ناگفته هاي 79 دربي (قسمت اول)

 دربي مهمترين بازي ساليانه باشگاهي در فوتبال ايران است. مسابقه اي با هيجان ها و تب و تاب خود که البته در بسياري از مواقع ما را از خود نااميد کرده است.

با وجود این همواره در روزهای منجر به دربی فصل خاطره گویی درباره این مسابقه فرامی رسد. آنچه که در این مطلب خواهید خواند نکاتی است که شاید برای اولین بار آنها را می شنوید. با ما در این مطلب همراه باشید:

1. دربی اول در فروردین 47، اولین بازی تاریخ پرسپولیس بود. خیلی ها فکر می کردند این پرسپولیس یک تیم موقتی است و یک هفته بعد پرسپولیسی ها به شاهین برمی گردند. بنابراین تماشاگران در روز استارت پرسپولیس هنوز شاهین را تشویق می کردند.

2. به حکم قانون همایون بهزادی کاپیتان اول بازی اول بود، اما به خاطر رعایت سن در بازی های بعد بازوبند را به حمید جاسمیان داد.

3. وقتی در سال 48 همه بازیکنان پرسپولیس به پیکان رفتند، عزیز اصلی تنها به خاطر اختلافاتی که با هادی طاووسی گلر دیگر پرسپولیس داشت، در پرسپولیس ماند و خبر توافق او عبده صحت نداشت.

4. عابدزاده در دربی دی ماه 79 که با نتیجه 2 ـ 2 تمام شد، روی گل هاشمی نسب لیز خورد و کنترلش را از دست داد. علت این امر عدم استفاده از کفش زمین های لغزنده بود که تعادل را به هم می زد. جالب آنکه او خودش به بازیکنان دیگر توصیه کرده بود که این مساله را رعایت کنند اما خودش رعایت نکرده بود.

5. شب قبل از دربی 6 ـ صفر در شهریور 52، 2 بازیکن استقلال شامل یکی از گلرها به خاطر انجام یک جرم شخصی در کلانتری یوسف آباد به سر می بردند.

6. ناصر حجازی یک بار در خط حمله برای پرسپولیس بازی کرده است. او زمانی که در شهباز بود، پرسپولیس را در مسابقه دوستانه برابر زندان قزل حصار همراهی کرد.

7. منصور رشیدی در دربی مهر 49 یعنی اولین بازی بعد از بازگشت از پیکان برای پرسپولیس به میدان رفت اما وقتی به او گفته شد، به خاطر حضور طاووسی، اصلی، مودت و عسگرخانی شانس کمی برای بازی دارد. به سرعت تغییر مسیر داد و به تیم تاج رفت.

8. رایکوف اولین سرمربی خارجی حاضر در دربی بود، جالب آنکه بدانید در سال 50 که خبر پیوستن علی پروین به تیم تاج از ساختمان تاج به بیرون درز کرد، در قبال این شایعه رایکوف اعلام کرد هیچ اعتقادی به علی پروین ندارد و علی جباری را بازیکنی بزرگتر از پروین می داند.

9. از ستارگان پرسپولیس در دربی اول بیوک وطنخواه و بهمن نوروزی، در سال های قبل بازیکن تاج بودند و در فهرست یاران مشترک پرسپولیس و استقلال از این به بعد نام آنها را به جای داریوش مصطفوی و اکبر افتخاری باید به عنوان اولین یاران مشترک پرسپولیس و تاج ثبت کنیم.

10. علی پروین قبل از دربی دی 79 که هاشمی نسب برای اولین بار بعد از به ثمر رساندن 4 گل برای پرسپولیس به تیم رقیب رفته بود، اظهارنظر عجیبی کرد. پروین گفت: هاشمی نسب دقیقه 10 اخراج می شود. اما نه تنها هاشمی نسب اخراج نشد بلکه گل دوم استقلال را هم به ثمر رساند.

11. فیفا بازی پرسپولیس و استقلال را به عنوان مهمترین شهرآورد آسیا و بیست و دومین شهرآورد مهم فوتبال دنیا اعلام کرده است.

12. در روز 16 شهریور 52 درست در لحظه ای که همایون بهزادی گل ششم را زد، در ورزشگاه زیر پل حافظ که شهید حیدرنیای امروزی است و روی تشک A منصور برزگر مدال طلای مسابقات جهانی 1973 تهران را گرفت.

13. وقتی پرسپولیسی ها به پیکان رفتند، دهداری خود به خود از تیم بیرون ماند چرا که مسوولین این باشگاه از سرمربی انگلیسی به نام آلن راجرز برای فعالیت بهره بردند و پرویز دهداری برای ادامه فعالیت فوتبال سرمربیگری تیم جوانی را که خودش تاسیس کرد، پذیرفت. نام این تیم گارد بود، تیمی که تبدیل به هما شد.

