از فوتبال هجومی تا بردهای حداقلی؛ اوسمار چرا تغییر کرد؟

بازگشت اوسمار ویرا به نیمکت پرسپولیس در اوایل آبان‌ماه، یکی از اتفاقات غیرمنتظره لیگ جاری بود، بازگشتی که این‌بار با رویکردی متفاوت همراه شده و پرسپولیسِ بحران‌زده پس از دوره وحید هاشمیان را به سمت ثبات و نتیجه‌گرایی سوق داده است.

بازگشت اوسمار ویرا به نیمکت پرسپولیس در اوایل آبان ماه یکی از رویدادهای غیرمنتظره و قابل توجه لیگ جاری بود. ویرا که دو فصل پیش با هدایت جسورانه و فوتبال تهاجمی، پرسپولیس را به مقام قهرمانی رسانده و دل هواداران را تسخیر کرده بود، پس از تجربه‌ای کوتاه در لیگ تایلند، بار دیگر به تهران بازگشت تا پرسپولیسِ بحران‌زده پس از دوران هاشمیان را از وضعیت نامطمئن خارج سازد.

دوره نخست حضور ویرا در پرسپولیس، با رویکردی تهاجمی و بی‌محابا همراه بود و حتی در شرایطی که بسیاری از هواداران به انتخاب او به عنوان جانشین یحیی گل‌محمدی معترض بودند، مرد برزیلی توانست تیمی با مالکیت توپ بالا، حملات پیوسته و بهره‌گیری مؤثر از وینگرها و مدافعان کناری ایجاد کرده و فلسفه تاریخی باشگاه را احیا و اعتبار خود را اثبات کند. اما دوره دوم مربیگری ویرا در پرسپولیس که از هفته نهم آغاز شد، با چالش‌های متفاوتی روبه‌رو است. تیم پس از عملکرد پرفراز و نشیب زیر نظر وحید هاشمیان، نیاز مبرمی به ثبات داشت و رقابت تنگاتنگ در صدر جدول، با فاصله امتیازات اندک، ویرا را به سمت اتخاذ رویکردی واقع‌بینانه‌تر سوق داد.

نخستین دیدار ویرا در بازگشت، پیروزی قاطع مقابل استقلال خوزستان بود که با نمایشی جذاب و بازگشت به هویت هجومی همراه شد. هواداران هم از دیدن پرسپولیسِ پرریتم و خلاق لذت بردند اما با پیشرفت فصل و بویژه پس از تساوی در دربی پایتخت و پیروزی‌های سخت مقابل شمس‌آذر قزوین و پیکان، انتقادهایی مبنی بر محتاط‌تر شدن تیم مطرح شد. پرسپولیس در این دیدارها، هرچند امتیازات کامل را کسب کرد، اما با حداقل گل و تمرکز بیشتر بر حفظ نتیجه، بازی کرد.

این تغییر رویه تا حدی ناشی از تجربه ویرا در فوتبال تایلند و افزایش سن اوست که به عملگرایی بیشتر وی منجر شده است. اما بخش مهمی از آن، تطبیق با فرهنگ فوتبال ایران است؛ فرهنگی که در آن نتیجه‌گرایی و مدیریت فشارهای روانی، کلید اصلی موفقیت به شمار می‌رود. اوسمار ویرا حتی در مصاحبه‌هایش زیرکانه‌تر و محتاطانه‌تر سخن می‌گوید و از ارائه پاسخ‌های صریح درباره مسائل مهمی مثل اضافه شدن دستیار جدید، لیست ورودی و خروجی و... اجتناب می‌کند و پاسخ‌های مستقیم و روشنگرانه کمتری می‌دهد که این خود نشانه‌ای از ایرانیزه شدن او در مواجهه با رسانه‌ها و انتظارات است.

با این وجود، آمار و ارقام ویرا در دور دوم حضورش در پرسپولیس، امیدوارکننده است. کسب سه پیروزی و یک تساوی در چهار مسابقه، موجب صعود موقت این تیم به صدر جدول شده است. پرسپولیس تحت هدایت اوسمار ویرا، به تیمی منسجم‌تر و جدی‌تر تبدیل شده است و بازیکنان نیز از نظم و انضباط تزریق‌شده بهره می‌برند. هفته‌های پایانی نیم‌فصل، آزمونی جدی برای ارزیابی میزان موفقیت این تحولات خواهد بود.