وقتي پروين براي خودش «صغر سني» مي گيرد / انتقام «سلطان» از هواداران!

1- پرسپوليس ي ها خيلي زود نخستين شكست فصل جديدشان را پذيرفتند تا فضا براي جولان دادن مخالفان و منتقدان هميشگي و هواداران شيوه هاي سنتي اداره فوتبال در ايران باز شود. به اين ترتيب، تيترها و طعنه هاي گزنده اي كه در گلوي عده اي از اهالي اين رشته ورزشي به جا مانده بود، مجال عرض اندام يافتند و گروه قابل توجهي از دوستان، سراغ تخطئه و ملامت ميلياردرها، پورشه سواران، بنزداران و كهكشاني ها رفتند. شايد اين فقط در ايران باشد كه در پايان دومين مسابقه فصل، مربي خارجي تازه از گرد راه رسيده را كه حتي اسم درست خيلي از بازيكنانش را هم بلد نيست، سينه ديوار مي گذارند و منتظر مي مانند تا وصيتش را بشنوند. مانوئل خوزه كه هفته گذشته در بيدادگاه برخي از خبرنگاران آباداني به اتهام در اختيار داشتن بازيكنان گران قيمت و ولخرجي از بيت المال(!) مورد محاكمه قرار گرفته بود، اين هفته چهره اي فراتر از ژورناليست هاي عجول و كارشناسان شتاب زده را رو در روي خودش ديد؛ علي پروين! سلطان سرخ ها كه پيش تر به ديگران وعده داده بود تيم خوزه را از هفته دوم به بعد ببينند، مطابق معمول براي حرف خودش تره هم خرد نكرد و پيش از فرا رسيدن موعد رونمايي از پرسپوليس واقعي، پنبه مانوئل نگون بخت را زد. گويا آستانه تحمل پروين در مقابل مربيان خارجي، روز به روز كاهش پيدا مي كند؛ چه اينكه او اگر هشت سال قبل براي افشاي ماجراي قالب سازي راينر سوبل به پرسپوليس ، تا ميانه هاي نيم فصل انتظار كشيد و پروژه هوا كردن سرمربي آلماني را به كمك داماد راست گفتارش(!) تا پاييز 83 به تعويق انداخت ، بعدها براي دنيزلي فقط پنج بازي صبر كرد و حالا در قبال خوزه، تنها مي تواند سه ساعت دندان روي جگر بگذارد. كسي چه مي داند؟ شايد اگر قرمزها آتشباران آبادان را با هر سه امتياز ترك نمي كردند، پروين بعد از همان مسابقه اول گريبان مانوئل را مي دريد و فضا را عليه اش مخدوش مي كرد. محمد رويانيان امروز مي تواند از مديرفني متعصبش عذرخواهي كند كه تيم او، هفته اول را با پيروزي پشت سر گذاشت و فرصت عقده گشايي سلطان را يك هفته به تعويق انداخت .

2- براي مردي كه سه شنبه شب با تبخال معروفش روي صندلي هاي VIP ورزشگاه خالي آزادي نشسته بود، بازي پرسپوليس و فجرسپاسي بيشتر از آنچه يك مسابقه ليگي  براي تيمي ناهماهنگ با يك مربي تازه وارد باشد، فرصتي بالقوه براي انتقام از مردماني بود كه يك ماه پيش شديدا به سلطان «نه» گفته بودند. او آمده بود جواب تماشاگراني را بدهد كه پشت درهاي درفشي فر، زير آفتاب سوزان عليه پروين حرف مي زدند و رو به دوربين هاي تلويزيوني، از ناباوري هاي شان مي گفتند. سلطان مترصد باخت پرسپوليس بود و شگفتا كه كمتر از پنج دقيقه پس از اين شكست، مصاحبه انتقامجويانه اش تيتر اول خبرگزاري ها مي شود: «من 62 سال دارم و هزار بار گفته ام مربي خارجي به درد پرسپوليس نمي خورد!» اين گويا آخرين ترفند سلطان است براي درهم كوفتن مردي كه جايگاه موروثي او را به اشغال درآورده؛ اينكه براي خودش صغرسن بگيرد و فاصله تولدش در 1325 تا امروز را تنها 62 حساب كند تا احتمالا نشان بدهد چهار سال از پيرمرد پرتغالي جوان تر است! پروين نگاهش را از نيمكت پرسپوليس نمي دزدد و هنوز دل در گرو ارنج كردن سرخپوشان دارد؛ كه اگر چنين نبود، حداقل يادش مي ماند كمتر از يك ماه پيش، فرمول انتخاب يك نفر از بين خوزه يا كالدرون، از كميته اي بيرون آمد كه خود او رياستش را برعهده داشت و دست بر قضا بابت تصاحب اين سمت، كلي هم قربان صدقه سردار رفته بود. شايد كالدرون، ايراني تر از مانوئل باشد، شايد هم پروين با وجود اصرارش براي پايين كشيدن سن خودش، رفته رفته گرفتار نسيان شده و گذشته نزديك را هم به سختي به ياد مي آورد. هر چه هست اما، يك نفر از منتسبان و ملتزمان ركابش بايد به ياد او بياورد آتشي كه امروز برمي افروزد، نه تنها كمكي به وي براي بازگشت به نيمكت محبوبش نمي كند، بلكه رگه هاي محو و كمرنگ باقي مانده از محبوبيتش را هم به يغما مي برد.