14. وینگو بگوویچ در دیدار روز 25 مهر 82 که منجر به باخت 2 ـ1 تیم پرسپولیس شد، ادعا کرد که در فاصله بین دو نیمه یکی از بازیکنان گوشی تلفن همراه خود را روشن و باز گذاشته بود تا حرف های رختکن به گوش دیگران یا مسوولان تیم رقیب یا اهالی رسانه برسد.

15. بعد از دربی 31 مرداد 1348 در هنگام انتقال به پیکان به جز دهداری و اصلی که از آنها نام بردیم تنها کاظم رحیمی پرسپولیسی ها را همراهی نکرد و همراه دهداری به تیم گارد رفت. دهداری و رحیمی در پایان دیدار و بعد از باخت 3 ـ 1 از رفقایشان خداحافظی کردند.

16. صحنه های قالپاق دزدی در فیلم شاپور قریب به نام ممل آمریکایی در روز 16 شهریور 52 و در پارکینگ استادیوم آزادی فیلمبرداری شده، در حالی که در هنگام تدوین فیلم به خاطر کیفیت پایین نگاتیوها، خاچیکیان آنها را به دور ریخت و صحنه های جام ملت های 1968 آسیا در 5 سال قبل را جای بازی گذاشت و کمتر کسی متوجه شد که پارکینگ برای ورزشگاه آزادی و بازی برای امجدیه بوده است.

17. در سال 48 تیم پیکان برابر تیم تاج در مسابقات باشگاه های تهران با دو گل همایون بهزادی و کلانی برنده شد، همایون بهزادی همیشه اصرار دارد که نتیجه این بازی را جزو بازی های تاریخ پرسپولیس و استقلال مطرح کنیم.

18. بعد از دربی سیزدهم در آذر 1352 که با تساوی 1 ـ 1 به پایان رسید، علی جباری بعد از به ثمر رساندن گل مساوی خبر خوبی شنید آن هم تولد فرزند اولش او در 27 سالگی پدر شد.

19. آلن راجرز که سرمربی پیکان بود و جام تهران و جام بین المللی دوستی را برده بود، بعدها سرمربی پرسپولیس شد. او در گفت وگویی با نگارنده در سال 84 اعلام کرد بهترین تیمی که در تاریخ فوتبال ایران دیده پیکان 84 بود.

20. پاشازاده در روز 8 دی 74 به پرسپولیس گل زد اما معان کیالی داور سوری از اعلام گل خودداری کرد، به طور قطع گل پاشازاده درست بود و به همین علت پاشازاده همیشه می گوید به پرسپولیس گل زده است. ضمن اینکه او 8 را عدد شانس خود می داند، روز 8 آذر 76 او با تیم ملی به جام جهانی رفت و برای تیم منتخب دنیا برگزیده شد و ضمنا دخترش روز هشتم آذر به دنیا آمده است.

21. بدنسازی در تپه ایده آلن راجرز بود، آلن راجرز بازیکنان را در تپه های پیکان شهر تمرین می داد. بعدها یک بار به صورت اتفاقی به داودیه رفت.

22. روز 13 بهمن 1390 شاهد بزرگ منشی کریمی بودیم، ایمون زاید در شرایطی که پرسپولیس 10 نفره از حریف 2 ـ صفر عقب بود، به حکم دنیزلی وارد میدان شد. با توجه به عملکرد ضعیف ایمون در بازی قبل، علی کریمی با حرکت دست به تعویض او و تصمیم دنیزلی اعتراض کرد و حتی در این مورد با مازیار زارع حرف زد و نارضایتی خود را از بابت این تعویض اعلام کرد ولی بعد از آنکه ایمون زاید 3 گل زد، علی کریمی در رختکن ضمن تشکر از او عذرخواهی کرد.

23. ماجرای پیراهن تقلبی ایمون زاید به روایت خبرنگاری که این راز را گشود، چنین است؛ ایمون زاید می خواست توپ بازی را که سه گل زده بود به خانه ببرد. طبق حکم فیفا هت تریک کننده مجاز به یادگار بردن توپ است. در حالی که او موفق به دریافت توپ نشده بود، با توجه به خواسته برادرش پیراهن را به ایرلند برد تا به او هدیه دهد. در این میان باشگاه اعلام کرد قصد فروش پیراهن ایمون زاید در حراج دارد و از او خواست پیراهن را تحویل باشگاه دهد که مهاجم ایرلندی از این درخواست مسوولان باشگاه شگفت زده شد و اعلام کرد آن را هدیه داده. مسوولان وقت از زاید می خواهند موضوع را مخفی نگه دارد و چیزی به خبرنگاران و دوستانش نگوید. بعد از لو رفتن ماجرا ایمون زاید به طور خصوصی از فردی که پیراهن او را خریداری کرده بود، عذرخواهی کرد.

