عباسی با حسین علی قریب برای ان پست به توافق رسید . این شاید شروع شکاف بین او و دولت شد. او بعد از این و در یکساله پایانی دولت در مقاطع مختلفی انتقاداتی را علیه دولت طرح کرد. او در انتخابات فوتبال هم رسما از کفاشیان حمایت کرد و با این کار خود فشار را بر دولت اضافه کرد تا شکست سنگین وزارت در این انتخابات بیشتر به چشم بیاید.
رویانیان که در روزهای شروع همکاری اش با دولت به دلیل انتقادهایش از شهرداری به عنوان بزرگترین چالش پیش روی دولت برای احمدی نژاد و دوستانش جذابیت داشت پس از اینکه با بخشی اثرگذار از نزدیکا به دولت اختلاف پیدا کرد و این اختلافش را علنی کرد ، از چشم هم افتاد. بحث هزینه کرد در ستاد سوخت او پیش آمد و بلافاصله این سمت و چند سمت اجرایی دیگر دولتی اش گرفته شد و بحث عدم تمدید مدیریتش از نیروهای مسلح پیش کشیده شد. دولت بعد از عید رسما دیگر هیچ اقدامی برای نگه داشتن این مدیر نکرد . رویانیان در این باره می گوید:« دو ماه قبل بود که در نامه ای از زحمات من تشکر شد و اعلام شد می توانم به محل ماموریت قبلی خود برگردم. این یعنی پایان کارم در پرسپولیس ولی من بی حکم و بلاتکلیف 2 ماه در پرسپولیس ماندم تا تیم را ببندم. دایی را آوردم ، تیم را بستم و ...

کامبوزیا چطور سر راه پرسپولیس قرار گرفت؟
محمد جعفر کاموبزیا یکی از خاندان سرشناس کامبوزیاست. یکی از 26 فرزند استاد امیر توکل کامبوزیا ؛ یار غارکلنل پسیان که عمری را در تبعید گذراند و سرانجام در 73 سالگی به دست ساواک به شهادت رسید. مردی که نخستین تاریخ شناس مبارز با صهیونیسم از میان روشنفکران ایرانی بود. محمد جعفر که از این خاندان بزرگ کوچ داده شده به زاهدان است ، به سان بسیاری از فرزندان استاد در علم و تحصیل پیشرفتی چشمگیر داشت. او رشته تحصیلاتی اش عمران بود اما شروع فعالیتش ، فعالیت امنیتی بوده و بیش از 8 سال در سمت هایی چون معاونت سیاسی ، امنیتی استان سیستان و بلوچستان خدمت کرده است. او در اوایل دهه 70 برای اولین بار به ورزش وارد می شود. او جای ایرج زهرابی را در هیات فوتبال گیلان می گیرد و در این دوره چالشی بزرگ دارد با تیم سپیدرود رشت که وارد زوال خود می شود. رشت در این سال ها نمایندگانش در لیگ آزادگان را از دست می دهد اما دوره حضور کامبوزیا در فوتبال خیلی طولانی نیست. او به تهران فراخوانده می شود تا معاون عمرانی هاشمی طبا باشد و استارت پروژه های 1377 با حضور او زده می شود . فدراسیون شطرنج جایگاه بعدی این مدیر است. جایی که موفقیت بزرگی دارد. احسان قائم مقامی ، آتوسا پورکاشیان ، شادی پریدر و نسلی از جوانان شطرنج ایران در دوره او رو می شوند و کامبوزیا می تواند به واسطه این توسعه شطرنج کشور تا نایب رئیسه فدراسیون جهانی ارتقاء پیدا کند. او اما در دوره های بعدی کارش را از دست می دهد. کامبوزیا که مدیری اصلاح طلب است و برادرش جعفر ، به عنوان نماینده اصلاح طلب در مجلس ششم از زاهدان انتخاب شده بود با روی کار آمدن موج مدیران اصولگرا با ورزش وداع می کند. او چندی بعد این بار از سوی علی سعیدلو دعوت به کار می شود. کامبوزیا که از دوستان حمید سجادی است ، از سوی او دعوت به کار می شود. به فدراسیون شطرنج بر می گردد اگرچه حضور دوباره او در دو سال گذشته نتوانست آن شور گذشته را برگرداند.
کامبوزیا البته ناگهان در مسیر پرسپولیس قرار می گیرد. شکاف میان رویانیان و دولت کار را به جایی می رساند که تصمیم به حذف او از 3 ماه قبل گرفته شود. البته در این بین رفتارهای رویانیان در مسیر انتخاب مربی هم بی اثر نبود. در جایی که به رغم تاکید وزیر گزینه ای غیر از مایلی کهن تیم را در دست می گیرد. همان زمان دو پیشکسوت سرشناس پرسپولیس یعنی علی پروین و محمود خوردبین با مرد نامرئی دولت حرف می زنند که حاصل این گفت و گو می شود تیکه ای که رویانیان می اندازد:« یک پیشکسوت از دو ماه قبل قول سرپرستی پرسپولیس را از یک مقام عالیرتبه گرفته است.»
کامبوزیا اما بعد از تغییرات در پرسپولیس از سوی سجادی و فداحسین مالکی کاندیدا می شود. او بی شک در دولت آینده به دلیل سوابق نزدیکی خود و خاندان پدری اش ،جایگاهی مستحکم خواهد داشت . پس سجادی و مالکی که هر دو با این مدیر آشنایی داشتند روی این گزینه جمع بندی دارند. وزیر هم حرفی با این ماجرا ندارد . کامبوزیا اما ناگهان با هجمه ای شدید روبرو می شود. موضع رویانیان و واکنش هواداران او را بازی باخت ، باخت می کند تا ناچار به گفت و گویی تند شود. گفت و گویی که شرایط را برایش بدتر می کند.کامبوزیا که می توانست یک مدیر موفق باشد ، به یکباره با شرایط دشواری روبرو می شود . او را این فشار می سوزاند!

