بررسی ها نشان می دهد/ قرعه ها به نفع ابی و ضرر سرخ ها؛ مثل داوری ها و بریز و بپاش ها و....

قرعه کشی هفدهمین دوره لیگ برتر انجام خواهد شد. در این سال ها، برخی تیم ها اعتراضاتی در مورد بدشانس بودن خود در قرعه ها داشته اند. در نظر عده ای ترتیب بازی ها اهمیتی ندارد؛ اما برای لیگ همچون ایران با بدن سازی های اکثراً غیرحرفه ای، تعطیلات عجیب وغریب و فشردگی بازی ها در بعضی مقاطع فصل و برای کشوری چون ایران با اقلیم های متفاوت آب و هوایی و تغییر شرایط چمن ورزشگاه ها در فصول مختلف، مسافت های طولانی و تأخیر پروازها و ...، به نظر برنامه بازی ها از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار است؛ برای بررسی دقیق تر این موضوع برنامه بازی های تیم های استقلال و پرسپولیس در 16 سال اخیر از نظر پارامترهای مختلف مورد بررسی آماری قرار گرفته است.

مقایسه اول: بازی با تیم های تازه صعود کرده در ۳ هفته اول
چندین هفته طول می کشد تا تیمی که تازه به لیگ برتر صعود کرده (به ویژه برای اولین حضور در لیگ برتر) تا با شرایط جدید آشنا شود. به نظر می رسد بازی با این گونه تیم ها در هفته های ابتدایی آسان تر است.
استقلال یازده بار در سه هفته ابتدایی لیگ با تیمی تازه صعود کرده بازی کرده است که از این تعداد، 4 بار دقیقاً در اولین هفته لیگ و با تیمی بوده که برای اولین بار به لیگ برتر آمده است. درحالی که این موضوع برای پرسپولیس 4 مرتبه بوده و تنها 1 بار با تیمی بوده که برای اولین بار صعود کرده است. گفتنی است در فصل گذشته استقلال در 5 هفته اول با هر سه تیم تازه صعود کرده به لیگ برتر بازی کرد که البته از این موضوع هم استفاده نکرده و صاحب 2 تساوی و یک باخت شد. این در حالی است که اولین بازی پرسپولیس با تیم تازه صعود کرده در هفته دهم بوده است.

مقایسه ی دوم: بازی در فصل گرما در جنوب
با توجه به آغاز هرساله لیگ در تابستان، ماه های مرداد و شهریور و از آن طرف، ماه اردیبهشت در آخر لیگ، سه ماه بسیار گرم و شرجی برای انجام بازی فوتبال در استان های جنوبی محسوب می شود که سایر تیم ها را دچار مشکل می سازد. در کل تاریخ لیگ برتر، سرخابی ها 38 مرتبه در خانه تیم های جنوبی بازی کرده اند. پرسپولیس در این 16 فصل، 19 مرتبه در این سه ماه راهی استان های جنوبی شده و این عدد برای استقلال 13 بوده است. درنتیجه پرسپولیس 50 درصد بازی هایش را در فصل گرما انجام داده است و این عدد برای استقلال تنها 34 درصد بوده است. پرسپولیس در شش فصل اخیر، بیش از نیمی از بازی هایش در جنوب را در این سه ماه برگزار کرده است.

مقایسه ی سوم: میزبانی در افتتاحیه و اختتامیه لیگ
میزبانی در بازی اول و آخر فصل در بعد روحی و روانی و تا حدودی فنی تأثیرگذار است. در بازی اول، هواداران پس از مدتی دوری از فوتبال، معمولاً مشتاق حضور در ورزشگاه بوده و معمولاً با یک برد خوب در حضور تماشاگران، سرخابی ها روند مناسبی را آغاز خواهند کرد. در بازی آخر نیز در صورت وجود شانس قهرمانی، شوق حضور تماشاگران و بالا بردن جام، تأثیر به سزایی در بعد روانی را در پی خواهد داشت.

در تاریخ لیگ برتر از 32 باری افتتاحیه و پایانی لیگ، پرسپولیس 15 بازی میزبان بوده و دو بازی هم در افتتاحیه لیگ مهمان سایپا در تهران بوده است. استقلال نیز 17 مرتبه در بازی ابتدایی و انتهایی میزبان بوده است اما علاوه بر آن 4 مرتبه، به عنوان مهمان در ورزشگاه آزادی حاضر بوده است که شامل 2 مرتبه بازی مقابل پاس و راه آهن در هفته اول و 2 مرتبه مقابل پرسپولیس و پاس در هفته پایانی بوده است. درنتیجه پرسپولیس تقریباً سهم مساوی خود در میزبانی و میهمانی را رعایت کرده است؛ اما استقلال 66 درصد (دو سوم) بازی های ابتدایی و انتهایی را در تهران بوده است. پرسپولیس 7 بار بازی ابتدایی یا انتهایی (که در فصل گرماست) را در اهواز و آبادان برگزار کرده است. این عدد برای استقلال تنها یک مرتبه بوده است که آن هم مقابل نفت آبادان در فصل هفتم بوده است که جزء ضعیف ترین فصل های این تیم بوده است.

