کی روش رفت، کی روشی پور ماند

با قاطعيت تمام و با محكم ترين واژه ها مي توان نوشت عادل فردوسي پور حتي تصورش را هم نمي كرد نظرسنجي او در مورد عملكرد هشت ساله كارلوس كي روش در ايران با چنين نتيجه نزديكي به پايان برسد. در شبي كه مجري نود احتمالا به يك پيروزي 70 يا 80 درصدي براي مربي محبوبش فكر مي كرد، نتيجه نهايي تقريبا نصف- نصف از كار در آمد تا حالا بزرگترين ترديد دوران بر وجود عادل چنبره بزند. مردي كه در تك تك روزهاي اين هشت سال توسط او مورد حمايت ويژه قرار گرفت و اين پشتيباني حتي در چيدمان و روند تهيه همين برنامه آخر هم ادامه يافت، در نهايت نيمي از مردم را راضي نكرد تا حالا مواضع يك دهه گذشته فردوسي پور و وجهه اجتماعي او بيش از هر زمان ديگري آسيب پذير شده باشد. آخرين پيام كي روش براي عادل را دوباره بخوانيد؛ جمله كليدي اش اين است: «اجازه بدهید مردم با آزادی انتخاب خود، بدون تاثیر دستکاری هایی که از روی بدخواهی انجام می شود، قضاوت نهایی را انجام دهند.» مربي پرتغالي چنان به پيروزي قاطعش در نظرسنجي نود مطمئن بود كه پيشاپيش پز اين افتخار بزرگ را به منتقدانش مي داد، اما افسوس كه «قضاوت نهايي» مردم چيزي نبود كه او و دوست رسانه اي اش انتظار داشتند. اين وسط حتي بغض تصنعي كارلوس در مصاحبه با نود هم معجزه نكرد؛ همان بغضي كه وقتي از جواد خياباني مي بينيم، متهمش مي كنيم به صحنه سازي و عوام فريبي، اما وقتي كارلوس كي روش به آن پناه مي برد، به شرف و احساسات پاكش درود مي فرستيم.

اولين جمله عادل در آخرين مصاحبه با كي روش عالي است: «شما در حالي ايران را ترك مي كنيد كه عميقا احترام بخش زيادي از مردم ما جلب كرده ايد.» و اين يعني آقاي قاضي اول حكمش را صادر كرده، بعد سراغ بازپرسي رفته است. خب اگر اينطور است، اصلا چرا نظرسنجي گذاشتي؟ حيرت انگيز است كه حتي با ايجاد فضايي شبيه اين و توليد آيتم حماسي از پيروزي بر يمن و ويتنام هم نتيجه نظرسنجي كذايي چيزي كه دوستان مي خواستند از آب در نيامد. مهم نيست كه امير قلعه نويي را دوست داريم يا نه، قبولش داريم يا نه؛ اما انصاف به خرج بدهيد و مصاحبه اخير عادل و كي روش را با محاكمه 12 سال پيش قلعه نويي مقايسه كنيد. وقتي امير در قامت يك مربي شكست خورده از جام ملتهاي 2007 برگشت، فردوسي پور رسما او را «سلاخي» كرد. آن روز دست قلعه نويي خالي بود، اما همان مختصر دارايي او هم از سوي عادل به هجو و تمسخر كشيده شد. قلعه نويي از دوندگي تيمش به عنوان يك فاكتور درخشان نام مي برد، اما مجري نود سر تكان مي داد و قبول نمي كرد؛ غافل از اينكه 12 سال بعد قرار است در آناليز جام ملتهاي كي روش، 10 بار به پرس فردي تيم كارلوس اشاره كند و از زير توپ زدن هاي مدافعان او، يك پروژه علمي بسازد! قلعه نويي در بازي با كره جنوبي گلر تيمش را براي ضربات پنالتي عوض كرد و وحيد طالب لو را به ميدان فرستاد كه از قضا يك ضربه را هم گرفت، عادل اما اين سياست او را به تمسخر گرفت و گفت دوران اين كارها تمام شده است. شايد مجري نود كف دستش را بو نكرده بود كه سال ها بعد در جام جهاني 2014 قرار است سرمربي هلند همين كار را جلوي كاستاريكا انجام بدهد و از سوي جهانيان تحسين هم بشود!

قلعه نويي و كي روش شايد از نظر فني به اندازه يك كهكشان با هم فاصله داشته باشند، اما زشت است واكنش ما به دو موقعيت همسان، اينقدر فرق داشته باشد. كجاي گفتگوي عادل با كي روش به مصاحبه هاي بعد از شكست شباهت داشت؟ آقاي مجري با چشماني كه هنوز از تماشاي كارلوس ذوق داشت، حتي نپرسيد چرا بعد از هشت سال يك زوج مطمئن و ثابت در قلب خط دفاعي تيم ملي نداشتيم؟ همانطور كه نپرسيد چرا تيم ما در اين سال ها هر وقت از فاز دفاع اتوبوسي بيرون آمد، به سرنوشتي شبيه بازي با ژاپن دچار شد؟ آيا عادل گلباران شدن برابر بوسني و عراق را از ياد برده بود؟ نه، اما امثال همين آقاي فردوسي پور و البته مديران ناتوان فدراسيون كي روش را به چنان سطحي از تقدس و نقدناپذيري رسانده بودند كه حالا ديگر نمي شد چنين حرف هايي را با او مطرح كرد. اگر غير از اين بود، عادل حداقل بايد از تاثير پرخاشگري هاي كي روش روي شاگردانش سوال مي كرد و از مربي پرتغالي مي پرسيد چقدر خودش را در صحنه رقم خوردن گل غم انگيز ژاپن گناهكار مي داند؟ عليرضا فغاني مي گويد: «قبل از يكي از قضاوت هايم در جام جهاني، كولينا مرا صدا كرد و گفت لطفا تو ديگر مثل سرمربي و بازيكنان ايران دردسر درست نكن.» آبروريزي بالاتر از اين؟ كي روش رفت و اين يك خروار سوال باقي ماند؛ پس شما كجا بودي عادل خان؟

البته كه فردوسي پور به هيچ وجه آدم بدي نيست و نيت سوئي هم ندارد، اما او كه روزي با جمله تاريخي «خداحافظ برانكو» تيم ملي را تحويل مربيان داخلي داد و هميشه از اين بابت احساس گناه مي كرد، در دوران كي روش از اين طرف بام افتاد. عادل از ترس اينكه مبادا كارلوس را بردارند و با خرد جمعي يك مربي داخلي را جانشين او كنند، چشمش را روي همه معايب مربي پرتغالي بست و تا مي توانست او را باد كرد، غافل از اينكه تفريط هم مثل افراط نتيجه خوبي نخواهد داشت. امروز كي روش رفته و لقب طعنه آميز «كي روشي پور» براي عادل باقي مانده؛ شايد او بالاخره بفهمد با سرمربي بعدي تيم ملي بايد مطابق اعتدال و ميانه روي رفتار كند و حقيقت را به مصلحت نفروشد.