قلب و چيزي فراتر از آن / هت تريك خشم پرسپوليس

1- عصر چهارشنبه گذشته پرسپوليسي ها در اولين مسابقه حذفي شان با 6 گل ملوان بندرانزلي را در هم كوبيدند تا ضمن تحميل سنگين ترين شكست تاريخ قوها به اين باشگاه، با روحيه و انگيزه اي مضاعف آماده آغاز نيم فصل دوم شوند. ترديدي وجود ندارد كه قضاوت براساس تنها يك مسابقه در ورزش فوتبال، امري محال و امكان ناپذير است. بنابراين رسيدن به اين نتيجه كه بحران پرسپوليس تمام شده، حتي در پس اين 90 دقيقه توفاني هم غيرممكن به نظر مي رسد. با اين همه شايد بتوان آنچه را هفته گذشته در ورزشگاه زيباي آزادي گذشت، به طور مستقل مورد ارزيابي قرار داد و فهرست عواملي را مرور كرد كه چنين انقلاب فوري و فريبنده اي را در جمع پرسپوليسي ها به وجود آوردند. نكته اول بي گمان به شوك ناشي از جدايي خوزه و بازگشت چهره هايي همچون كريم باقري و يحيي گل محمدي به نزديكي هاي تيم مربوط مي شود. در همين راستا مي توان انگيزه هاي خارق العاده بازيكناني همچون علي كريمي و مهرداد پولادي را در بازگشت شان به تركيب اصلي مورد نظر قرار داد و البته به نقش خريد موثر و مهمي مثل رضا حقيقي هم اشاره كرد. با اين وجود بي گمان بزرگترين نيروي محركه پرسپوليسي ها در مسير خلق اين اتفاق متفاوت، توان انتقامجويانه اي بود كه آنها از موضع گيري هاي نامتعارف و دور از معرفت برخي از ملواني ها و به ويژه پرسپوليسي هاي سابق اين تيم دريافت كرده بودند. امثال مازيار زارع، پژمان نوري، حسين بادامكي، مهرداد اولادي و حتي خود محمد احمدزاده با خط و نشان هاي عجيب و غريبي كه كشيدند، عناصر حاضر در باشگاه پرسپوليس را به شدت تهييج كردند تا آنها براي انجام بهترين بازي شان كاملا مجاب شوند. ايجاد اين تنش ها علاوه بر اين كه باعث تحريك تيم حريف شد، اعصاب و روان خود انزلي چي ها را هم به هم ريخت؛ تا آنجا كه مثلا مازيار زارع در اين مسابقه مثل اغلب روزهايي كه عضو پرسپوليس بود، به شدت ضعيف، عصبي و پراشتباه كار كرد و پايه گذار اصلي شكست تيمش لقب گرفت.

2-  آنچه را كه سرخپوشان برابر ملوان رقم زدند، شايد بتوان سومين پرده از هت تريك خشم پرسپوليسي ها ظرف اين چند سال اخير تلقي كرد. يك بار وقتي صمد مرفاوي بعد از شكست در داربي ليگ ششم براي توجيه اين اتفاق به شكلي طعنه آميز 12 امتياز برتري استقلالي ها را يادآوري كرد، احساسات شاگردان دنيزلي چنان جريحه دار شد كه آنها با درو كردن يك يك رقبا از آبي پوشان پيشي گرفتند و تا مرز قهرماني پيش رفتند. مرتبه دوم را حتما پرويز مظلومي خوب به ياد دارد؛ آنجا كه رقص دست هاي او، آتش به توپخانه 10 دقيقه اي سرخ ها ريخت و تاريخ را عوض كرد. اين يكي هم انگار پرده آخر سه گانه بود. مازيار و پژمان مي خواستند گل بزنند و هزار برابر بيشتر از شرايط عادي شادي كنند، اما در عمل آنقدر از پرسپوليس گل خوردند كه مهاجمان حريف ديگر انگيزه اي براي خوشحالي نداشتند! در فوتبال هرگز نبايد گمان كني حريفت به طور كامل از پا افتاده است. تيم هاي بزرگ و پرهوادار، نوعي غرور اساطيري در پس زمينه وجودشان دارند كه شكسته شدن آن حتي در بدترين شرايط فني هم مي تواند براي دشمن سهل انگار گران تمام شود. فوتبال اروپا يك كلاس درس رايگان است. تمام اظهارنظرهاي دست اندركاران بارسلونا بعد از قطعي شدن فاصله 13 امتيازي با رئال را مرور كنيد؛ محال است حتي يك مورد حرمت شكني يا بي احترامي پيدا كنيد. بارسايي ها امروز همانقدر در مورد رقابت شان با مادريد دست به عصا و محافظه كارانه حرف مي زنند كه رئالي ها بعد از پديد آوردن حاشيه امنيت 10 امتيازي در اواخر فصل گذشته چنين مي كردند. اينها اصول فوتبال حرفه اي هستند، اما افسوس كه بازيكنان و مربيان چندصدميليوني ايران، اغلب حتي درست مصاحبه كردن را هم بلد نيستند.

