سکوهـایی که به پروین هم رحـم نکردنـد!

فوتبال ورزش پرهیجانی است و تب آن به راحتی وجود علاقه مندانش را در برمی گیرد. اما خدا نکند این تب تبدیل به آتشی سوزان شود! این آتش به هیچ کس رحم ندارد و همه را تبدیل به خاکستر می کند. حاشیه ها خیلی زود تبدیل به هیزم این آتش می شود و دیگر خودی و غیرخودی را نمی شناسد. گاهی نفس هواداران و علاقه مندان به فوتبال تبدیل به آتش خشم شده و نه به مربی رحم می کند و نه به بازیکن و البته نه به مدیر! متاسفانه با اینکه همه اعضای فعال در فوتبال از وجود این آتش باخبر هستند، اما باز به گونه ای رفتار می کنند که این آتش دامن خودشان را می گیرد و آنها را از فوتبال دور می کند.

البته این آتش در تیم های بزرگ سوزان تر است و گاهی صفحات تاریخ این تیم ها و باشگاه ها را نیز سیاه می کند. در پرسپولیس روزهای زیادی را به چشم دیده ایم که آتش خشم حاشیه ها و هواداران دامن افراد را گرفته و برخی را دل شکسته کرده و برخی را از فوتبال فراری داده است. با توجه به اینکه اکثر مسئولان، مربیان و بازیکنان این تیم احساس می کنند این اتفاق هیچ گاه برایشان رخ نمی دهد، بد ندیدیم به چند واقعه مهم و خشم هواداران پرسپولیس اشاره کنیم بلکه عبرت تاریخ شده و افراد از آن درس بگیرند. اگر این آتش به دامن اعضای باشگاه بیفتد، پرسپولیس هرگز روزهای خوشش را تکرار نمی کند و ضربه بدی از آن خواهد خورد.

سال 56 پرسپولیس مجبور شد تغییراتی را در راس کادرفنی خود ایجاد کند. کونوف نتوانسته بود انتظارات را برآورده کند و پرسپولیس به دنبال یک مربی جدید بود. علی پروین که در آن زمان دیگر تبدیل به چهره مردمی شده بود، پیشنهاد کرد منصور امیرآصفی، سرمربی پرسپولیس شود. با آمدن مرحوم امیرآصفی، پرویز قلیچ خانی هم که به دنبال مجوزی برای خروج از کشور بود با وعده علی عبده، مالک وقت باشگاه برای حل مشکلش به پرسپولیس آمد و آینده پرسپولیس به نظر درخشان می رسید. اما تصمیمات مرحوم امیرآصفی همه معادلات را بر هم زد. آصفی در یکی دو بازی علی پروین را از ترکیب بیرون می گذارد و حمید درخشان جوان را جایگزین او می کند. این موضوع به مذاق طرفداران تیم خوش نمی آید و سکوها ملتهب می شود. آنها با شعار «علی حقتو خوردن، به جات بچه گذاشتن» رسما به عملکرد امیرآصفی معترض می شوند. پرسپولیس بعد از باخت به نیروی اهواز شاهد خشم هوادارانش می شود. علی پروین عصبانی هم در رختکن طوری با لگد به در می کوبد که در رختکن از پایین می شکند. آن بازی آخرین دیداری بود که مرحوم امیرآصفی روی نیمکت پرسپولیس می نشیند و بعد از آن برای همیشه از پرسپولیس می رود و بعدها حاضر نمی شود درمورد آن اتفاقات حرف بزند.

