فصل بازنشستگي عادل؟

بعد از بيست سال، هنوز هم بسياري بر اين باورند كه برنامه نود اثرگذاري بسيار زيادي در حوزه ورزش دارد و هر اشاره اين برنامه به يك موضوع خاص مي تواند معادلات مربوط به آن را تحت تاثير قرار بدهد. با اين وجود به نظر مي رسد اين نگاه به عادل و برنامه اش، بيش از حد خوشبينانه است. آخرين گواه در اين مورد، مي تواند نيمه تمام ماندن بازي جمعه شب آبادان باشد. مسابقه دو تيم صنعت نفت و پيكان در حالي به خاطر سنگ ‎پراني تماشاگران آباداني و هجوم آنها به سمت زمين نيمه تمام باقي ماند كه همين دو هفته پيش يك پرونده مفصل با موضوع خشونت در ورزشگاه ها روي آنتن نود رفت. در اين برنامه عادل و دوستانش در مورد ريشه هاي خشونت حرف زدند و حتي با بوقچي ها و ادمين هاي كانال هاي هواداري هم مصاحبه كردند؛ همان بخشي كه در آن ليدر پرسپوليس مدعي شد فوتبال ايران دارد به «قهقهه» مي رود و فايل تصويري اين اشتباه لفظي بازتاب زيادي در فضاي مجازي پيدا كرد. با اين وجود حالا مي بينيم كه در كوتاه ترين فاصله از پخش آن برنامه و در اتفاقي نادر براي فوتبال ايران، يك بازي ليگ برتري به دليل خشونت تماشاگران نيمه تمام باقي مي ماند. تازه اين در حالي است كه هفته گذشته هم اتفاقات تكان دهنده ورزشگاه انزلي در جريان بازي ملوان و سپيدرود را داشتيم. از قرار معلوم حالا ديگر تاريخ مصرف پند و اندرزهاي نود حتي به چند روز هم نمي كشد و ظاهرا همه چيز با بالا رفتن تيتراژ به پايان مي رسد. دوشنبه شب همه مي خوابند و صبح سه شنبه با همان شرايط قبلي از خواب بيدار مي شوند؛ فابريك فابريك، روي تنظيمات كارخانه!

تنها بحث خشونت در استاديوم ها نيست، بلكه بسياري از ديگر پرونده هاي برنامه نود هم در اين ساليان به سرنوشت مشابه دچار شده و بدون هيچ گشايشي در موضوعات مطروحه، به بايگاني تاريخ پيوسته است. امروز بايد پرسيد عاقبت پرونده دلالي و فساد در فوتبال ايران چه شد و آيا براي نمونه حتي يك مورد برخورد قضايي با بازيكنان، مربيان، مدير برنامه ها يا داوران آلوده اتفاق افتاد؟ سرنوشت پرونده رمالي و جادوگري در فوتبال ايران چه بود؟ استعمال دخانيات در ورزشگاه ها بعد از پخش دوربين مخفي هاي نود چقدر كاهش پيدا كرد؟ و يا حتي سرنوشت پرونده خصوصي سازي و مالكان پولدار در اين برنامه به كجا كشيد؟ آيا جز اين است كه همين امروز يك سرمايه دار مهم مملكت، بر خلاف همه قوانين دنياي فوتبال صاحب دو تيم در ليگ برتر است؟ علاوه بر اين در تمام طول اين سال ها ده ها بار سوژه سوءمديريت در اداره باشگاه ها روي ميز عادل تشريح شده، اما در عمل مي بينيم كه هيچ اتفاق مثبتي رخ نداده و همان اشتباهات قديمي مدام تكرار مي شود.

خود عادل مي گويد: «من سوپرمن نيستم. از نود فقط به اندازه يك برنامه تلويزيوني انتظار داشته باشيد.» شايد حق با او باشد. به هر حال فردوسي پور قانون گذار يا ضابط قضايي نيست و نمي تواند عاقبت مسايل مطرح شده در نود را از نظر اجرايي پيگيري كند، اما نكته اينجاست كه برنامه او به ويژه در سال هاي اخير در فاز «فرهنگ سازي» هم چندان موفق نبوده. غير از اطلاع رساني در برخي امور خيرخواهانه كه به نتيجه رسيده و بسيار هم ارزشمند است، نود در زمينه رفع يا كاهش نسبي نقايص فرهنگي كارنامه موفقي نداشته است. حالا يا دليل اين مساله بي حس شدن جامعه ايراني و گذشتن آب از سر آن است يا مشكل به عدم رسيدگي ريشه اي به اين معضلات مربوط مي شود. هر چه هست، در آغاز دهه سوم توليد نود به نظر مي رسد جنبه سرگرم سازي اين برنامه كم كم بر اهداف فرهنگي اش چيره شده و آيتم هاي مربوط به بامزه بازي و انتخاب بهترين هاي هفته و نوستالژي و قرعه كشي، مقبوليت بيشتري دارد؛ هم براي عموم و هم براي مجري!