3- اين اولين بار نيست كه بعضي از بازيكنان سابق پرسپوليس و استقلال پس از برخوردار شدن از مواهب مادي و غيرمادي حضور در اين تيم ها، از در بي وفايي درمي آيند و با تلخ زباني يا بدرفتاري، شئون اين باشگاه ها و ميليون ها هوادارشان را مخدوش مي كنند. شيوه گزنده اي كه يكي مثل مازيار اخيرا در پيش گرفته، بايد يك تلنگر جدي و مناسب براي مسوولان باشگاه هاي بزرگ باشد تا در سياست هاي بلندمدت خودشان تغيير نگاه جدي اعمال كنند. تيم هايي مثل پرسپوليس و استقلال بايد از نقش فعلي خودشان به عنوان نردبان ترقي و سكوي پرتاب عده اي رهگذر جفاكار خارج شوند و با كوشش و برنامه ريزي، نيروهاي مستعد و وفادار به آرمان هاي باشگاه را تربيت كنند. شأن اين تيم ها و ميليون ها نيروي انساني حامي آنها اين نيست كه فوتباليست هاي كم ظرفيت از قِبَل پوشيدن پيراهن آنان به همه چيز برسند و بعد مثلا به بهانه هاي پيش پاافتاده اي مثل كم و زياد شدن مطالبات شان يا قرار گرفتن در ليست مازاد، به ارزش هاي مشترك اين همه آدم بي احترامي كنند. پرسپوليس و استقلال و بقيه تيم هاي بزرگ- حتي خود ملوان در انزلي يا نفت در آبادان- به بازيكناني نياز دارند كه در چارچوب خود اين باشگاه هاي رشد كرده باشند و از عمق جان شان درك كنند ارزش اين پيراهن از ديد تماشاچي پاكباخته روي سكوها چقدر زياد است.

4- يوهان كرايف در تفسير حال و احوال اين روزهاي رئال مادريد به نكته مهمي اشاره مي كند: «آنها در نقل و انتقالات ستاره مي خرند، اما چيزي كه به آن نياز دارند، پرورش دادن بازيكنان جوان و متعصب است؛ كساني كه با قلب شان و با چيزي فراتر از آن براي باشگاه توپ بزنند.» آنچه از زبان اسطوره بارسا فرسنگ ها دورتر از ايران نقل مي شود، دقيقا شرح حال خيلي از باشگاه هاي ماست كه اين سال ها درگير ستاره هاي پفكي و پولكي شده اند و غير از ناكامي فني، عاطفه و عظمت شان را نيز بازيچه دست آنان قرار داده اند. تيمي مثل پرسپوليس به صد نفر شبيه حسين ماهيني و رضا حقيقي نياز دارد؛ بازيكناني كه از نصب پوسترهاي اين تيم روي ديوار خانه پدري شان حرف بزنند و از روياي ديرينه شان براي از نزديك ديدن علي كريمي سخن بگويند.