داستان محراب شاهرخی و پرسپولیس همان داستان فوتبال و حاشیه و آتش است، اما نه آتش مطلق خشم هواداران. این آتش جنس دیگری داشت که هواداران را هم با خودش در بر گرفت. محراب شاهرخی همانی بود که از تیم پرسپولیس و توسط علی عبده اخراج شده بود. محراب هم که احساساتی بود با ناراحتی تمام از پرسپولیس رفت. اما عبده بعد از ناکامی پرسپولیس با کونوف و امیرآصفی، او را به پرسپولیس آورد و روی نیمکت سرمربیگری این تیم نشاند. او تیم را در لیگ  1356 به مقام دوم رساند. در سال 57 فوتبال به خاطر وقایع انقلاب اسلامی تعطیل شد. در اولین دوره مسابقات فوتبال پس از پیروزی انقلاب اسلامی با عنوان جام شهید اسپندی، پرسپولیس را قهرمان کرد و بعد از آن تیم را در جام باشگاه های تهران دوم کرد و در جام حذفی هم تیمش به شاهین باخت و جام را از دست داد. محراب شاهرخی در آن سال ها با مشکلاتی مواجه شد، ازجمله فحاشی دو بازیکن تیمش در رختکن و البته عزل او از سمت سرمربیگری پرسپولیس توسط محمد دادکان! دادکان در تمرین علی پروین را جایگزین مردی کرد که می گفتند رفتارهایش با معیارهای آن سال ها همخوانی نداشت. محراب احساساتی چنان ضربه روحی بدی از این ماجرا خورد که دیگر نتوانست خود را در فوتبال ایران پیدا کند. او در 49 سالگی به علت سکته مغزی دارفانی را وداع گفت. هیچ هواداری به این عزل اعتراض نکرد و محراب شاهرخی غیرمتعارف ترین اخراج تاریخ پرسپولیس را برای خود رقم خورده دید.

در 6 خرداد 1367 علی پروین از سرمربیگری پرسپولیس عزل شد. این تصمیمی بود که بنیاد مستضعفان مالک وقت پرسپولیس گرفته بود. تنش ها میان هواداران تیم و مدیران وقت باشگاه بالا گرفت و به روی سکوها کشیده شد. کار به جایی رسید که هواداران تیم به جایگزین پروین در بازی با بانک ملی فحاشی کردند. البته جدال بازیکنان تیم با مسئولان بنیاد که قصد داشتند نام تیم را آزادی بگذارند و فدراسیون فوتبال که قصد داشت تیم دیگری را جایگزین پرسپولیس کند هم در نوع خود جالب بود. البته درنهایت پرسپولیس با مربیگری مسعود معینی از جام باشگاه های آسیا حذف شد و پروین دوباره به پرسپولیس و آرامش به سکوها برگشت.

اولین باری که شعار «حیا کن، رها کن» روی سکوها سر داده شد، به تیم ملی برمی گشت. اما مربی آن زمان تیم ملی یک پرسپولیسی قدیمی بود. مرحوم پرویز دهداری اولین سرمربی پرسپولیس در آن سال یعنی سال 67 سرمربی تیم ملی بود. در آن سال ها برخی بازیکنان با او دچار اختلاف شدند و از تیم ملی استعفا دادند و دهداری هم چند بازیکن جوان را جایگزین آنها کرد. این موضوعات به مذاق هواداران خوش نیامد و در بازی ایران و ژاپن در روز 30 دی 1367 برای اولین بار شعار «حیا کن، رها کن» را برای مرحوم دهداری سردادند! آنها خواستار سرمربیگری علی پروین و مرحوم ناصر حجازی در تیم ملی شدند. این شعار آنقدر تند بود که دهداری ترجیح داد تا روز جدایی اش از تیم ملی دیگر روی نیمکت تیم ملی در بازی ها ننشیند. بماند که در آن روز دهداری را با سنگ و یخ مورد حمله نیز قرار دادند.

یک نشریه هفتگی در آن روزها تیتر «دهداری حیا کن، تیم ملی را رها کن» با حذف کلمه حیا و قراردادن سه نقطه جای آن را منتشر کرد و قلب معلم اخلاق فوتبال را بدجور شکست. البته در ادامه و در 31 تیر 1368 باز هم این شعار در یک بازی ملی سر داده شد. بعد از پرویز دهداری نوبت به مهدی مناجاتی رسید تا گرمای آتش هواداران فوتبال را بچشد. تیم ملی ایران در بازی های مقدماتی جام جهانی 2-0 به چین باخته بود و باید در تهران 4-0 این تیم را می برد. درحالی که تیم ملی 3-0 از حریفش جلو بود، چین ظرف 6 دقیقه دو گل به ایران زد و آرزوی میلیون ها ایرانی را بر باد داد تا هواداران فوتبال برای دومین بار از این شعار در ورزشگاه استفاده کنند.

