وقتی سینما با فوتبال نفس می کشد / شور انتخاباتی دیروز، ناهنجاری امروز!

1- مجادلات در مورد پخش زنده مسابقات فوتبال در سينماها همچنان ادامه دارد. از حدود سه سال پيش بود كه برخي از سينماداران ايراني اقدام به بليت فروشي و پوشش رقابت هاي اروپايي كردند. از همان زمان بحث ها و قضاوت هاي زيادي پيرامون اين ماجرا به وجود آمد و موافقان و مخالفان رو در روي هم صف كشيدند. شايد آن روزها استارت انتقادات را فرمانده نيروي انتظامي تهران زد، وقتي گفت: «سينما جاي پخش فوتبال نيست.» وقوع اين كشمكش ها در مقطعي باعث شد پخش مسابقات معلق شود يا فقط به مردان اختصاص بيابد، اما رفته رفته اوضاع به روال سابق برگشت. اين اواخر بسياري از سالن هاي سينما در تهران اقدام به پخش رقابت هاي ليگ قهرمانان اروپا كرده اند، با بليت هايي كه قيمت شان گاهي به بيش از 10هزار تومان مي رسد! حالا و با نزديك شدن به مسابقات جام جهاني، دوباره تنور اظهارنظرها در اين مورد داغ شده است. احمدي مقدم اخيرا بار ديگر به نوعي عليه اين اتفاق موضع گرفته و مدعي شده «ممكن است سينماها هنگام پخش فوتبال به بستري براي بروز ناهنجاري هاي رفتاري تبديل شوند.» در پي اظهارات فرمانده نيروي انتظامي، عده اي از سينماداران نيز به موضوع واكنش نشان داده اند؛ از جمله مدير سينما استقلال كه خواهان ارايه «مدرك» در مورد وقوع اين بزهكاري ها شده است. همه اينها يعني آنكه جدل، همچنان ادامه دارد.

2- علاقه سينماداران به پخش مسابقات فوتبال و استقبال گسترده مردم از اين رويداد بيش از هرچيز ديگري آشكار كننده دو ضعف بسيار بزرگ در ايران است؛ يكي شكست صنعت سينما و ديگري برآورده نشدن حداقل نيازهاي مردم براي لذت بردن از سرگرمي هاي دسته جمعي! به طور قطع اگر فيلم و فيلم سازي در كشورمان رونق قابل قبولي داشت، هيچ سينماداري از روي احتياج و ناچاري پرده نقره اي را به مستطيل سبز نمي فروخت. كشور آمريكا در حال حاضر بيش از 40 هزار سالن سينما دارد كه تا به حال گزارش نشده در هيچ يك از آنها راگبي يا بسكتبال پخش شود، چنانچه هيچكدام از 15 هزار سينماي موجود در هندوستان هم كريكت يا هاكي روي چمن پخش نمي كنند. در ايران اما چگونه است كه تعداد قابل توجهي از 300 سالن فعال، به فوتبال پناه مي برند و از آن به عنوان حربه اي براي ادامه حيات استفاده مي كنند؟ اين سينما اگر ورشكسته نبود كه آقايان از يكي مثل ده نمكي خواهش نمي كردند فيلمش را براي نوروز اكران كند و يخ موجود را بشكند. وقتي كار به اينجا رسيده، طبيعي است كه فوتبال پناهگاه به مراتب ايمن تري براي صاحبان سينما به حساب بيايد. به هرحال بعيد است بازي بايرن و رئال، ارزش هنري كمتري نسبت به معراجي ها داشته باشد!

3- نكته مهم تر اما به فقدان تجربه هاي دسته جمعي در حوزه تخليه احساسات و هيجانات مربوط مي شود. ايرانيان هم مثل بقيه مردمان دنيا احتياج دارند گاهي دور هم جمع شوند، شادي كنند و از يك رويداد مشترك با گرايش هاي همگون لذت ببرند. واقعا چنين امكاني چقدر براي آنها فراهم است؟ ما در اين مملكت چقدر ظرفيت براي شادي هاي گروهي و خانوادگي داريم؟ امروز در حالي آقايان به مساله پخش فوتبال در سينماها به ديده ترديد نگاه مي كنند كه اساسا به وجود آوردن چنين بستر هايي به شكل اصولي تر بخشي از وظايف مديران جامعه محسوب مي شود. به روايت روشن تر، متوليان اجتماعي كشور مكلف هستند اماكني مثل پارك ها و بوستان ها را تجهيز كنند تا خانواده ها به شكل رايگان و در اوج امنيت فوتبال ببينند. اينجا اما نه تنها چنين سياستي در كار نيست، بلكه مسوولان محترم مردم را ملامت مي كنند كه چرا براي تماشاي شبكه سوم سيما نفري 10 هزار تومان پول مي دهند؟! راستي چگونه است كه جوانان در ايام انتخابات اجازه دارند در سطح خيابان كنار هم بالا و پايين بپرند و پايكوبي كنند، اما در شرايط عادي خبري از اين امتيازات نيست و رفتارهاي به مراتب خفيف تر آنها، به «ناهنجاري» تعبير مي شود؟ آيا تسري دادن فضاي انتخاباتي به تمام طول سال، اتفاق صادقانه تري نيست؟

4- از همه شگفت انگيزتر اما ايده پخش انحصاري فوتبال در سينماها براي مردان است؛ نظريه اي كه نشان مي دهد مشكل از كجاست و  چرا در وضعيت كنوني باز شدن پاي زنان به استاديوم ها «غيرممكن» به نظر مي رسد. كاش مي شد به مردم اعتماد بيشتري كرد و براي اعطاي كمترين حقوق شان، اين اندازه سختگيري و بدگماني به خرج نداد.