24. روایت صفایی فراهانی رئیس وقت فدراسیون فوتبال جذاب است؛ روز 20 تیرماه 78 دیدار 45 دو تیم در فینال جام حذفی برگزار شد، این در حالی بود که دو روز قبل ماجرای 18 تیر پیش آمده بود و اوضاع فوق العاده بود. صفایی می گوید: در اواسط بازی با من تماس گرفتند و گفتند بازی باید مساوی به پایان برسد، اما من گفتم مسابقه حذفی است و این درخواست امکان ناپذیر است. بنابراین بازی با روال عادی به اتمام رسید و هیچ اتفاقی هم نیفتاد.

25. حضور جعفر مختاری فر هافبک استثنایی استقلال در دهه 60، در پست غیرتخصصی مهمترین عامل شکست 3 بر صفر استقلال در دربی 27 ارزیابی شده است. در این روز او در دفاع چپ بازی کرد و عامل درخشش ناصر محمدخانی، مهاجم درخشان پرسپولیس شد. البته استقلال اصغر حاجیلو را در این پست داشت که او مصدوم شده بود. این تصمیم توسط عباس رضوی صورت گرفت.

26. در دهه 60 عادت داشتیم با کمترین میزان بارش بازی ها به تعویق بیافتند. اما این اتفاق در دربی 19 اسفند 67 در مرحله یک چهارم نهایی جام حذفی، به شکل دیگری رقم خورد و در حالی که از صبح باران شدیدی در تهران باریده بود و هیچ اطلاع رسانی هم در این زمینه رخ نداده بود، بازی سر وقت برگزار شد و با ضربات پنالتی به سود پرسپولیس به اتمام رسید. در این بازی تنها 30هزار تماشاچی در ورزشگاه حاضر شدند که این کمترین میزان تماشاچی دربی در ورزشگاه آزادی است.

27. علی پروین سرمربی پرسپولیس در پایان دربی روز هفتم فروردین 1366 در هفته دوم مسابقات باشگاهی تهران، ادعا کرد تیمش قهرمان آن دوره از رقابت ها می شود و این اتفاق دقیقا رخ داد. این در حالی بود که استقلال در این بازی که با نتیجه صفر ـ صفر به پایان رسید، بهتر از پرسپولیس نمایش داده بود.

28. مهدی هاشمی نسب سومین گل خودش به استقلال را مرهون کفش ادموند بزیک می داند. او در فینال جام حذفی که در روز 20 تیر 78 برگزار شد، گل اول پرسپولیس را از روی نقطه پنالتی زد و پنالتی را ادموند بزیک گرفت. بعد از بازی هاشمی نسب اعلام کرد کفش بزیک برای او شانس داشته است.

29. آخرین بازی ناصر حجازی در مسابقات رسمی باشگاهی ایران دربی سال 1365 است که با نتیجه 3 ـ صفر به سود پرسپولیس به پایان رسید. حجازی رکورد 16 سال حضور در دربی را دارد.

30. در دربی سوم آبان1384، مهدی امیرآبادی در ترکیب اولیه استقلال حضور داشته که او جایش را به فرزاد مجیدی می دهد. قبل از بازی رضا عنایتی نزد امیر قلعه نویی می رود و به او می گوید؛ خواب دیده در این بازی روی پاس مجیدی گل می زند که این اتفاق دقیقا در بازی رخ داد. امیرآبادی همواره این موضوع را به شوخی به رضا عنایتی می گفت که شانس ما باید روز دربی خواب ببینی؟

31. در نیمه دوم بازی روز 18 شهریور 67 پرسپولیس و استقلال، مرتضی کرمانی‎مقدم که ستاره پرسپولیس بود، دروازه استقلال را زیر نور پروژکتورهای نه چندان قوی آزادی باز کرد اما بعد از شادی گل با تصمیم کمک داور، این گل مردود اعلام شد. ضربه محکم کرمانی‎مقدم از زاویه بسته تور دروازه را از کنار پاره کرده بود و وارد گل مجید رضایی شده بود. این درحالی است که داور وسط گل را درست تشخیص داده بود. اما مهدی انوری کمک صالحی در تصمیمی شجاعانه، (به دلیل جو پرسپولیسی ورزشگاه)، این گل را مردود اعلام کرد و درستی این تصمیم بعدها ثابت شد.