معمای پرسپولیس چیست؟
بازی قرار بود این گونه باشد که رویانیان برود اما یکی از اعضای هیات مدیره بماند. او پذیرفته بود بی سر و صدا این تغییر را بپذیرد. رویانیان اما بازی را به هم زد. حمایت هواداران و واکنش های پیشکسوتان حامی او ، بازی وزارت یعنی جایی که از سوی سجادی و مالکی حمایت می شد را به هم ریخت. البته فداحسین مالکی هم وقتی دید وزیر بازی را به زمین آنها انداخته و او این وسط باید هم از سوی دوستانش در فشار باشد و هم هواداران ، سعی کرد بازی را برگرداند و بگوید خود وزارت برای تیم تصمیم بگیرد.
از سوی دیگر جایی بالاتر از وزارت ورزش ترکیب آرای هیات مدیره را به هم ریخت. دعوت از حمید درخشان ، خوردبین و پروین به عنوان سه پرسپولیسی قدیمی و قولی که می گویند به پروین داده شده تا او مسئول مدیریتی تیم شود ، یعنی پلی تیک ویژه از مقامی بالادستی به تیم.

پرسپولیس درآمدزاست یا زیان ده؟
«بزرگترین ترس وزارت برای برداشتن رویانیان این است که چه کسی می تواند تعهدات او را پرداخت کند. » این جمله را در یکسال گذشته افراد مختلفی درباره پرسپولیس گفته اند. رویانیان از روزی که به تیم آمد بودجه 12 میلیاردی این تیم را تا سالی 30 میلیارد یا حتی بیشتر افزایش داد. تعهدات زیادی برای تیم ایجاد شد که تنها بخشی از ان هزینه های جاری بود. دیونی که به واسطه برنامه های توسعه اقتصادی او ایجاد شدند اگر به بار ننشینند این تیم را این بار ورشکسته می کنند و اگر جواب دهند تیم خودکفا می شود پس رفتن او در این شرایط یک چالش بود. دولت اما در رزوهای پایانی کارش می خواهد تنها او نباشد پس برای همین به گزینه بعدی فکر می کند. اینکه سر تعهدات مالی چه خواهد آمد ، این دیگر پرسشی است که باید از سوی مدیر بعدی و احتمالا دولت بعدی پاسخ داده شود ! پس نه رویانیان و نه دولت خیلی دغدغه ای برای این تغییر ندارند. البته وزارت و هیات مدیره برای اینکه بتوانند برای کاری که در آن شریک بودند اصرار دارند رویانیان همچنان در هیات مدیره بماند اما با اضافه شدن حمید درخشان به ترکیب مدیریتی تیم یعنی به احتمال فراون رویانیان اصلا حق حضور در هیات مدیره عصر شنبه را نخواهد داشت تا ترکیب 5 نفره حفظ شود.  موضع شدید علی پروین علیه وزارت ورزش نشان می دهد که حتی او هم می داند این بازی به کدام سو پیش می رود و چگونه حتی او را ماقبل هواداران قرار می دهد. او به شدت از رویانیان حمایت می کند چون ته بازی را خوانده و خود را در سوی هواداران قرار داده است.

این وسط تنها پرسپولیس است که می ماند و به مشکل می خورد . این ترس هواداران برای تیم و حضورهای شان نه برای دفاع از رویانیان که ترسی است که از بحران پیش روی تیم محبوب شان دارند. پروژه ای که می خواستند با روی کار آوردن شایسته در استقلال هم تکرارش کنند اما بازی شان آنجا نتیجه ای نداشت. بازی پیچیده ای که حتی وزارت ورزش هم خیلی در انجامش دخیل نیست. دایی و هواداران پرسپولیس حالا نگران نتیجه جلسه عصر شنبه در وزارت ورزش هستند و این حمایت شان از رویانیان به سان روزی است که از او انتقاد می کردند در بدو ورودش چون می ترسند سیاست زدگی تیم شان را به بریزد. اتفاقی که در عمل هم برای شان افتاد و شاید بهترین روایت از پرسپولیس اینی باشد که علی دایی می گوید:« دوسال زمان و هزینه صرف شد تا از رویانیان یک مدیر ورزشی ساخته شود اما حالا که زمان مناسب برای باردهی اوست ، باید برود چون باز هم این دست های پشت پرده سیاست است که می خواهند تصمیم سازی کنند.»

نویسنده : فرهاد عشوندی