قصه هاي زيبا فردوسي پور

" ملتي كه از تاريخ خود چيزي نمي دانند مجبور به تكرار آن هستند" ويل دورانت مورخ فرانسوي

در يكي از شبهاي بي نظير برنامه 90 به تماشاي بخشي از تاريخ فوتبال ايران نشستيم. هر چند كه در پاره اي از اوقات وقايع روز فوتبال ايران هم به ميان برنامه سيري در تاريخ فوتبال ايران آمده و دل را به رنجش در مي آورد كه چه بر سر اين فوتبال ايران آمد ؟ و چرا فوتبال ما اين گونه در دست غريبه ها است ؟
عادل فردوسي پور با بضاعتي در حد قابل قبول به مرور فوتبال ايران پرداخت. البته كار او دور از اشكال هم نبود زيرا همه مي دانند براي دعوت از فوتباليستهاي دهه 40 فوتبال ايران گزينه هاي بهتري هم مي توانستند كه باشند مرداني چون حسن آقا حبيبي و حشمت مهاجراني و اصغر شرفي و حسين كلاني و... يا همه مي دانستند در دهه 60 مرداني چون حاجيلو و بياني و درخشان و پنجعلي و چنگيز و عليدوستي و ... بسيار موجه تر از فرشاد پيوسي است كه عملا مربوط به دهه 70 از بعد درخشش بود. اما بهر حال بيان بخشي از تاريخ فوتبال ايران توانست براي بسياري از ما جمله ويل دورانت را تداعي كند. به قصه هاي فردوسي پور گوش داديم و در لا به لاي آمارهاي او به تكراري هاي فوتبال رسيديم كه به بخشي از آنها مي پردازيم

1/ چهار نسل فوتبال ما در اين برنامه از عشق به فوتبال سخن گفتند. از تلاش و سعي و عرق و تعصب سخن گفتند. نمي دانيم چرا فكر مي كنيم وقتي كه پول وارد مقوله اي مي شود بايد تعصب به كنار رود. در فوتبال جهان مسي و رونالدو و توتي و روني و كانتونا و گاتوزوو....ثروتمند و پرتعصب هستند اما در فوتبال ما همه چيز رنگ عوض كرده است زيرا تعصب زماني حاصل مي شود كه براي چيزي زحمتي كشيده باشي. وقتي مديران فوتبال ما به يك باره به اين فوتبال آمده اند چگونه بايد دل بسوزانند و دل به كار دهند و دانش و تلاش كنند حكايت تعصب و دلسوزي براي مديران تازه به دوران رسيده فوتبال ما چون ارث هنگفتي است كه پدري سالها زحمت مي كشد و به فرزندانش مي دهد كه چندان به اهميت آن فكري نمي كنند

2/ نگاهي به آمارها مي كنيم. 10 بازيكن برتر فوتبال ايران از بعد بازي و تعداد بازي به پس از انقلاب بر مي گردند آيا اين آمار نشان نمي دهد كه چگونه سالها دل به ستاره ها دلخوش كرديم و آنقدر از آنها استفاده كرديم تا شايد و روزي نسل جديدي به كار آيند ؟ اين آمارها نشان مي داد حلقه سازندگي چقدر گم شد در دهه هاي 60 و 70 و حالا ...
بازيكنان برتر تاريخ فوتبال ما از بعد بازي دائي و نكونام و كريمي و باقري و استيلي و زرينچه و مهدوي كيا و كعبي و گل محمدي و عابدزاده بودند. نگاه به تركيب بياندازيد يك دروازه بان و يك مدافع آخر و سه مدافع راست و سه هافبك تدافعي و يك هافبك تهاجمي و يك سانتر فوروازد بيشترين بازي را براي ما كرده اند. چرا فوتبال ما كمتر تداوم در دفاع چپ و هافبك چپ ... داشته است البته اگر با نسل دهه 50 ما آن معامله نمي شد شايد حجازي و پروين و روشن و... در اين آمارها جائي داشتند و يا اگر حكايت دهه 60 پيش نمي آيد شايد بزرگاني چون چنگيز و پنجعلي و برادران بياني و حاجيلو و درخشان و عليدوستي جايگاه بهتري داشتند و يا اگر در دهه 40 فضاي فوتبال بزرگتر بود كلاني ها و بهزادي ها و علي جباري ها و جلال طالبي ها و... قصه هاي بهتري داشتند. اما فوتبال ما هيچكدام مدافع چپ و هافبك چپ ثابت در طي سالهاي پس از انقلاب به صورت دائمي نداشت. مرداني چون محرمي و شاهرودي و ميناوند و نيكبخت اگر زير نظر رايكوف ها و مهاجراني ها ... شايد چون آندرانيك اسكندريان و ... بودند اما نگاهي به آمارها بياندازيد درد نداشتن دفاع چپ يك درد تاريخي است كه چون به آن توجه نكرديم تكرار شده است

3/ بحث هاي فردوسي پور با حسن روشن و با پيوس و شاهرودي مقايسه كنيد. با روشن حرفها فقط در جهت كلان اهداف بود و سخنان بر اساس رفاقت ها بود. رايكوف از جوانها مي گفت كه سالها قهرمان آسيا بودند اما به قول فردوسي پور ما نسل هاي مغمومي داريم كه در رده اميد ناكامي تجربه كرده اند. روشن از رفاقت مي گفت از دوستي ها مي گفت از دوستي با پروين و حجازي و ... اما پيوس از حرفهاي كرماني سخن گفت. از بي نظمي ها و از محروميتها و از بي انضباطي ها مي گفت همين داستان شاهرودي با دائي و مايلي كهن داشت. تفاوت بحثها فردوسي پور با روشن در مقايسه با پيوس و شاهرودي بخوبي مي توانست بگويد وقتي فرهنگ پايين آمد وقتي مديريت نازل شد وقتي اهداف گم شد وقتي غريبه ها به فوتبال آمدند بر سر فوتبال ما اين آمد كه حالا از لبنان شکست میخوریم در حالي كه روشن از رئال مادريد و برزيل و فرانسه و... مي گفت

و قصه هاي فردوسي پور تلخ مي شد اگر نماينده نسل دهه 80 مي آمدند. اگر از غريبگيها و از پول بي زبان از بي اخلاقي ها مي گفتند و خوشحاليم كه قصه فردوسي پور در همان پايان دهه 70 تمام شد