32. پیروانی و هاشمی نسب، قبل از دربی 20 تیر 78 در تمرین پرسپولیس با هم دچار اختلاف شده و دامنه اختلاف آنها به درگیری فیزیکی کشیده شد، اما روز بازی این دو نفر گل های پرسپولیس را به ثمر رساندند و پرسپولیس قهرمان شد و در تمرین بعد از بازی این دو در محیطی شادمانه آشتی کردند.

33. بعد از گل فرشاد پیوس به استقلال در روز 28 دی 69 که روی پاس به جلوی مرحوم فریبرز مرادی ثبت شد، مجتبی محرمی نسبت به عابدزاده گلر استقلال که مانع دسترسی او به توپ شده بود، یک واکنش فیزیکی انجام داد که غیراخلاقی بود، با این حال هر چند تلویزیون بعد از پخش مستقیم این حرکت را از صحنه های بازی حذف کرد اما یک هفته نامه در اتفاقی بدیع این حرکت را به تصویر کشید.

34. پیروزی 6 ـ صفر پرسپولیس بر استقلال در شهریور 52 به نام آلن راجرز تمام شده است. اما واقعیت این است که آلن راجرز با استفاده از تعطیلی دو ماهه لیگ ایران برای بازی های ایران در مقدماتی جام جهانی 1974 تدارک دیده شده بود، به کشورش رفته و شب قبل از بازی به ایران برگشت. در این مدت همایون بهزادی تیم را تمرین می داده است.

35. دربی مرداد 74 با پیروزی 3 ـ 1 استقلال به پایان رسید، اشتباهات داوری در این روز به ضرر پرسپولیس تمام شد اما به علت آنکه داور ساندرو پل داور فینال جام جهانی بود، اعتراض ها کم شد. مصطفوی رئیس وقت فدراسیون بعدها اعلام کرد؛ به داور گفته در این بازی تیم قرمز نباید برنده باشد.

36. سهراب بختیاری زاده در فینال جام حذفی 20 تیر 1378 به پرسپولیس گل زد. داود فنایی دروازه بان پرسپولیس عقیده دارد به دلیل تابش مستقیم آفتاب به چشمش توپ ارسالی کرنر از سمت راست را ندیده تا سهراب بدون مزاحمت گل بزند.

37. درگیری شدید امیر قلعه نویی و مجتبی محرمی یکی از رازهای دربی است. این دو 30 دی 73 در یکی از ملتهب ترین دربی های تاریخ با هم به زد و خورد پرداختند و سوژه این درگیری، فحاشی یکی به دیگری بود. فیلم این صحنه تا زمان گلاویز شدن از تلویزیون پخش شد که اتفاق عجیبی در آن روزهاست. اما تلویزیون بلافاصله صحنه را قطع کرد و مجری برنامه، حاجی خانی، با جملاتی تند به شکایت از رفتار بازیکنان خاطی پرداخت. فیلم صحنه های درگیری این دربی بعدها در فضای مجازی منتشر شد.

38. عبدالصمد مرفاوی مهاجم استقلال دو گل مهم خود را در دربی روی هیچ آرشیوی ندارد. در دو بازی 15 اسفند 70 و 8 خرداد 71 تلویزیون به دلیل استفاده دو تیم از شعار تبلیغاتی روی پیراهن از ضبط و پخش بازی خودداری کرد. صحنه هایی از این دو بازی به تازگی در برنامه نود پخش شده است. مرفاوی در هر دو بازی برای استقلال گل زد.

39. بعد از دربی مرداد 74 شایعه شد که علیرضا صادقی‎جو کمک داور دیدار به علت عذاب وجدان ناشی از پرچم زدن در گل صحیح علی دایی، گریه کرده است، مرحوم صادقی‎جو در اواخر عمر خود ضمن تکذیب گریه خود پذیرفت که هم گل علی دایی درست بوده و هم پنالتی اعلام شده از خطای نکیسا روی ادموند اختر پنالتی نبوده است.

40. حکومت نظامی مانع برگزاری دیدار پرسپولیس و استقلال در روز 17 شهریور 1357 شد، در حالی که دولت شریف امامی اعلام حکومت نظامی کرده بود، فدراسیون فوتبال که دو روز قبل یعنی چهارشنبه 15 شهریور 57 بازی دوستانه تیم های ملی ایران و شوروی را برگزار کرده بود. برنامه هفته سیزدهم لیگ را باطل کرد و روز 17 شهریور 57 به جای دربی مهمترین اتفاق درگیری ارتشی ها با مردم در میدان شهدا (ژاله) بود.

ادامه دارد ...