سهم ما، يك مشت «شعار» است / ذوق نكن آقاي گزارشگر!

گزارشگر تلویزیون با غرور و افتخار در مورد تعداد قابل توجه تماشاگران ایرانی در استرالیا حرف می زند، آقای سفیر می گوید از دیدن این همه آدم شوکه شده و البته خبرنگاران با لحنی آمیخته به مباهات از قول رسانه های برون مرزی می نویسند: «ایرانیان ورزشگاه آزادی شان را به شهر ملبورن منتقل کرده اند.» همه خوشحال هستند از اینکه تیم ملی کشورمان در سرزمین کانگوروها تنها نیست و به روایت کارشناسان، دومین تیم محبوب جام ملتها بعد از میزبان به شمار می رود. لابه لای این همه غرور و تفاخر اما، جای یک پرسش بزرگ خالی است؛ اینکه آن همه ایرانی، آنجا چه می کنند؟ چند درصد از این جمعیت چشمگیر در زمره کسانی هستند که 20 تا 30 میلیون تومان خرج کرده اند و برای تشویق تیم ملی راهی استرالیا شده اند؟ مسلما تعداد این افراد انگشت شمار است و اکثریت را مهاجران ایرانی تشکیل می دهند. این موضوع البته فقط منحصر به استرالیا و فوتبال نیست. بارها شنیده ایم که هادی عامل با همان لحن حماسی اش ادعا کرده ورزشکاران ایرانی در هیچ کجای دنیا احساس غربت نمی کنند، چرا که آنها در هر کشوری که به مبارزه بپردازند، با حمایت جانانه ایرانیان آنجا مواجه خواهند شد. او راست می گوید. تجربه نشان داده در مورد والیبال و بسکتبال و خیلی از رشته های دیگر هم اوضاع از همین قرار است، اما آنچه «نابه جا» به نظر می رسد، حس شعف ما از این اتفاق است. آیا واقعا جای خوشحالی دارد که میلیون ها تن از هموطنان مان در سراسر جهان پراکنده اند و حمایت از نمایندگان ایرانی به یکی از معدود حلقه های اتصال آنها با خاک پدری تبدیل شده است؟

در مورد تعداد مهاجران ایرانی تقریبا هیچگاه آمار روشنی ارایه نشده است، اما حدود دو سال پیش که یکی از دست اندرکاران سازمان ثبت احوال در این مورد اطلاعاتی به خبرنگاران داد، تازه روشن شد که چه حجم عجیبی از هموطنان در غربت به سر می برند. بنا به ادعای این مقام مسوول، تا آن زمان چیزی نزدیک به یک میلیون و 400 هزار ایرانی فقط در آمریکا زندگی می کرده اند و 800 هزار نفر دیگر نیز ساکن دوبی بوده اند. همچنین کشورهایی مثل کانادا، انگلیس، آلمان، فرانسه و سوئد هم هر کدام بین 100 تا 410 هزار ایرانی را در خودشان جا داده اند که طبعا مجموع این ارقام، به عددی حیرت آور تبدیل می شود. در چنین شرایطی ما خوشحالیم که تیم ملی کشورمان هر کجا که می رود «عزیز» است و مورد تشویق قرار می گیرد! سال هاست که جنگ در ایران تمام شده و این کشور از هر نظر به یکی از امن ترین نقاط جهان تبدیل شده است. در چنین شرایطی واقعا چرا باید این همه ایرانی مهاجر داشته باشیم و میل به مهاجرت کماکان به شدت بالا باشد؟ امروزه وضع چنان است که بسیاری از کشورهای جهان با بی اعتمادی محض درخواست ویزای ایرانیان را بررسی می کنند و هر سال به هزاران نفر از آنها پاسخ منفی می دهند. پیش از آغاز همین دوره از مسابقات جام ملتهای آسیا، بسیاری از خبرنگاران پرسابقه ایرانی با وجود ارایه مدارک معتبر حق سفر به استرالیا را پیدا نکردند، شاید از بیم اینکه آنها نیز به جمع هزاران تماشاگر استادیوم «آزادی ملبورن» اضافه شوند و در هنگام سفر تیم های ایرانی، به حمایت از کشورمان بپردازند!

تعداد ایرانیان ساکن در آمریکا از كل جمعیت حاضر در 92 کشور جهان بیشتر است و شمار هواداراني که در بازی های جام ملتهای آسیا به حمایت از تیم ایران پرداختند، از آمار تماشاگران آخرین مسابقات این تیم در تهران چیزی کم ندارد! كساني كه براي استقبال از تيم كشورشان چند ساعت در فرودگاه مي خوابند و بابت سفر و ورود به ورزشگاه كلي هزينه مي پردازند، حتما گنجينه عشق به كشورشان را در سينه دارند، اما چه اتفاقي رخ مي دهد كه خاك وسيع اين مملكت جايي براي گنجاندن آنها پيدا نمي كند؟ 26 سال بعد از پايان جنگ تحميلي، آيا زمان رفع مشكلات اقتصادي و فرهنگي فرا نرسيده؟ آيا وقت آن نيست كه شيوه مدارا با سلايق مختلف در پيش گرفته شود و ايران، سرايي براي همه ايرانيان لقب بگيرد؟ مدام اصرار داريم كه جمعيت كشور بايد افزايش پيدا كند، غافل از اينكه همين حالا ميليون ها تن از مردمان اين سرزمين صرفا به خاطر فقدان انعطاف كافي جلاي وطن كرده اند و ما فقط اين شانس را داريم كه هر از گاهي به فرياد «ايران ايران» آنها افتخار كنيم! به راستي پيمودن كدام مسير ساده تر است؛ اينكه با اين همه گرفتاري، مردم را به سمت فرزندآوري بيشتر سوق بدهيم يا آنكه با زدودن برخي كج سليقگي ها، فضاي مناسب را براي ادامه حضور خيلي از فرزندان همين خاك فراهم بياوريم؟