 جالب اینجاست که از 5 مرتبه ای که استقلال فصل را خارج از تهران آغاز کرده است، سه مرتبه ی آن مقابل تیم هایی بوده است که اولین بازی تاریخ خود را در لیگ برتر انجام می دادند (شهرداری تبریز، گسترش فولاد و سیاه جامگان) و درنتیجه در عمل این تیم بازی سختی را پیش رو نداشته است. از 7 مرتبه ای که بازی آخر پرسپولیس در تهران بوده است، چهار بار در یک قدمی قهرمانی بوده و 2 بار قهرمان شده است؛ اما استقلال 10 بار در تهران بوده که 6 بار شانس قهرمانی داشته و این تیم هم مثل پرسپولیس دو بار در تهران قهرمان شده است. در دوره عزیز محمدی در 6 سال متوالی، استقلال لیگ را به عنوان میزبان شروع کرد و پرسپولیس در آن 6 سال جز یک بار که آن هم در تهران مهمان بود، در خارج از خانه لیگ را شروع کرد که نتیجه آن 2 برد با قطبی، 2 باخت و دو مساوی بوده است؛ اما استقلال در این دوره شش ساله با بازهای نسبتاً آسان در آزادی صاحب 5 برد و یک مساوی شده است و با این حالت فشار از ابتدا بر روی دوش پرسپولیس افتاده است.

مقایسه ی چهارم: میزبانی در بازی های ابتدایی و انتهایی لیگ
با توجه به فصل بدن سازی، ریکاوری در هفته های ابتدایی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. درنتیجه مسافرت کمتر در این هفته ها و بهره جستن از حضور تماشاگران، می تواند بر عملکرد تیم تأثیر به سزایی بگذارد. در هفته های انتهایی لیگ نیز با توجه به هوای مناسب در ماه های پایانی زمستان و اوایل بهار، خودبه خود تماشاگر بیشتری رهسپار ورزشگاه ها خواهد شد. درنتیجه میزبانی بیشتر در بازی های پایانی، امکان نتیجه گیری تیم را افزایش می دهد.

در تاریخ 16 ساله لیگ (با احتساب امسال) می توان دید که استقلال 9 بازی و حدود 4 درصد بیشتر از پرسپولیس در این دو بازه میزبان بوده است. در پنج فصل اخیر و در بازه ی ابتدایی لیگ تفاوت بیشتری مشهود است. به گونه ای که استقلال 72 درصد بازی های ابتدایی اش را در تهران برگزار کرده است که این عدد برای پرسپولیس 63 درصد بوده است.

در فصل 91-92، استقلال در 9 هفته ی اول، تنها یک بار از محدوده ی تهران خارج شد و به کرمان رفت و در این نه بازی، 4 برد و 4 تساوی و تنها یک باخت کسب کرد تا از همان ابتدا بار خود را در صدر جدول ببندد و در انتها باز هم با کمک تغییر برنامه سپاهان، در هفته ما قبل آخر، قهرمان لیگ شود. تنها یک بار در بازه ی ابتدایی لیگ پرسپولیس با مربیگری دایی بین هفته سوم تا نهم، 7 بازی در محدوده تهران انجام داد که نتیجه آن 4 برد یک مساوی و دو باخت بود که پرسپولیس را به قهرمانی نیم فصل رهنمون ساخت.

نکته ی مهم در برنامه ریزی بازی های لیگ این است که با توجه به تعدد حضور تیم های تهرانی، همواره حالتی پیش می آید که چندین بازی تیم های سرخابی به صورت متوالی در تهران برگزار شود. جالب اینجاست که این بازه همواره به صورت اتفاقی، برای پرسپولیس در میانه فصل بوده و برای استقلال در ابتدا و یا انتهای لیگ است که بسیار کارآمدتر خواهد بود.

سایر پارامترها
علاوه بر این موارد، مسائلی از قبیل حریف قبلی رقیبان، بازی قبل و بعد شهرآورد، میهمان بودن های پیاپی و ... که نکات جالبی را در پی دارد که به عنوان مثال در فصل گذشته حریف قبلی رقیبان پرسپولیس، ماشین سازی و برای استقلال تراکتور بوده است. در نتیجه رقیبان پرسپولیس با یک بازی ساده، به مصاف این تیم رفته و برای استقلال، پس از یک بازی دشوار، با محرومیت های احتمالی، مقابل این تیم می رفتند. متقابلاً حریف قبل شهرآورد برای پرسپولیس بسیار دشوارتر از استقلال (تراکتورسازی در مقابل ماشین سازی) بود که همین مسأله منجر به محرومیت کامیابی نیا و غیبتش در شهرآورد شد.

همچنین فضل گذشته در بین مدعیان تنها پرسپولیس دو بازی پیاپی مهمان بود که در هفته 13 و 14 به ترتیب به مصاف پدیده و ذوب آهن رفت که تأخیر یک روزه و عدم استراحت در بازی اول، تأثیر به سزایی در باخت مقابل ذوب آهن داشت. دو فصل قبل هم پرسپولیس در دو هفته متوالی دوم و سوم و با فاصله کم به مصاف استقلال خوزستان و سپاهان رفت که با اشتباهات داوری در هر دو بازی نتیجه را به حریف واگذار کرد.