ثابت کن فرزند «انحصار» نیستی!

دیروز 1500نفر از دانشجویان و اساتید دانشگاه صنعتی شریف خطاب به رئیس صداوسیما نامه نوشته اند که برنامه 90 را برگرداند؛ نامه ای که احتمالا به جمع انبوه تقاضاهای مشابه خواهد پیوست و سازمان مخاطب محور(!) توجهی به آن نخواهد کرد. البته به نظر می رسد دوستان گرامی در دانشگاه شریف کمی دیر جنبیده اند؛ چون حتی اگر برنامه 90 با منع مجهول فعلی برای پخش مواجه نبود، باز عادل در مقطع کنونی به خاطر تعطیلی مسابقات لیگ کرکره آن را پایین می کشید و می رفت تا  فصل بعد! این اما تفاوتی در اصل ماجرا ایجاد نمی کند. اصل داستان این است که یک ملت می خواهند یک نفر برنامه داشته باشد و یک مجموعه اجازه نمی دهد. طنز ماجرا هم این است که آن مجموعه به خودش لقب رسانه «ملی» داده است.

در اینکه جای عادل آنجا در جام جم است و او باید به خانه اش برگردد، شکی نیست اما امروز که به هر جهت این امکان از او سلب شده، شاید فرصت خوبی باشد که مجری 90 برای تبرئه خودش از یک اتهام تاریخی خیز بردارد. در حقیقت بسیاری از منتقدان فردوسی پور عقیده دارند او جز اینکه استعداد و توانایی داشت، تا حدود زیادی وامدار «انحصار» هم بود. می گویند و پر هم بیراه نمی گویند که برنامه 90 در فضای تلویزیون سه کاناله و در غیاب رسانه های موازی مثل اینترنت فرصت کافی پیدا کرد برند خودش را جابیندازد و به اندازه همه عمرش مخاطب جمع کند؛ مخاطبانی که البته حفظ آنها صرفا بر اثر لیاقت، سلامت و مهارت عادل میسر شد. به هر حال اما این ابهام همیشه وجود داشته که شاید اگر این فرصت مناسب به چهره های مستعد دیگر هم داده می شد، آنها نیز می توانستند به سطحی از موفقیت عادل و 90 دست پیدا کنند. حمید ماهی صفت که در دوران ماقبل استندآپ کمدین ها ستاره همیشه خندان صحنه بود، یک بار در مورد خودش گفته بود: «خیلی پیش آمده که من را با فردوسی پور مقایسه کرده اند اما با همه احترامی که برایش قائلم، خودم را حداقل از یک جهت برتر از او می بینم؛ اینکه من بدون یک لحظه پخش تلویزیونی تبدیل به ماهی صفت شدم، اما عادل یک دقیقه هم بدون تلویزیون دوام نمی آورد.» همچنین هادی صالح نیا که 4سال قبل از فردوسی پور طرح تولید 90 را به تلویزیون داد و مورد قبول قرار نگرفت، بعدها در بخشی از رنجنامه تند و غیرمنصفانه اش علیه عادل نوشته بود: «این مردم شبیه تو زیاد دیده اند. بترس از روزی که بندهای طنابی که تو را می رقصاند، پاره شود.»

حالا اما رسیده ایم به روزی که عادل باید نشان بدهد یکی شبیه صالح نیا نیست که اگر میکروفنش را قطع کردند، برای همیشه محو شود. امروز زمان برائت از برچسب انحصار است؛ زمانی که عادل می تواند با راه انداختن برنامه ای شبیه 90 در بستری متفاوت -از اینترنت و شبکه نمایش خانگی تا هر جای دیگری که امکانش باشد- نشان بدهد همه دارایی اش را مدیون باکس اهدایی تلویزیون نبوده است. نک و نال و آه و افسوس بس است؛ از همنشینی های سوگوارانه دوشنبه شب ها هم آبی گرم نمی شود. اگر عادل جوهرش را دارد -که دارد- یک بار دیگر باید روی پای خودش بایستد و البته که 44سالگی برای چنین تصمیمی اصلا دیر نیست. رضا عطاران تقریبا در همین سن و سال از تلویزیون طرد شد تا پولسازترین چهره تاریخ سینمای ایران لقب بگیرد. حسن فتحی حتی یک دهه از امروز عادل مسن تر بود که شهرزاد را برای شبکه نمایش خانگی ساخت و تلویزیون را به خاک انداخت. در سال های طولانی پخش90، زیاد پیش می آمد که مهمانان برنامه از سر مجیزگویی عنوان تحصیلی فردوسی پور را اول اسمش اضافه کنند و یک «مهندس» غلیظ به ناف او ببندند. مشهورترین جمله هم در مورد مهندس ها این است که یا راهی می یابند یا راهی می سازند؛ پس اشک هایت را پاک کن، سکوتت را بشکن و راهی نو بساز آقای «مهندس» عادل فردوسی پور!