چه کسی باورش می شد که علی پروین روزی از زبان هواداران پرسپولیس شعار «حیا کن، رها کن» را بشنود؟ 30 دی 1384 هرگز از یاد سلطان فوتبال نمی رود. تیم او که هفته قبلش مقابل بایرن مونیخ یک بازی خوب از خود نشان داده بود، این بار به فجر سپاسی شیراز 4-2 باخت تا نسل جدید هواداران تاب نیاورند و از او بخواهند پرسپولیس را ترک کند. مردی که بارها هواداران پرسپولیس را حامی خود دیده بود، متوجه شد طرز فکر هواداران نسل جدید تغییر کرده و دیگر مثل پدران شان حاضر به حمایت بی چون و چرا از او نیستند.

اولین مدیری که شعار «حیا کن، رها کن» نصیبش شد، اکبر غمخوار بود. غمخوار پرسپولیس را با ستاره های بزرگ بست تا بتواند دل هواداران این تیم را به دست بیاورد. علی دایی، کریم باقری، مهرداد میناوند و جواد کاظمیان را در کنار چهره های دیگر قرار داد، او می خواست با این نفرات و حضور وینکو بگوویچ جای خالی علی پروین را به طور کامل از ذهن هواداران تیم ببرد. اتفاقا این تیم شروع خوبی در لیگ داشت، اما بالاخره ضعف های مدیریتی و فنی بروز کرد و کنترل تماشاگران روی سکوها هم از دست رفت و کار در دست طرفداران علی پروین افتاد، درنهایت تیم نتیجه نگرفت و بگوویچ جایش را به پروین برگرداند و غمخوار هم از کار برکنار شد.

بعد از او نوبت به داریوش مصطفوی رسید که با سکوهای ملتهب مواجه شود. مردی که سابقه بازی در استقلال را داشت و در قامت رئیس فدراسیون فوتبال در سال 1373 رای های بسیار تندی را علیه اعضای پرسپولیس پس از دربی جنجالی صادر کرد و این موضوع هرگز از یاد هواداران پرسپولیس نرفته بود. مصطفوی قصد داشت موفقیت تیم کاشانی را با قطبی تکرار کند و چهره های مطرحی را هم به ترکیب پرسپولیس اضافه کرد، اما این کار ثمر نداد و شعار «حیا کن، رها کن» در استادیوم ها هر روز بلندتر و بلندتر می شد. کار به جایی رسید که هنوز بازی شروع نشده بود، این شعار را سرمی دادند و البته نتیجه هم داد و مصطفوی مجبور به ترک تیم شد.

بعد از او نوبت به عباس انصاری فرد رسید. اطمینان به عملکرد او اصلا وجود نداشت و البته درگیری او با حسین هدایتی، رئیس وقت هیات مدیره پرسپولیس هم شانس او را روی سکوها به حداقل رساند. رکورد او از مصطفوی فراتر رفت و شعار «حیا کن، رها کن» را هنگام تلاوت قرآن قبل از شروع بازی شنید و درنهایت مجبور به ترک پرسپولیس شد.

حمید استیلی میان مربیانی که شعار «حیا کن، رها کن» را شنیدند، صاحب رکورد است. او که بعد از حذف عجیب علی دایی از پرسپولیس توسط حبیب کاشانی جایگزین او شده بود، از همان هفته اول رقابت ها شاهد تشویق دایی بود و شعار «حیا کن، رها کن» را می شنید! دیگر سردادن این شعار برای طرفداران پرسپولیس به یک شعار عادی تبدیل شده بود. هواداران آنقدر گفتند تا استیلی رفت.

بعد از او این اتفاق دیگر رخ نداد تا نوبت به حمید درخشان رسید. او هم مثل استیلی جایگزین علی دایی شده بود. البته هواداران از ابتدا و مثل استیلی با او برخورد نکردند، اما درنهایت این شعار علیه او هم به کار رفت تا با حضور برانکو در پرسپولیس این داستان هم به پایان رسید و باید دید اولین نفری که از این تاریخ به بعد درگیر این شعار می شود، چه کسی است!