3- تجربه تاريخي نشان مي دهد مربي خوب و بزرگ خارجي، همه جاي دنيا جواب داده و به پيشرفت فوتبال كمك كرده است؛ از آسيا و آفريقا تا كشورهايي مثل انگلستان و ايتاليا كه به نوعي مهد اين رشته ورزشي به شمار مي آيند. با اين همه، اگر چنين اتفاقي با وجود اصرار هواداران، كارشناسان و مديران گوناگون پرسپوليس براي استفاده از مربي خارجي در اين تيم موفق نبوده، دليلش بيش از هر چيز ديگري حضور تماميت خواهانه و مخرب عناصري از قبيل همين سلطان خشمگين بوده است. شايد رئال مادريد بزرگ و صاحب اصلي عنوان «كهكشاني ها» در جهان فوتبال، پيشكسوت دلسوز ندارد كه اجازه مي دهند خوزه مورينيو پنج گل در ال كلاسيكو دريافت كند و بعد آزادانه به كارش ادامه بدهد! اگر دنيزلي و مانوئل خوزه در تركيه و مصر موفق مي شوند، احتمالا دليلش اين است كه هيچ مربي شكست خورده اي در اين سرزمين ها، خودش را مالك مطلق باشگاه هاي ريشه داري مثل بشيكتاش و الاهلي و هواداران پرشورشان نمي داند و ديگران اجازه مي دهند مرداني كه با كلي هزينه و اميد تيم را در دست گرفته اند، همه تلاش شان را براي موفقيت به كار بگيرند. شايد براي علي پروين مهم نباشد، اما هواداران پرسپوليس امروز با موفقيت خوزه همان قدر خوشحال مي شوند كه سال ها پيش، با كاميابي هاي خود سلطان به شعف مي آمدند. اينكه كسي بخواهد انحصار شاد كردن مردم را به دست بگيرد و حق انتخابگري را از آنها سلب كند، بالاترين درجه از ظلم است؛ به ويژه اگر او، يكي مثل علي پروين باشد كه بخش قابل توجهي از نسل كنوني هواداران فوتبال، وصف هنرنمايي هايش را فقط از زبان پدران شان شنيده اند و آنچه به چشم از او ديده اند، چيزي بيشتر از پيرمردي زياده خواه، ضد و نقيض گو، منفعت طلب و غيرقابل اتكا نبوده است.

4- كاش مشكل اين فوتبال فقط «علي پروين» بود؛ در اين صورت مي شد ناديده اش گرفت، از كنارش عبور كرد و هر روز با حكمي تازه، حداقل براي 24 ساعت خاموش نگه اش داشت. دردسر بزرگ، رسوخ تفكر علي پرويني به بدنه فوتبال ايران و نهادينه شدن آن در سلول به سلول وجود خيلي از كارشناسان و پيشكسوتان اين حوزه است؛ آنها كه هيچ چيز را جز براي خودشان نمي خواهند و جوشيدن هيچ ديگ ديگري را جز در جهت منافع شان برنمي تابند. علي پروين، عصاره و چكيده اين ذهنيت مسموم در فوتبال ماست؛ با اين تفاوت كه خود علي آقا مثل گذشته هايش اهل حساب و كتاب نيست و درونياتش را همان هفته دوم بر ملا مي كند، اما شركا و رهروان امروزي ترش، فعلا دندان به جگر مي گذارند و به شادي هاي پنهاني با گل خوردن هاي پرسپوليس اكتفا مي كنند تا فضا براي اظهار فضل مهياتر شود. كيست كه نداند در دل خيلي از همين پيشكسوت هايي كه امروز شفاها مي گويند «بايد به خوزه زمان داد» چه مي گذرد و آنها براي خودشان، چه علي پروين هاي سياستمدارتري هستند؟ تا اين طرز تفكر عوض نشود، آرزوي يك شادي دسته جمعي براي يك موفقيت بزرگ در فوتبال ايران به تحقق نخواهد پيوست.